16. Hukuk Dairesi 2019/3583 E. , 2019/6382 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında çekişmeli taşınmaz bölümleri 09.06.2014 tarihinde 578 parsel numarasıyla, 17.06.2014 tarihinde 593 parsel numarasıyla ihdasen Hazine adına tescil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne ve 593 parsel sayılı taşınmaz içerisinde tapuya tescil edilen karara ekli krokili bilirkişi raporunda (A2) rumuzu ile ifade edilen 15.796.62, 578 parsel sayılı taşınmaz içerisinde tapuya tescil edilen karara ekli krokili bilirkişi raporunda (A3) rumuzu ile ifade edilen 5.217.62, aynı parselde (A4) rumuzu ile ifade edilen 4.467,30 ve (A6) rumuzu ile ifade edilen 33.809,83 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın Hazine adına olan tapu kayıtlarının iptaline, tapu sicilinde sıradaki en son parsel numarası verilmek sureti ile tarım arazisi vasfına haiz olarak davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın teknik bilirkişi raporunda (A2, A3, A4, A6) harfi ile gösterilen kısımları üzerinde davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bir arazinin niteliğini ve kullanım durumunu en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde, mahkemece hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış, bu konuda ehil olmayan ziraat ve jeolog bilirkişileri tarafından yapılan hava fotoğrafı incelemesi ile yetinilmiş; keşifte dinlenen yerel bilirkişilerin, taşınmaz üzerindeki taşların 10 yıl önce temizlendiği yönündeki beyanları ile çekişmeli bölüm üzerindeki imar-ihya işleminin 29 yılı aşkın süredir tamamlandığı yönündeki bilirkişi değerlendirmesi arasında çelişki oluşmasına karşın mahkemece bu çelişkiler giderilmemiş; komşu parsel tutanak ve dayanak belgeleri getirtilip mahallinde uygulanmamış ve çekişmeli taşınmaz üzerinde dava tarihine kadar davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm verilemez.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları ile komşu parsellere ait kadastro tespit tutanakları ve dayanak belgeleri getirtilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve 3 ziraat mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulunun katılımıyla mahallinde yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu, taşınmaz bölümü üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı yerel bilirkişiler ve tanıkların beyanları arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, kullanıma ara verilip verilmediği konusunda rapor düzenlettirilmeli; zirai bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini ve kullanım durumunu, çekişmeli bölümün imar-ihya gerektiren yer olup olmadığını, imar-ihya gerektiriyor ise ne zaman başlanıp tamamlandığını kesin olarak belirleyen ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden, keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir ayrıntılı rapor düzenlemesi istenmeli ve bu şekilde somut olayda zilyetlikle kazanma şartlarının davacı lehine oluşup oluşmadığı belirlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.