Danıştay 8. Daire 2022/2169 Esas 2022/2571 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/2169
Karar No : 2022/2571

DAVACILAR : 1- … Tercüme ve Yayıncılık Ltd. Şti.
2- …
3- … Tercüme ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti.
4- … Yayıncılık Reklam Ltd. Şti.
5 -… Çeviri Dil Hizmetleri İnşaat Taahhüt Yatırım Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLLERİ : Av. …

DAVALI : … Birliği

DAVANIN ÖZETİ : Noterlik Ücret Tarifesine göre tahakkuk eden çevirme ücretinin tamamının tahsil edilmesinden sonra, %50'sinin noterlerce tercümanlara ödenmesine ilişkin Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulunun 13/01/2010 tarihli kararı ile bu karara istinaden çıkarılan Türkiye Noterler Birliğinin 21/01/2010 tarih ve 7 sayılı Genelgesinin Danıştay tarafından iptaline karar verilmesi üzerine, yargı kararının uygulanarak iptal edilen düzenlemeler uyarınca uğranıldığı ileri sürülen zararların tazmini istemiyle yapılan başvurunun reddi üzerine toplam 3.326.548,99 TL zararın tazminine karar verilmesi istenilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesine uygun olmayan dava dilekçesinin, aynı Kanun'un 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca reddedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Davacılar tarafından, Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu'nun 13/01/2010 günlü tercüman ücretinin % 50 oranında ödenmesine ilişkin kararının ve bu karara istinaden çıkarılan Türkiye Noterler Birliği'nin 7 nolu Genelgesinin iptali istemiyle açılan davada, Dairemizin 04/12/2018 tarih ve E:2018/4934, K:2018/7752 sayılı kararı ile dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş ve anılan karar Danıştay İdari Dava Dairelerinin temyiz ve karar düzeltme incelemeleri ardından kesinleşmiştir.
Davacılar tarafından bu defa, Dairemizin yukarıda anılan kararı ile iptal edilen Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu'nun 13/01/2010 günlü kararı ile Türkiye Noterler Birliği'nin 7 nolu Genelge nedeniyle uğradıkları ileri sürülen toplam 3.326.548,99 TL zararın (her bir davacı için ayrı ayrı belirtilmek sureti ile) tazmini istemiyle 03/02/2022 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunulmuştur.
Anılan başvuru üzerine davalı idarece talep konusu başvuru ile ilgili yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığının 07/03/2022 tarihli işlem ile bildirilmesi üzerine davacı … Tercüme Ve Yayıncılık Ltd. Şti. yönünden 545.681,90 TL, davacı … yönünden 46.856,70 TL, davacı … Tercüme Ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. yönünden 1.318.676,36 TL, davacı …Çeviri Yayıncılık Reklam Ltd. Şti. yönünden 200.963,18 TL, davacı … Çeviri Dil Hizmetleri İnşaat Taahhüt Yatırım Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden ise 1.214.370,85 TL olmak üzere toplam 3.326.548,99 TL zararın tazminine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Aynı dilekçe ile dava açılabilecek haller" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasında, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, ikinci fıkrasında ise, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği; 14. maddesinin üçüncü fıkrasının (g) bendinde, dava dilekçeleri üzerinde 5. madde hükümlerine uygun olup olmadıkları yönünden ilk inceleme yapılacağı; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, 14. maddenin 3/g bendinde yazılı halde otuz gün içinde 5. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari yargılama usulündeki, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılması gerektiğine ilişkin asıl kuraldan ayrık olarak getirilmiş olan 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesinin ikinci fıkrasına göre, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerekmektedir.
Dava dilekçesinin incelenmesinden, Dairemizin yukarıda anılan kararı ile iptal edilen Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu'nun 13/01/2010 günlü kararı ile Türkiye Noterler Birliği'nin 7 nolu Genelgesi nedeniyle davacı … Tercüme ve Yayıncılık Ltd. Şti.'nin 545.681,90 TL, davacı …'ın 46.856,70 TL, davacı … Tercüme ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti.'nin 1.318.676,36 TL, davacı … Çeviri Yayıncılık Reklam Ltd. Şti.'nin 200.963,18 TL, davacı … Çeviri Dil Hizmetleri İnşaat Taahhüt Yatırım Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin ise 1.214.370,85 TL olmak üzere toplam 3.326.548,99 TL zarara uğradığı iddia edilerek tek bir dilekçe ile tam yargı davası açıldığı anlaşılmaktadır.
İş bu dava bir tam yargı davası olup, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesinin aradığı anlamda bir gerçek ve dört tüzel kişiden oluşan davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunmadığı anlaşıldığından her bir davacı için ayrı ayrı dava açılması gerekmektedir.
Bu haliyle dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanunun 5. maddesine uyarlılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Öte yandan, davacılar tarafından Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu'nun 13/01/2010 günlü kararı ile Türkiye Noterler Birliği'nin 7 nolu Genelgesinin iptali istemiyle tek dilekçe ile dava açılmış ve anılan dilekçe dava konusu düzenleyici işlemler yönünden davacıların hak ve menfaatlerinde iştirak bulunduğundan hareketle 2577 sayılı Kanunun 5. maddesine aykırı görülmeyerek Dairemizin 04/12/2018 tarih ve E:2018/4934, K:2018/7752 sayılı kararı ile işin esası incelenmiş ise de, iş bu dava bir tam yargı davası olup her bir davacının uğradığı ileri sürülen zararın münferiden incelenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-d maddesi uyarınca bu kararın tebliğinden itibaren 30 (otuz) gün içinde 5. maddeye uygun şekilde yeniden düzenlenecek ayrı ayrı dilekçelerle, gerekli harç ve masrafları yatırılmak suretiyle dava açmakta serbest olmak üzere DAVA DİLEKÇESİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı Kanun'un 15/5. maddesi hükmüne göre dilekçenin reddi üzerine yeniden verilen dilekçede de aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddine karar verileceğinin davacı vekiline bildirilmesine,
3. Aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına, artan posta gideri ile nispi harcın istemi halinde davacılara iadesine, dilekçenin bir örneğinin davacı vekiline gönderilmesine, 08/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.