Danıştay 6. Daire 2021/4466 Esas 2022/4156 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/4466
Karar No : 2022/4156

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : ... Mirasçıları
1- ... 2- ...
3- ... 4- ...
VEKİLİ : Av. ...
5- ...

İSTEMİN KONUSU:... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:... , K:... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:17.01.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının, İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, ... Mahallesi ... parsel sayılı taşınmaz yönünden iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 29/03/2016 tarih ve E:2014/9641,K:2016/1330 sayılı bozma kararına uyularak, İdare Mahkemesince verilen kararda, dava konusu edilen nazım imar planında ilköğretim tesis alanı olarak ayrılan taşınmazın bulunduğu alanın yakın çevresinde ilköğretim alanlarının olduğu, ilköğretim tesis alanı yer seçiminde esas olan yürüme erişme mesafesi kriterinin dikkate alınmadığı, bu nedenle ilköğretim alanının yer seçiminin uygun olmadığı, söz konusu nazım imar planında ilköğretim alanı standartları mevzuatta belirtilen standartların altında olduğu anlaşıldığından dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI :Dava konusu taşınmaz, 17/04/2007 tarihli Hadımköy 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında E:1.50 konut alanı,15 metre ve 12 metre genişlikte yol alanı olarak belirlenmesine ilişkin işlemin İdare Mahkemesince iptaline karar verilmesi sonucunda nazım imar planı çalışmaları çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluş görüşlerince hazırlandığı, dava konusu imar planıyla birlikte eğitim tesis alanları ilgili kurum görüş doğrultusunda plan bütününde ele alınarak gerekli düzenlemeler yapılarak geliştirildiği,ilköğretim tesis alanlarının ulaşılabilirlik mesafelerinin 400 metre olarak planlandığı,403.93 hektarlık toplam alanda plan nüfusunun 102.485 kişi olarak öngörüldüğü, dava konusu taşınmazı ilgilendiren ilköğretim alanı açısından değerlendirildiğinde plan yapılan bölgede mevcut nüfusun 20.643 kişi olduğu mevcut haliyle kişi başına 2,1 metrekare ilköğretim alanı düştüğü ,belirlenen plan nüfusuna göre 100.000 kişi üzerinden planda önerilen ilköğretim alanlarına bakıldığında kişi başına 1,4 metrekare düştüğü ilgili yönetmeliğe göre 4 metrekare olması gerekirken ilköğretim alanı değerinin oldukça altında olduğu, plan raporunda gösterildiği, mevcut durumda 4 hektar ilköğretim alanı bulunmaktayken ilave yaklaşık 8 hektar daha ilköğretim alanı eklendiği,taşınmazın yakınında okul bulunması dava konusu taşınmazın ilköğretim alanı olarak planlanmasını engellemeyeceği,dava konusu işlemlerin hukuka uygun olduğu belirtilerek,iptale yönelik idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY
İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, ... Mahallesi ... parsel sayılı davacıların mirasçısı olduğu taşınmaz 6700 m2 büyüklüğünde tarla vasfında olup mevcut durumda bahçe içinde 1 kat konut kullanımında kalmaktadır.
Söz konusu taşınmaz kısmen konut alanı kısmen de yol alanı olarak belirleyen 17.04.2007 onay tarihli Hadımköy 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının 28/01/2010 tarihinde iptaline karar verilmesi neticesinde plansız kalan bölgede planlama çalışmalarına başlanılmış, ilgili kurumlardan görüşler alınmıştır.
İstanbul İli, İl özel idaresi imar yatırım ve inşaat daire başkanlığının ... tarih ve ... tarihli yazısı ile "...yeni plan çalışması sonucu ortaya çıkacak nüfus artışı da göz önünde bulundurularak,mevcut eğitim,sağlık tesislerinin korunması ve mülkiyet problemi olmayan yerlerde bölge ihtiyacını karşılamak üzere yeni donatı alanlarının ayrılması" şeklinde kurum görüşü verilmiştir.
