Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/6186 Esas 2022/9429 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, kararında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki belgeler okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, davalı Kurum tarafından davacıya, ... Spor Kulübü 1908 A.Ş.’nin 2001/1 ile 2012/2 arası dönemlere ilişkin prim borçlarından dolayı gönderilen ödeme emirlerinin iptali talebidir.
Ticaret Sicil Kayıtlarına göre ... Spor Kulübü 1908 A.Ş.’nin yönetim kurulu üyesi olan davacıya, şirketin prim borçları nedeniyle borçtan yönetim kurulu üyesi sıfatıyla müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesine dayalı olarak ödeme emri düzenlenip tebliğ edildiği, davanın yasal süresinde açıldığı belirlenmiştir.
Tüzel kişi işverenlerin ortak ve yetkililerinin kamu alacaklarından sorumluluğu; mülga 506 sayılı Kanunun 80., bazı maddeleri dışında 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 88., 6183 sayılı Kanunun 35 ve mükerrer 35. maddelerinde düzenlenmiştir.
506 sayılı Kanunun 80. maddesi; "Sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşların tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri kuruma karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur." hükmünü öngörmüş; 5510 sayılı Kanunun 88. maddesi de bir kısım farklar dışında anılan maddeye benzer düzenleme getirmiş olup, "Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur." hükmünü getirmiştir.
6183 sayılı Kanunun 35. maddesinde; limited şirketlerin ortaklarının, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olacakları düzenlenmiş; mükerrer 35. maddesinde ise; amme alacakları ve bu bağlamda davalı Kurumun işveren tüzel kişilerden prim ve diğer alacaklarının, tüzel kişinin mal varlığından kısmen veya tamamen tahsil edilememesi ya da tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması halinde kanuni temsilcilerin şahsi mal varlıklarıyla sorumlu olacağı belirtilmiştir.
Yukarıdaki düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, Kurumun prim alacağına ilişkin olarak işveren ile birlikte müteselsilen sorumluluk koşullarının oluşması için, işveren kamu kurum ve kuruluşu ise, kamu görevlilerinin tahakkuk ve tediye ile görevli olması, tüzel kişiliğe haiz diğer işyerlerinde ise üst düzey yönetici ya da yetkilisi ve kanuni temsilci sıfatıyla işveren tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili bulunulması gerekir. Ancak, 5510 sayılı Kanunun 88. maddesi burada bir ayrıma giderek özellikle şirket yönetim kurulu üyelerinin, temsil ve ilzam yetkisi aranmaksızın (haklı sebepleri olmazsa) müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklarını ayrıca belirtmiştir.
Somut olayda, davacı ... Spor Kulübü 1908 A.Ş. ile ilgisi olmadığını, ödeme emirlerinin tebliği ile yönetim kurulu üyesi olduğunu öğrendiğini, yönetim kurulu toplantılarına katılmadığını ve 20.04.2010 tarihli yönetim kurulu toplantısında alınan karar altındaki imzanın kendine ait olmadığına ilişkin suç duyurusunda bulunması üzerine açılan ceza davasında, sanıkların özel belgede sahtecilik suçundan ceza aldıkları anlaşılmaktadır.
Dosyada bulunan bilgi ve belgelerden davacının 29.07.2008 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısı ile yönetim kurulu üyeliğine seçildiği, devamında 11.03.2009 tarihli olağan genel kurul kararı ile de bir yıllığına yönetim kurulu üyeliğine seçildiği, kurumun 05.04.2021 tarihli yazısı ile ... Spor Kulübü 1908 A.Ş. Tarafından 24.11.2016 tarihinde 6736 sayılı yasa kapsamında yapılandırma yapıldığı, yapılandırma ile 2012/25693,25695,25696,25697,25698 takip nolu ödeme emirlerine konu borcun tahsil edildiğinin bildirildiği görülmektedir.
Mahkemece, yapılandırmaya konu edilen dönemler ile davalı kurumca iptal edilen dönemler belirlenip, bu çerçevede davanın konusuz kalıp kalmadığı irdelenmeli ve infaza elverişli bir biçimde, ödeme emri takip numarası belirtilmek suretiyle söz konusu ödeme emirleri ve dönemleri hükümde gösterilmelidir. Diğer yandan davacının yönetim kurulu üyeliğinin ne zaman sona erdiğinin ticaret sicil müdürlüğü ile yazışma yapılarak öğrenilmesi yerine, bir yıl süre ile seçildiğinden yola çıkılarak yazılı şekilde mahkeme tarafından belirlenmesi yerinde değildir. Bu itibarla ticaret sicil müdürlüğünden gerekli araştırma yapılarak davacının yönetim kurulu üyesi olduğu dönem tespit edilmeli, elde edilecek sonuca göre davacının ödeme emirlerinden sorumluluğu değerlendirilerek karar verilmelidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 20.06.2022 gününde oy birliği ile karar verildi.