Danıştay 7. Daire 2021/3414 Esas 2022/1620 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3414
Karar No : 2022/1620

TEMYİZ İSTEYEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli …, …, …, … tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 44 nolu hanesinde beyan edilen TAREKS referans numaralarının … Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığı'nca verilmediğinin tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca karara bağlanan para cezası ve aynı maddenin 4. fıkrası uyarınca alınan eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararına vaki itirazın reddine dair işlemlerin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, …, … tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyalar nedeniyle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca karara bağlanan para cezası ve aynı maddenin 4. fıkrası uyarınca mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararı alındıktan sonra, 7190 sayılı Kanun ile anılan maddede yükümlü lehine yapılan değişikliğin, Anayasa, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, 5326 sayılı Kabahatlar Kanunu'nun ilgili hükümleri ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2019/42 sayılı Genelgesi uyarınca kesinleşmemiş olan alacaklara da uygulanması gerektiğinden, dava konusu işlemlerin anılan beyannamelere isabet eden kısımlarında hukuka uyarlık görülmediği; öte yandan, cezaları uyuşmazlık konusu diğer beyannameler nedeniyle karara bağlanan para cezası ve alınan eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararına vaki itirazın reddine dair işlemlerin iptali istemiyle anılan davanın … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedildiği, kararın istinaf aşamasında olduğu, daha önce aynı sebep ve aynı Kanun maddeleri dayanak alınarak idarece işlem tesis edildiği anlaşıldığından, mükerrer olarak tesis edilen işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı adına tescilli muhtelif tarih ve sayılı beyannamelerin 44 nolu hanesine beyan edilen TAREKS numaralarının doğruluğunun teyidi için Iğdır Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığı'ndan bilgi istenilmesi üzerine, anılan beyannamelere ilişkin olarak TAREKS belgesi/referans numarası alınmadığı, beyan edilen referans numarasının sistem tarafından verilmediğinin bildirildiği, bu durumda, TAREKS referans numarası olmamasına rağmen varmış gibi beyanda bulunan davacı adına tesis edilen işlemlerin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ :Olayda, beyannamenin 44 no'lu hanesine TAREKS referans numarası olduğu belirtilerek kayıt oluşturulduğu, ancak mahkemelerince verilen ara karar cevabından, beyan edilen numaranın gerek Iğdır Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığı'nca verilen TAREKS referans numarası olmadığı gerekse, "…" pozisyonunda beyan edilen "oyuncak silah" ticari tanımlı eşyayı kapsamadığının anlaşıldığı, bu durumda eşyanın ithali için gerekli olan uygunluk belgesinin alınmadığı halde alınmış gibi beyan edildiği anlaşıldığından, kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli …, …, …, … tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 44 nolu hanesinde beyan edilen TAREKS referans numaralarının Iğdır Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığı'nca verilmediğinin tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezası ve aynı maddenin 4. fıkrası uyarınca alınan eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi kararına vaki itirazın reddine dair işlemlerin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde; ithali lisansa, şarta, izne, kısıntıya ve belli kuruluşların vereceği uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespit edilmesi halinde eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği hükme bağlanmış; bu fıkraya, 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun'un 12. maddesiyle eklenen (e) bendi ile, Bakanlıkça belirlenecek süre içerisinde (c) bendinde belirtilen eşyanın ithalinin uygun bulunduğuna ilişkin belge veya bilginin düzenlenmesi veya ilgili kurum veya kuruluş tarafından gerçekleştirilen denetimin olumlu sonuçlandığının bildirilmesi hâlinde, 241. maddenin 1. fıkrası uyarınca idari para cezası verileceği kuralı getirilmiştir.
Aynı Kanun'un 235. maddesinin 4. fıkrasında ise birinci fıkranın (a) ve (c) bentlerinde belirtilen eşyaya el konularak mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
31/12/2015 tarih ve 29579 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "CE" İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği'nin (Ürün Güvenliği ve Denetimi 2016/9) 3. maddesinde, Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sisteminin, (TAREKS) ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulama olduğu; 11. maddesinde, ürünün ithal edilebileceğine dair on beş haneli TAREKS referans numarasının gümrük beyannamesinin 44 no'lu hanesine firma tarafından kaydedilmesinin zorunlu olduğu; 13. maddesinde ise, bu tebliğe aykırı hareket edenler ile yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar, sahte belge kullanan veya ibraz edenler veya belgede tahrifat yapanlar hakkında; 4703 sayılı Kanun, 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 2013/4284 sayılı Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuatın uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda, dava konusu işlemlerin …, … tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 2. kalemlerinde yer alan eşyalara isabet eden kısmı bakımından; gümrük uyuşmazlıklarındaki para cezaları bakımından da uygulanacağı kuşkusuz bulunan "lehe olan kanun hükümlerinin geçmişe yürüyeceği" yolundaki Ceza Hukukunun temel ilkesi çerçevesinde, olayda, 235. maddenin 1. fıkrasının (c) bendi ve bu bentte belirtilen eşya ile ilgili olarak 7190 sayılı Kanun ile eklenen (e) bendinin getiriliş amacı doğrultusunda, anılan bentlerde yer alan koşulların oluşup oluşmadığı araştırılarak ulaşılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, salt para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararları alındıktan sonra getirilen lehe düzenlemenin davacı şirket hakkında uygulanmasının icap ettiği gerekçesiyle dava konusu işlemlerin anılan beyannamelere isabet eden kısmının iptali yolunda verilen karara yönelik istinaf başvurusunun reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Dava konusu işlemlerin …, …, …, … tarih ve sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 1. kalemlerinde yer alan eşyalara isabet eden kısmı bakımından ise, beyannamelerin 44 no'lu hanesine TAREKS referans numarası olduğu girilerek kayıt oluşturulmuşsa da, Mahkemelerince verilen ara karara Iğdır Ürün Denetmenleri Grup Başkanlığı'nca gönderilen yazıda, söz konusu referans numaralarının Başkanlıklarınca verilmediğinin, bu numaraların … pozisyonunda beyan edilen "oyuncak silah" ticari tanımlı eşyayı kapsamasının da mümkün olmadığının bildirilmesi karşısında, davacı tarafından, eşyanın ithali için gerekli olan uygunluk belgesinin alınmadığı halde alınmış gibi beyan edildiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan, dosyanın UYAP kayıtlarıyla birlikte incelenmesinden, davacı tarafından uyuşmazlık konusu beyannamelerin 1. kalemlerinde yer alan eşyalar nedeniyle alınan para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesi kararlarına vaki itirazın reddine dair işlemlerin iptali istemiyle açılan davada verilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan temyiz başvurusunun Dairemizin 14/04/2022 tarih ve E:2020/2322, K:2022/1621 sayılı kararıyla bozulduğunun anlaşılması karşısında, yeniden verilecek kararda sözü edilen beyannamelerin 1. kalemlerinde yer alan eşyaya ilişkin olarak mükerrer işlem tesis edilip edilmediği hususunun da ayrıca değerlendirilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 14/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.