Dava konusu nazım imar planı ... tarih ve ... tarihli İstanbul büyükşehir belediye meclisi kararıyla kabul edilerek,17.01.2012 tarihinde onaylanmış, 09.02.2012-09.03.2012 tarihleri arasında askıya çıkarılmış, davacılar vekili tarafından taşınmazın 600k/ha konut alanı ve kısmen de ilköğretim tesis alanı lejantında kalması sebebiyle yapılan itiraz zımnen reddedilmesi üzerine, 17.01.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planının taşınmaz yönünden iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT
İşlem tarihi itibariyle yürürlükte olan 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 8. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde; "Kamu kurum ve kuruluşları veya plan müellifleri; ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından plana ilişkin görüşlerini alır. Kurum ve kuruluşlar, görüşlerini en geç otuz gün içerisinde bildirmek zorundadır. Görüş bildirilmesi için etüt ve analiz gibi uzun süreli çalışma yapılması gereken hallerde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine otuz günü geçmemek üzere ilave süre verilir. Bu süre içerisinde görüş bildirilmediği takdirde plan hakkında olumsuz bir görüşün bulunmadığı kabul edilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME
Taşınmaza getirilen kamunun ihtiyacına ayrılan ilköğretim tesis alanı fonksiyonunun ilgili kurumların görüşü doğrultusunda belirlenen alan içerisinde fiili durumlar da gözetilerek ilgili belediyesince hazırlanarak yürürlüğe girecek olan imar planlarıyla hayata geçirileceği kuşkusuzdur.
Taşınmazın bulunduğu bölgede plan paftalarıyla ve mevcut yapılaşma durumunun birlikte incelenmesinden; taşınmaza getirilen ilköğretim tesis alanı ile çevre ilköğretim tesis alanlarının 320 metre mesafede ... İlkokulunun bulunduğu hizmet etki yarıçapı içerisinde başka bir ilkokulun bulunmadığı anlaşılmıştır.
İdare Mahkemesince mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor, dava konusu taşınmazın çevresinde birden fazla ilkokulun bulunduğu tespitleri ile yürüme erişme mesafelerinin dikkate alınmadığı değerlendirmesinde bulunulmuş ise de, dava konusu taşınmazın çevresiyle bir bütün olarak değerlendirilerek incelenmesinden; 263 metre mesafede ... Anadolu Lisesi, 248 mesafede ... Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi,1 km mesafede ... Ortaokulu, ve tespit dilemeyen ancak dava konusu taşınmaza yürüme mesafelerinde olan ... Anaokulu, ... Anaokulu, ... Anaokulu bulunduğu görülmüştür. Belirlenen bu okullar hizmet ettiği fonksiyon bakımından eğitim tesisi olarak tanımlanmakla birlikte hizmetin içeriği bakımından konusu ve müfredatı farklı olan ve planlama alanındaki nüfusun farklı yaştaki eğitim ihtiyaçlarına hizmet edeceği, bu itibarla İdare Mahkemesi kararında yürüme mesafeleri yönünden ve hizmet etki çapı içerisinde birden fazla ilkokulun bulunduğu tespitlerine yönelik yapılan değerlendirmede isabetli bulunmamıştır.
Öte yandan, Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliği kapsamında 100.000 üzerindeki nüfus projeksiyonlarında kişi başına düşen ilköğretim tesis alanı için 4.5 m2 standart getirildiği, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planında ise kişi başına düşen ilköğretim tesis alanının 1.23 m2 olarak belirlendiği, standarta göre az olan sosyal donatı alanı miktarının bölge ihtiyaçları doğrultusunda daha da azaltılmamasının şehircilik ilkeleri ve planlama esasları açısından uygun olacağı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.... İdare Mahkemesince verilen ... tarihli, E:..., K:... sayılı kararın BOZULMASINA,
2.Dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine,
3.Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 04/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.