Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/2974 Esas 2022/1401 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/2974
Karar No : 2022/1401

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi
VEKİLLERİ : Av. ..., Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :Danıştay Onüçüncü Dairesinin 05/02/2020 tarih ve E:2016/3318, K:2020/358 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: "Hurda Varlık Satış Gelirleri"nin işletme gideri bütçesi hesabında mükerrer şekilde dikkate alınarak hatalı hesaplandığından bahisle 22/12/2015 tarih ve 5959-1 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararının düzeltilmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine dair işlem ile anılan Kurul kararının Ek-1 (b) bölümünde yer alan "Düzenlemeye Esas Varlık Satış Gelirleri" bölümünün ve söz konusu Kurul kararına dayanak teşkil eden Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in Geçici 5. maddesinin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 05/02/2020 tarih ve E:2016/3318, K:2020/358 sayılı kararıyla;
19/12/2015 tarih ve 29567 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in “Varlık satış gelirleri” başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasına yer verilerek;
Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in Geçici 5. maddesi yönünden; 19/12/2015 tarih ve 29567 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan dava konusu Tebliğ'in "2011-2015 uygulama dönemi yatırımlarına ilişkin uygulama" başlığını taşıyan Geçici 5. maddesinde "2011-2015 uygulama dönemi düzenlenmiş varlık tabanının kapanış değerinin hesaplanması bu Tebliğ hükümlerine göre yapılır." kuralına yer verildiği;
Anılan Tebliğ'in dava konusu maddesinin 2011-2015 yılları arasında geçiş düzenlemesi mahiyetinde olduğu ve kapanış hesabının hangi Tebliğ'e göre yapılacağını belirleme amacıyla düzenlendiği; öte yandan Tebliğ'in, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 4. maddesinin 2. fıkrası ile 22/08/2015 tarih ve 29453 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği'ne dayanılarak hazırlandığı, idarenin düzenleme yapma yetkisi içinde olduğu ve üst hukuk kurallarına aykırılık taşımadığı;
22/12/2015 tarih ve 5959-1 sayılı Kurul kararının düzeltilmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine dair işlem bakımından; idari yargıda geçerli olan resen araştırma ilkesi uyarınca mahkemelerin her türlü araştırmayı kendiliğinden yapacağı; bu ilke uyarınca taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu olay veya olgular taraflarca ispatlanamadığı takdirde mahkemenin ilgili yerlerden her türlü bilgi ve belgeyi isteyebileceği;
Davacının iddiasının, "Hurda Varlık Satış Gelirlerinin" işletme gideri bütçesi hesabında mükerrer şekilde dikkate alınarak hatalı hesaplandığına yönelik olduğu; söz konusu iddianın incelenmesi için davacının mükerrer hesaplandığını iddia ettiği hurda satış gelirleri kalemlerini ortaya koyması ve ispata yarayan diğer delilleri mahkemeye ulaştırması gerektiği; davacının ise anılan hesaba ilişkin dava dilekçesinde herhangi bir açıklamaya yer vermediği ve bahse konu mükerrer hesabın, elektrik tarifesine etkilerini ortaya koymadığı;
Dairelerinin 22/10/2019 tarihli ara kararıyla gerek davalı idareden gerekse davacıdan "22/12/2015 tarih ve 5959-1 sayılı Kurul kararının Ek-1 (b) bölümünde yer alan "Düzenlemeye Esas Varlık Satış Gelirleri" hesabında yer alan "hurda varlık satış gelirlerinin" tutarının ve anılan gelirin hangi hurda malzemelerin satışından kaynaklandığının sorularak, bu hususa ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmasının ve konuya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesinin istenmesine" karar verildiği, ara karara davalı idarece verilen cevapta mükerrer hesaplama iddiasının kabul edilmediği, davacı tarafından bazı faturaların gönderildiği ve mükerrer hesabın farazi bir örnekle açıklandığının görüldüğü;
