Danıştay 6. Daire 2018/4569 Esas 2022/4334 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/4569
Karar No : 2022/4334

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Defterdarlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
2- ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:.., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, ... Mahallesi, ... Ada, ... sayılı parselin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği ile çocuk bahçesi olarak planlanmasına ilişkin Muratpaşa Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile bu kararın onaylanmasına yönelik Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; dava konusu taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planında yer alması gerekecek nitelikte büyüklüğe sahip olduğundan, 1/5.000 ölçekli nazım imar planında konut alan olarak belirlenen dava konusu parselin üst ölçekli nazım imar planına aykırı olarak 1/1.000 ölçekli uygulama imar planında çocuk bahçesi olarak planlanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti:... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen kararda; 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarında bölgenin ihtiyacı olan sosyal ve teknik alanların ayrılması maksadıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planına göre farklılaştırma yapılabileceği, dava dosyası içerisinde yer alan bilgi ve belgelere göre de, dava konusu taşınmazın daha önce 1/1000 ölçekli planda "çocuk bahçesi" kullanımında iken pazar yeri kullanımına ayrıldığı, bu plan değişikliğinin ise mahkeme kararı ile iptaline karar verilmesi üzerine iptal kararının uygulanması amacıyla eski kullanım fonksiyonuna dönülmesine yönelik dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında 1/5000 ölçekli planda konut alanı kullanımında bulunan parselde çocuk bahçesi olarak ayrılmasında plan yapım tekniklerine aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun kabulüne, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Planların kademeli birlikteliği ilkesinin ihlal edildiği, dava konusu işlemin hukuk aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Antalya ili, Muratpaşa ilçesi,... Mahallesi, ... Ada, ... sayılı parselin pazar alanına dönüştürülmesine ilişkin Muratpaşa Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararıyla uygun bulunan ve Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla iptal edildiği, anılan mahkeme kararının uygulanması kapsamında, dava konusu parselin çocuk bahçesi olarak belirlenmesine ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin Muratpaşa Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararı ile uygun bulunarak Antalya Büyükşehir Belediye Meclisinin ... tarih ve ... sayılı kararıyla onaylanması üzerine, plan değişikliğinin 04/01/2016-02/02/2016 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, davacı tarafından 01/02/2016 tarihinde yapılan itirazın reddi üzerine de bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 Sayılı İmar Kanununun işlem tarihinde yürürlükte olan şekliyle 5. maddesinde, "Nazım İmar Planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." şeklinde tanımlara yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 6. maddesinde, planlar kapsadıkları alan ve amaçları açısından bölge planları ve imar planları olarak iki ana kategoriye ayrılmış, imar planları da uygulamaya esas olan uygulama imar planları ve bu planın hazırlanmasındaki temel hedefleri, ilkeleri ve arazi kullanım kararlarını belirleyen nazım imar planları olarak sınıflandırılmış, anılan Yasanın 8. maddesinde ise, planların tanımlaması yapılarak, planlar bölge planı, çevre düzeni planı, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak kademelendirilmiş ve alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, stratejilerine ve kararlarına uyumlu olması zorunluluğu getirilmiştir.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin "Uygulama imar planı" başlıklı 24. maddesinin 3. fıkrasında da "Uygulama imar planlarında, bölgenin ihtiyacına yönelik çocuk bahçesi, yeşil alan, otopark, cep otoparkı, yol boyu otopark, durak cebi, aile sağlık merkezi, mescit, karakol, muhtarlık, trafo gibi sosyal ve teknik altyapı alanlarını artırıcı küçük alan gerektiren fonksiyonlar ayrılabilir ve bu fonksiyonların konulması nazım imar planına aykırılık teşkil etmez." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İmar hukukunda planların kademeli birlikteliği olarak adlandırılan planlama hiyerarşisi gereği alt ölçekli planların üst ölçekli planlarda belirlenen planlama ana ilkelerine, stratejilerine ve kararlarına uyumlu olması zorunlu olup imar planlarına karşı açılan davalarda, planların kademeli birlikteliği ilkesine uyulup uyulmadığı hususunun göz önünde bulundurulacağı açıktır.
Uyuşmazlıkta parselin 1/5000 ölçekli nazım imar planında konut alanında bulunmasına karşın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında çocuk bahçesi kullanımında yer alan taşınmazın büyüklüğü göz önüne alındığında yukarıda anılan Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği'nin "Uygulama imar planı" başlıklı 24. maddesinin 3. fıkrası kapsamında belirtilen küçük alan niteliğinde olmadığı, bu haliyle planların kademeli birlikteliği ilkesinin sağlanamadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemin iptali gerekirken dava konusu işlemin iptaline yönelik mahkeme kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, anılan kararın kaldırılmasına, davanın reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun kabulüne, anılan kararının kaldırılmasına, yukarıda özetlenen gerekçeyle davanın reddine ilişkin temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 06/04/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.