MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 2011 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında yol olarak tescil harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı olarak açılan tapusuz taşınmazın tescili isteğine ilişkindir. TMK"nın 713/3. maddesi uyarınca, bu nitelikteki davalarda husumetin, Hazine ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliklerine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Yasal hasım konumundaki tüzel kişiler davaya dahil edilmeden yargılamaya devamla hüküm kurulması mümkün değildir. Somut olayda dava, Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliğine husumet yöneltilerek açılmış olup, dava tarihinden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun"un 1. maddesi gereğince çekişmeli taşınmaz bölümünün bulunduğu ilçe belediye başkanlığı ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı" nın ilgili kamu tüzel kişileri olarak davada yer almaları gerektiği gözden kaçırılmış ve böylelikle taraf teşkili eksik bırakılmıştır. Oysaki taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilemez.
Öte yandan; Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümünün yol olduğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama da hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; dava, taşınmazın aynına ilişkin olduğu halde usule aykırı olarak; mahallinde keşif yapılmamış, davacı tanıkları ile tespit bilirkişileri duruşmada dinlenmiş, fen bilirkişisi ile ziraat bilirkişisinden rapor alınmamış ve taşınmaz bölümünün sınırları ve niteliği ile üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmış ise hangi tarihte tamamlanmadığı ve davacı lehine zilyetlik yoluyla iktisap koşullarının oluşup oluşmadığı belirlenmeksizin hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle davacıya, davasını 6360 sayılı Yasa hükümleri uyarınca ilgili kamu tüzel kişileri olarak yasal hasım konumunda bulunan ... İlçe Belediye Başkanlığı ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na yöneltmek suretiyle taraf teşkilini sağlaması için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde anılan belediyelerden savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı; ayrıca temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğraflarının dosya arasına getirtilmesinden sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile ziraat mühendisi bilirkişisi ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmaz bölümünün imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişisinden, çekişmeli taşınmaz bölümünün eğimi, niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü, zirai durumu, imar-ihyaya konu olup olmadığı, olmuş ise imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, kullanım durumunu kesin olarak belirleyen bilimsel verilere dayalı, sınırındaki köy boşluğu vasfındaki taşınmaz ile mukayeseli değerlendirmeyi ve taşınmaz bölümünün her yönünden çekilmiş renkli fotoğraflarını içerir, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümünün uydu fotoğrafları üzerindeki konumu gösterilmeli; dava tarihinden önce davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli ve bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.