Bu durumda, davalı idarece kabul edilmeyen mükerrer hesaplama iddiasının incelenebilmesi (hesabın mahkemece karşılaştırılması) ve gerekirse diğer delil araçlarına (bilirkişi de dahil olmak üzere) başvurulabilmesi için mükerrer hesabın muhasebe tekniğine uygun şekilde gerçek tutarıyla birlikte ortaya konulmasının zorunlu olduğu; aksi takdirde, mükerrer olduğu iddia edilen hurda satış gelirlerinin hesabının mahkemece incelenme olanağının bulunmadığı;
Bu itibarla, davacı mükerrer hesaplama iddiasını ispatlayamadığından, "Hurda Varlık Satış Gelirlerinin" işletme gideri bütçesi hesabında mükerrer şekilde dikkate alınarak hatalı hesaplandığından bahisle 22/12/2015 tarih ve 5959-1 sayılı Kurul kararının düzeltilmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine dair işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; bilirkişi incelemesi yaptırılmaksızın eksik incelemeye dayalı olarak hatalı karar verildiği, hurda varlık satışından elde edilen gelirin, hem onaylanan işletme bütçesi tarafında hem de onaylanan yatırım bütçesi tarafında hesaplamalara dahil edilerek şirketlerinden mükerrer olarak alındığı, davalı idarenin davaya cevap dilekçesinde 2. Uygulama Dönemi için şirketlerinin işletme giderleri bütçesi hesaplanırken, hurda satış gelirlerinin şirket işletme gideri hesaplarından düşülerek hesaplama yapıldığını kabul ettiği, Dairenin ara kararına verilen cevaptaki örnek uygulamanın Daire kararında belirtildiğinin aksine farazi olmadığı, uygulamayı basitçe anlatabilmek ve vurgulamak amacıyla sunulduğu, mükerrer hesaplama iddialarının, 2011-2015 2. Uygulama Dönemi için halihazırda şirkete bırakılması için onaylanan hurda varlık satış gelirinin müvekkil şirkete bırakılmayıp, 5959-1 sayılı Kurul kararı ile yatırım gerçekleşmelerinden düşülmesi, başka bir ifadeyle "hurda varlık satış gelirleri" kadar daha az "yatırım geliri"nin şirketlerinin toplam onaylı gelir gereksinimine yansıtılması olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Elektrik dağıtım şirketi olarak piyasa faaliyetinde bulunan davacı şirket tarafından, 2011-2015 işletme giderleri hesaplanırken hurda satış gelirlerinin giderlerden düşülerek hesaplama yapıldığı, buna karşın 2006-2010 dönemi yatırım farkı düzeltme bileşeni hesaplamalarında gerçekleşen yatırım tutarları hesaplanırken hurda satış gelirlerinin düşülmediği iddiasıyla 22/12/2015 tarih ve 5959-1 sayılı Kurul kararının düzeltilmesi talebiyle davalı idareye başvurulması ve bu başvurunun yanıtsız bırakılmak suretiyle reddedilmesi üzerine, sözü edilen zımni ret işleminin, Kurul kararının Ek-1 (b) bölümünde yer alan "Düzenlemeye Esas Varlık Satış Gelirleri" bölümünün ve Kurul kararına dayanak teşkil eden Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in Geçici 5. maddesinin iptaline karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
19/12/2015 tarih ve 29567 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Dağıtım Sistemi Gelirlerinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in “Varlık satış gelirleri” başlıklı 13. maddesinin 1. fıkrasında, “Kabul edilen net yatırım harcaması hesaplamasında dikkate alınacak varlık satış gelirleri aşağıda sayılan varlıkların satış gelirlerinden oluşur: a) Birinci uygulama dönemi öncesinde tesis edilmiş veya iktisap edilmiş varlıklar. b) Herhangi bir uygulama döneminde dağıtım şirketinin aktifine girmiş varlıklar. c) hurda varlıklar” kuralına yer verilmiş; Geçici 5. maddesinde ise, “1) 2011-2015 uygulama dönemi düzenlenmiş varlık tabanının kapanış değerinin hesaplanması bu Tebliğ hükümlerine göre yapılır. 