MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki asıl dava nama ifaya yetki verilmesi, birleşen tapu iptali ve tescil, alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın kabulüne, birleşen davaların ayrı ayrı reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince 01.04.2016 tarihli dilekçe ile duruşma talep edilmişse de temyiz dilekçesinde talep olmadığından duruşma istemi reddedildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl davada davacı vekili, arsa sahibi müvekkili ile davalılar arasındaki ....05.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davalı yüklenicilerin inşaatı 32 ay içinde bitirip teslim etmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, buna göre müvekkiline ait bağımsız bölümlerin ....01.2009 tarihinde teslim edilmesi gerektiğini, fakat inşaatın bu tarihte tamamlanarak teslim edilmediğini, inşaatın %95 - 98 seviyesinde olduğunu ileri sürerek yüklenicinin işten el çektirilmesinin temini için bu hususta tedbir kararı verilmesini, davalı yüklenicinin ademi ifası nedeniyle eksik kalan işlerin tespiti ile tamamlanması için taraflarına yetki verilmesini ve bedelinin yüklenicilere düşecek bağımsız bölümlerin satılması ile sağlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Birleşen 2012/646 E. sayılı davada davacılar vekilleri, müvekilli yüklenicilerin sözleşme gereği edimlerini yerine getirmesine rağmen bağımsız bölümlerin devirlerinin sağlanmadığını ileri sürerek, müvekkiline isabet eden ferağı verilmeyen ... adet bağımsız bölümün davalı adına olan tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen 2013/31 E. sayılı davada davacılar vekilleri, müvekilli yüklenicilerin sözleşmede yer almayan bir kısım faydalı ve zaruri imalat bedeli olarak şimdilik ....000 TL nin davalı arsa sahibinden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, birleşen davaların reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamından; asıl davada; inşaatın %95-98 oranında tamamlandığı, davacı vekilinin bu aşamada inşaattaki eksik kısmın bedel olarak tespiti ile nama ifa talebini saklı tutarak mevcut hali ile dairelerin davacıya teslimine karar verilmesini istediği, yüklenicinin sözleşme gereği yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmediğinden temerrüde düştüğü, bu durumda bilirkişi kurulu raporunda belirlenen eksik işlerin yüklenici adına davacı arsa sahibi tarafından yerine getirilmesi için nama ifaya izin verilmesi gerektiği, tazminat talepleri saklı tutulduğundan bu
açıdan bir karar verilmesine gerek olmadığı, birleşen davalarda ise, inşaatın %100 seviyede olmadığı ve TBK"nun 97. maddesine göre, yüklenicinin borcunu yerine getirmesini isteyebilmesi için, kendi borcunun ifası için bir vade tayin edilmiş ya da borcunu ifa etmiş veya en azından ifasını teklif etmiş olması gerektiği, yüklenicilerin sözleşmeden kaynaklı borcunu yerine getirmediğinin keşif, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı ile sabit olduğu gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile birleşen davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
A-) Asıl dava yönünden:
...- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı deliller ile gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
...- Davalılar vekilleri ile davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Nama ifa, TBK nın 125/.... Fıkrası kapsamında aynen ifa kapsamında değerlendirilir. Bir başka ifade ile nama ifa, arsa sahibinin ifa menfaatini sözleşmedeki şartlara uygun olarak sağladığından aynen ifa niteliğindedir. Bu nedenle arsa sahibi nama ifa talep ettiğinde aynı zamanda sözleşmenin aynen ifasını ve tasfiyesini de talep etmiş kabul edilir. Nama ifaya izin kararının hüküm fıkrasında, eksik ve ayıplı ... kalemlerinin her birinin ve tespit edilen masraf bedelinin ayrı ayrı gösterilmesi ya da bilirkişi raporuna atıf yapılması ve bağımsız bölümün satış değerini sınırlayan herhangi bir kayıt ve süre koymadan satışa izin ve yetki verilmesi gereklidir. Mahkemece nama ifaya izin verilmesine yönelik hüküm fıkrasında bilirkişi raporuna atıf yapılmakla yetinilmiş ise de, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki masraf kalemlerinin yargısal denetime elverişli olacak şekilde belirlenmediği anlaşılmış olup ayrıca bu masraf kalemlerinin yükleniciye isabet eden hangi bağımsız bölümlerin satışı suretiyle yerine getirileceği de hüküm fıkrasında belirlenmemiştir. Bu haliyle HMK"nın 297/.... maddesine aykırı olarak infazda tereddüte yer verecek şekilde genel ifadelerle nama ifaya izin verilmesi şeklinde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Yine mahkemece inşaatın geldiği seviye ve eksiklikler nazara alınarak nama ifaya izin verilip verilmeyeceği de karar yerinde doyurucu gerekçe ile tartışılmamış olup, davalı yüklencilerin mahkemece tayin edilen süre içerisinde inşaattaki eksiklikleri tamamladıkları savunması üzerinde de durularak mahallinde teknik bilirkişiler eşliğinde yeniden keşif ... edilip, oluşacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile sonuca gidilmesi de hatalı olmuştur.
B-) Birleşen 2013 – 31 esas sayılı dava yönünden:
...- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan fazla imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Davacı yükleniciler, sözleşme dışı fazla imalat yaptıklarını öne sürmekte, yaptıkları imalatların bedelinin tahsilini istemektedirler.
Dairemizin istikrar kazanmış uygulamasına göre, faydalı imalat veya fazla imalat nedeniyle yüklenici yararına hüküm kurulabilmesi için bu tür imalatın sadece arsa sahibi yararına yapılmış olması gerekmekte olup, ortak alanda olması veya aynı fazlalıktan yüklenicinin kendi dairelerinde de bulunması halinde bu istemin reddi gereklidir. Bu açıklamalar ışığında dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre birleşen davada davacılar vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
C-) Birleşen 2012 – 646 esas sayılı dava yönünden:
...- Taraflar arasındaki ....05.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşat sözleşmesinin .... maddesinde kademeli tapu devri ilkesi belirlenmiş olup, inşaatın geldiği seviye nazara alınarak bir veya yetecek kadar bağımsız bölümün arsa sahibi nezdinde teminat olarak tutulup, kalanının ferağına hükmedilmesi gereklidir. Yine dava konusu uyuşmazlık nisbi harca tabi olup, ferağı istenen dairelerin dava tarihi itibariyle değerleri belirlenerek eksik nisbi harç tamamlanmadan müteakip yargılama işlemlerine devam edilemeyeceğine ilişkin Harçlar Kanunu"nun ... ve 32. maddelerine aykırı hareket edilerek esas hakkında karar verilmesi de doğru olmamıştır.
Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda A-... nolu bentte açıklanan nedenlere asıl davada davacı – birleşen davalarda davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, B-... numaralı bentte açıklanan nedenlerle birleşen 2013 – 31 Esas sayılı davada davacılar vekillerinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, A-... ve C-... nolu bentlerde açıklanan nedenlerle asıl davada davacı ... birleşen davalarda davalı vekilinin diğer temyiz itirazları ile asıl davada davalılar ve birleşen davada davacılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, birleşen davalar yönünden aşağıda yazılı onama harçlarının temyiz edenler birleşen davalarda davacılardan alınmasına, diğer yönlerden asıl davada davacı birleşen davada davalı ... asıl davada davalılar birleşen davada davacılardan alınan peşin harçların istek halinde iadelerine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ........2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.