(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2011/1927 E. , 2011/1288 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı ... Müteahitliği avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçinin iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine ve işe iadesine yönelik talebinin kabulüne ilişkin mahkemece verilen karar, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 12/10/2009 tarihli kararı ile “…Mahkemece SSK kayıtlarına göre davacının Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliğinde çalışmasının bulunmadığı, Ticaret Sicil kayıtlarında Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliğinin kaydının bulunmadığının bildirildiği, Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliği ve ...Tekstil A.Ş. nin aynı iş yeri olduğu, davacının ...Tekstil A.Ş. nin işçisi olarak çalıştığı, fesih bildiriminde işveren kaşesi olarak basılan kaşede Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliği unvanının yazılı olduğu, davacının bu isme dava açmasında herhangi bir kusurunun bulunmadığı bu nedenle davalının husumet itirazının yerinde olmadığı, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriğine göre davacı işçinin iş sözleşmesinin davalı ... Müteahhitliği tarafından devamsızlık yaptığı gerekçesi ile 4857 sayılı İş Kanununun 25/II-g maddesi uyarınca feshedilmiştir. Davacı iş sözleşmesini fesheden Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliği(...) aleyhine dava açtıktan sonra yargılama sırasında adı geçen davalının resmi kayıtlarda adının ...Tekstil A.Ş. olduğunu, sahibinin ... olduğunu belirterek geçen şirkete tebligat yapılmasını talep etmesi üzerine mahkemece dava dilekçesi ve duruşma günü anılan şirkete tebliğe çıkarılmıştır. Dosyada mevcut Ticaret Sicil Memurluğu yazısına göre ...Tekstil A.Ş.nin 1993 yılında tescil edildiği ve ortakları arasında ...’nın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliği isimli bir işyerinin SSK İl Müdürlüğü ve Ticaret Sicil Memurluğu kayıtlarında bulunmadığı ilgili kurumlar tarafından bildirilmişse de, mahkemece adı geçen kurumlara sadece Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliği işyerinin sorulduğu, sahibi olduğu anlaşılan ... adına herhangi bir işyeri kaydının bulunup bulunmadığının sorulmadığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Öncelikle davalı ... adına herhangi bir işyeri kaydının
bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Öte yandan, mahkemece dinlenen taraf tanıkları davalı ...’nın ...Tekstil A.Ş. ne ait bir kısım işleri yaptığını açıklamışlardır. Adı geçen şirket ile davalı ... arasında ne tür bir ilişki bulunduğu dosya içeriğinden tam olarak anlaşılamamaktadır. Bu nedenle, davalı ... ile ...Tekstil A.Ş. arasındaki ilişki açıklığa kavuşturulmalı; alt işverenlik ilişkisi söz konusu ise 4857 sayılı İş Kanununun 2. maddesinin 6 ve 7. fıkralarına uygun olup olmadığı, muvazaaya dayanıp dayanmadığı gerekirse bilirkişi aracılığı ile işyerinde keşif yapılarak belirlenmeli; davacının gerçek işverenin kim olduğu net olarak ortaya çıkarıldıktan sonra bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalıdır.…” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma kararına uyulmuş, bozma kararı doğrultusunda yapılan keşif sonrası alınan bilirkişi raporuna göre davalılar arasındaki alt işverenlik ilişkisinin muvazaaya dayandığı, asıl işverenin ise davalı ... Müteahitliği (...) olduğunu, iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan işverence feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bozma kararından sonra mahkemece bilirkişi aracılığıyla işyerinde keşif yapılmış olup, alınan raporda davalılar arasında 5.7.2006 tarihinde imzalanan sözleşme olduğu, SGK Başkanlığı Adana Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü işveren bilgi görüntü ekranında ..."nın 11.7.2006 tarihinden itibaren boya terbiye işleri ön hazırlık işleri konusunda faaliyette bulunduğuna ilişkin kayıtlar ve Adana Vergi Dairesi Başkanlığı kayıtları dikkate alındığında ..."nın işçi taşeronluğu işine 6.7.2006 tarihinde başladığı, taraflar arasındaki sözleşmenin konusunun işverenin Mersin yolu üzerindeki işyerinde işveren tarafından bildirilecek her türlü işin yüklenici personelleri vasıtasıyla yapılması olarak belirtildiği, 4857 İş Kanunun 2/6.maddesi dikkate alındığında sözleşme konusunun bu şekilde genel olarak belirlenmesinin yasaya aykırı olduğu, ..."ya ait 6.7.2006 tarihinde düzenlenen işe başlama bildiriminde işletme türü kısmında kasar açma, yakma, yıkama, merserize işleri sayıldığı, üretim akışını da belirten fabrika içi yerleşim planında ve keşif esnasında gösterilen Ön Hazırlık İşleri Müteahhitliğine ait olan işler parti hazırlama, kadife kesme, yakma makinesi, haşıl sökme olduğu, taraflar arasında hukuka uygun bir alt işverenlik ilişkisinin bulunmadığı, ilişkinin muvazaalı olduğu anlaşılmaktadır.
Dosya kapsamında bulunan keşif zaptı, bilirkişi raporu içeriği, davalılar arasında imzalanan alt işverenlik sözleşmesi ve davacı tarafından icra edilen işin niteliği nazara alındığında Mahkemece davalılar arasında alt asıl işveren asıl işverenlik ilişkisi bulunmadığına, ...Tekstil A.Ş."nin asıl işveren konumunda bulunduğuna ve asıl işveren tarafından feshin geçerli olduğunun ispatlanamadığına dair yapılan tespit yerinde ise de, bu haliyle alt işveren olmadığı anlaşılan Ön Hazırlık İşleri Müteahitliği (...)"ne yöneltilen davanın husumetten reddine karar verilerek davacının açıkça ...Tekstil A.Ş."deki işine iade edildiğinin hüküm fıkrasında belirtilmemesinin hatalı olduğu anlaşılmakla ayrıca davalılar muvazaalı işlemle iş bu davanın açılmasına sebebiyet verdiğinden davalı ... Müteahitliği (...) lehine vekalet ücretine hükmedilmeksizin 4857 sayılı İş Kanunun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-Yerel Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davacının davasının davalı davalı ... Müteahitliği (...) aleyhine açtığı davanın husumet yanlışlığı nedeni ile reddine,
3- Davacının diğer davalı ...Ş. aleyhine açtığı davasının kabulü ile davalı işverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine,
Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık ücret tutarı olarak belirlenmesine,
Davacının işe iade için süresi içinde işverene başvurması halinde kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine ,
4-Peşin harcın mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
5-Davacının yaptığı 383.00 TL yargılama giderinin davalı ...Ş."den alınarak davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.100 TL vekâlet ücretinin davalı ...Ş."den alınıp davacıya verilmesine,
7-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine,
Kesin olarak, 27.09.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.