2) 2011-2015 uygulama dönemi yatırımlarına ilişkin yatırım farkı düzeltme bileşeni hesaplamaları bu Tebliğ hükümlerine göre yapılır.” kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Kurulumuzun 09/12/2021 tarihli ara kararı ile davalı idareden; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Tarifeler Dairesi Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı yazısında bahsi geçen 2011-2015 dönemine ilişkin inceleme ve değerlendirme raporu ile bir önceki dönem olan 2006-2010 dönemine ve bir sonraki dönem olan 2016-2020 dönemine ilişkin inceleme ve değerlendirme raporlarının ve bu kapsamda davacı şirket tarafından inceleme heyetine sunulan bilgi ve belgeler ile söz konusu dönemlere ilişkin olarak davacı şirket hakkında "tarife dışı işletme gelirleri", "hurda varlık satış gelirleri" ve "varlık satış gelirleri" ile ilgili olarak tesis edilen işlemlerin ve alınan Kurul kararlarının; davacıdan ise, mükerrer hesaplama yapıldığı iddiasına ilişkin olarak; hurda varlık satış gelirlerinin hangi hesapta dikkate alındığını gerçek tutarları ile, anılan dönemlere ilişkin olarak ayrı ayrı gösteren ve muhasebe tekniğine uygun olan ilgili bütün bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
Davalı idarenin ...tarih ve E-...sayılı ara karara cevap yazısında, özetle; 2006-2010 1. Uygulama Dönemi varlık satış gelirleri düzenlemeye esas işletme giderlerinden düşülmek suretiyle 2011-2015 2. Uygulama Dönemi tarife hesaplamalarına yansıtılırken, 2011-2015 2. Uygulama Dönemi varlık satış gelirlerinin ise düzenlemeye esas yatırım harcamalarından düşülmek suretiyle 2016-2020 3. Uygulama Dönemi tarife hesaplamalarına yansıtıldığı; 2011-2015 dönemi varlık satış gelirleri ve/veya hurda varlık satış gelirlerinin hem işletme giderleri, hem de yatırım harcamalarından düşülerek mükerrer olarak dikkate alındığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı, 2011-2014 yılları yatırım gerçekleşmelerinin incelenmesi sırasında, şirketin varlık satış gelirleri tutarlarına, şirket tarafından inceleme heyetine sunulan bilgiler kapsamında ulaşıldığı; şirketin, sunduğu tutarlarda yer alan hurda satışına ilişkin gelirlerini işletme faaliyetlerinden mi yoksa yatırım faaliyetlerinden mi elde ettiğini ayıramadığı ve ne kadarlık bir hurda geliri olduğunu da ayıramadığı, dolayısıyla inceleme heyeti tarafından da böyle bir ayrıma gidilemediği belirtilerek konuyla ilgili bilgi ve belgeler gönderilmiştir.
Davacı tarafından ise Kurulumuzun ara kararına cevap verilmemiştir.
Temyize konu edilen kararla ilgili dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; davalı idarece, 2006-2010 1. Uygulama Dönemi varlık satış gelirleri düzenlemeye esas işletme giderlerinden düşülmek suretiyle 2011-2015 2. Uygulama Dönemi tarife hesaplamalarına yansıtılırken, 2011-2015 2. Uygulama Dönemi varlık satış gelirlerinin ise düzenlemeye esas yatırım harcamalarından düşülmek suretiyle 2016-2020 3. Uygulama Dönemi tarife hesaplamalarına yansıtıldığı belirtilerek konuyla ilgili bilgi ve belgelerin sunulmasına karşılık, davacının mükerrer hesaplamaya ilişkin iddiasının yerinde olup olmadığını açıklığa kavuşturabilmek amacıyla, hurda varlık satış gelirlerinin hangi hesapta dikkate alındığını gerçek tutarları ile, anılan dönemlere ilişkin olarak ayrı ayrı gösteren ve muhasebe tekniğine uygun olan ilgili bütün bilgi ve belgelerin gönderilmesine yönelik Kurulumuzun ara kararına davacı tarafından cevap verilmediğinden, söz konusu iddiayı tevsik edici bir bilgi ve/veya belge dava dosyasına sunulamamış; dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerden ise bahse konu iddianın haklılığını kanıtlayacak bir veriye ulaşılamamıştır.
Bu durumda, davanın reddi yolundaki Daire kararında sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddine ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 05/02/2020 tarih ve E:2016/3318, K:2020/358 sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. 14/04/2022 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.