21. Hukuk Dairesi 2017/2424 E. , 2018/7643 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
A)Davacı İstemi :
Davacı, borçlanarak ödemiş olduğu 3826 günlük sürenin, 10.06.1990 ile 25.01.2001 tarihleri arasına mal edilmesi gerektiğinin, düzeltilen bu borçlanma tarih aralıklarına göre borçlandığı gün sayısı dikkate alınarak bağlanmış olan yaşlılık aylığının başlangıç tarihinden itibaren yeniden bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı :
Kurum vekili; kurum işleminin usul ve yasaya uygun olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ile 10.Hukuk Dairesinin emsal içtihatları göz önüne alındığında; davacının yurt dışında geçen süreyi borçlanması dikkate alınarak Almanya"da ilk defa sigortalılığının 10/06/1990 tarihi itibariyle borçlandığı, 3825 günlük borçlanmanın 10/06/1990 tarihinden itibaren ileriye doğru gidilerek prime esas kazancının ilgili aylara mal edilmesi ve borçlanılan 3825 günlük sürenin ileriye götürülerek 10/06/1990-25/01/2001 tarihleri arasındaki süreye mal edilerek bağlanan yaşlılık aylığının buna göre yeniden hesaplanması, aksi yöndeki kurum işleminin iptali gerektiği gerekçesiyle davanın kabulü ile; davacının 3826 günlük süreli borçlanmasının yurt dışı çalışma başlangıcının 10/06/1990 tarihinden itibaren başlayacak şekilde intibakı ile borçlanma tahakkuk cetvelinin buna göre düzeltilerek yaşlılık aylığının yeniden hesaplanarak bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu : Davalı Kurum vekili , 3201 sayılı Kanunun 5. Maddesi gereği davanın reddi gerektiğini ileri sürmektedir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince ; ‘Kısmi borçlanma halinde bu sürelerin hangi tarihlere mal edileceği konusunda yasal bir düzenleme bulunmamakta, 06.11.2008 tarihinde yürürlüğe giren Yurt dışında Geçen Sürelerin Borçlandırılmasına ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik"in 12. maddesinin 1. fıkrasında; başvuru sahibince borçlanmak istenilen süre belirtilmişse belirtilen sürenin, belirtilmemişse belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere borçlanmak istediği gün sayısının esas alınacağı belirtilmiş, 5510 sayılı Kanun"un 41. maddesinin son fıkrasına göre ise; 01.10.2008 tarihinden sonraki sürelere ait borçlanmaların ise ilgili aya mal edileceği düzenlenmiştir. Davacının, kısmi borçlanma sonucu bedeli ödenen sürenin, Almanya rant sigortasına giriş tarihten itibaren ileriye doğru mal edilmesi halinde, sigortalıya sağlanacak aylık tutarını olumlu etkileyecek olması ve Kurumun bu lehine durum konusunda sigortalıyı bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirdiğini ispatlayamamış olması nedeniyle; borçlanılan dönemin sigortalı lehine belirlenmesine ilişkin olarak mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı’ gerekçesiyle, davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
F)Temyiz :
Davalı vekili, Kurum işleminin 3201 sayılı Yasanın 5.maddesi hükmüne göre hukuka uygun olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Davanın yasal dayanağını oluşturan 3201 Sayılı Yasa"nın 5. maddesinde;
“Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır.’’ hükmü yer almaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 20.05.2011 tarihli borçlanma talep dilekçesi ile yurt dışında geçen sürelerinden ‘5000 güne tamamlayacak kadarını’ borçlanma talebinde bulunduğu,borçlanma talebinin Kurum tarafından başvuru tarihinde Türk vatandaşı olmadığı gerekçesiyle kabul edilmediği,14.11.2013 günü kesinleşen ilam ile Mahkemece borçlanma hakkı olduğunun tespitine karar verilmesinden sonra, 14.04.2014 tarihli borçlanma tahakkuk cetvelinin 11.03.1991-30.01.2005 arası 5000 gün karşılığı 42.480,00 TL olarak düzenlendiği, 26.05.2014 tarihinde 3301 gün karşılığı 28.050,00 TL ödeme yaptığı, kısmi ödeme yapması nedeniyle Kurumun 3201 sayılı Yasanın 5.maddesine göre borçlanma tahakkuk cetvelinde kayıtlı son tarihten başa doğru götürerek ödemeye göre düzenlediği tahakkuk cetvelinde 3301 gün karşılığı ödediği borçlanmasının 30/11/1995 - 30/01/2005 tarihleri arası kabul edildiği, davacının bu defa , 31/12/2014 (05.01.2014 int.)tarihli yurt dışı hizmet borçlanma talep dilekçesi ile 10/06/1990 tarihinden itibaren 271 gün ,12/05/2000 tarihinden itibaren 254 gün borçlanma talep ettiği, 31/03/2015 tarihli borç tahakkuk cetveli ile davacıya Almanya"da 01/06/1990-24/11/1991 tarihleri arası 525 gün karşılığı 6.350,40 TL borçlanma bedeli tahakkuk ettirilerek davacının 14.04.2015 tarihinde 6.350,40 TL olarak ödediği, davacının borçlanarak ödediği 3301 günün, aylık bağlama aşamasında 30.11.1995-30.01.2005 arasına sayıldığı anlaşılmaktadır.
3201 sayılı Yasa"nın 5. maddesinin 1. fıkrasına göre; Kurum"ca yapılan borçlanma tahakkuk işlemi yerinde olduğu gibi Kurum"ca düzenlenen borçlanma cetvelindeki süreye ait borçlanma bedelinin herhangi bir ihtirazi kayıt konulmadan ödenmesi karşısında eldeki davanın reddi gerekirken kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenlerle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22.10.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.