Danıştay 10. Daire 2019/12419 Esas 2022/1898 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/12419
Karar No : 2022/1898


TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : 1. Huk. Müş. Yrd. V. …

2- … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMLERİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının davalı idarelerce aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN KONUSU :Davacı tarafından, Diyarbakır ili, Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağı nedeniyle iş yerinin zarara uğramasında idarenin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle zararının tazmini istemiyle İçişleri Bakanlığı'na yapmış olduğu başvurunun gereğinin yapılması amacıyla Diyarbakır Valiliğine gönderilmesi üzerine Diyarbakır Valiliği Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zarar Tespit Komisyonunca başvurunun reddine ilişin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve uğradığı ileri sürülen 3.000,00 TL maddi ve 40.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 43.000,00 TL zararının davalı idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işlem yönünden; Diyarbakır İli, Sur İlçesinde sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar nedeniyle iş yerinin zarara uğramasında idarenin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen maddi ve manevi zararlarının tazmini istemiyle 2577 sayılı Kanun'un 13. maddesi kapsamında yapılmış olan başvurunun, idare hukukunun tazminata ilişkin sorumluluk ilke ve kuralları çerçevesinde 2577 sayılı Kanun'un öngördüğü usullere tabi olarak maddi ve manevi tazminat ödenip ödenmeyeceğine ilişkin inceleme yapılmak üzere Diyarbakır Valiliği yerine İçişleri Bakanlığınca sonuçlandırılması gerektiğinden dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline, maddi ve manevi tazminat istemi yönünden; Sur ilçesinde söz konusu dönemlerde meydana gelen olaylarda davacının iş yerinin zarar gördüğünün açık ve net bir şekilde ortaya konulamadığı, zararın ve zarar ile eylem arasındaki illiyet bağını ispat külfetinin davacı üzerinde bulunduğu dikkate alındığında dava konusu maddi ve manevi tazminat istemlerinin ise reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinafa konu kararın iptale ilişkin kısmı hukuka uygun olduğundan davalı idarelerin istinaf başvurularının reddine; maddi tazminata ilişkin kısım yönünden, İdare Mahkemesin iptal kararının gerekçesi dogrultusunda davalı idarelerce genel tazminat hükümleri uyarınca zararın tespiti ve varsa tazmini için gerekli tahkikatın yapılacağı, davalı idarelerce maddi tazminat talebi hakkında yeni bir işlem tesis edileceği, davacının da bu aşamada zararını somut olarak ortaya koyabileceği gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulu ile maddi tazminat istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; manevi tazminata ilişkin kısım yönünden ise, sokağa çıkma yasağının, bölücü terör örgütü mensuplarınca mayın ve patlayıcılarla tuzaklanmış hendek ve barikatları bertaraf etmek ve vatandaşların can ve mal güvenliğini korumak ve kamu düzenini sağlamak amacıyla ilan edildiği, kamu düzeninin olağan hayatı kesintiye uğratacak şekilde bozulduğu, bu süreçte yaşanan olaylarla birçok yapı ve alt yapının hasar gördüğü, çatışmalı bölgelerden vatandaşların tahliyesi, gıda, sağlık ve barınma konularında gerekli tedbirlerin alındığı, kişilerin yaşadığı yeri terk etmesinin idari tedbirlerin doğal bir sonucu olduğu, manevi tazminata hükmedilebilmesi için aranan şartların gerçekleşmediği anlaşıldığı, dava konusu işlemde ve İdare Mahkemesi kararında manevi tazminat istemi yönünden sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun gerekçeli olarak reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı … Bakanlığı tarafından, başvurunun 5233 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, başvuru süresinin geçtiği, talep edilen zararların Kanun kapsamında olmadığı ileri sürülmektedir. Davalı … Valiliği tarafından, başvuru süresinin geçtiği, talep edilen zararların 5233 sayılı Kanun kapsamında karşılanabilecek zararlardan olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin REDDİNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyize konu dava konusu işlemin iptaline ve maddi tazminat istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 06/04/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.