MAHKEMESİ : SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I


Davacı, 95/A numaralı taşınmazı 03.05.2011 tarihinde aylık 850 TL kira bedeli ile boş ve kullanılmaz halde davalılardan kiraladığını, kiralananda bir takım onarım ve tadilatlar yapıldığını, taşınmazdan tahliye edildiğini, söz konusu tadilatların ...Sulh Hukuk Mahkemesinin ... D.iş sayılı dosyası ile tespit edilen tadilat masraflarının davalılar tarafından ödenmemesi üzerine, ... İcra Müdürlüğünün ... esas numaralı dosyası ile icra takibi yaptıklarını, davalıların kötü niyetle borca itiraz etmeleri üzerine takibin durdurulduğunu beyanla, itirazın iptaline, takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davacı ile aralarında sözü edilen bağımsız bölüm ile ilgili bir kira sözleşmesi bulunmadığını, davacı tarafından emrivaki yapılarak tadilatlar yapıldığını ve kullanıldığını, kiracıymış gibi bu bedellerin talep edildiğini, kullanım bedeli adı altında ödeme yapılmadığını, kiracı sıfatı taşımayan davacının talebinin reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davacı tarafından 95/A kapı numaralı dükkanın davalılardan kiraladığı hususunun ispat edilemediği, davacının kiracı olmadığı, davacının davalıların taşınmazına yapmış olduğu zorunlu ve faydalı masrafların ise sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istenebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalıların ... İcra Dairesi"nin 2013/6517 sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazın kısmen iptaline, takibin tespit giderleri 557,85 TL, zorunlu ve faydalı imalatlar toplamı 17.450,00 TL, elektrik işleri 1.500,00 TL olmak üzere toplam 19.507,85 TL asıl alacağa takip tarihinden itibaren yasal faiz işletilerek devamına, takip öncesinde davalılar temerrüte düşürülmediğinden takip öncesi işlemiş faiz isteminin reddine, 19.507,85 TL"nin %20"si oranında icra tazminatının davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, faydalı ve zorunlu masrafların talebine ilişkindir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 299. maddesi uyarınca, kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık olarak kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Bu itibarla kiracı, yararlanmanın karşılığı olarak kiraya verene bir bedel ödeyecektir. Somut olayda, davaya konu taşınmazın davacı şirket tarafından kullanıldığı tarafların kabulündedir. Davacı tarafından 95/A nolu taşınmazın kullanımı için davalılar ile kira sözleşmesi yapıldığı iddia edilmiş, davalılar ise kira sözleşmesi varlığını kabul etmemişlerdir. Dosyanın incelenmesinde, davacı tarafından kira ödemesi adı altında ödemeler yapıldığı, ödeme belgelerinde 95/A nolu taşınmaza ilişkin olduğuna dair açıklamaların yer aldığı görülmüştür. Bu halde, taraflar arasında kira sözleşmesi olduğu ve uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı açıktır.
Davacı kiracı, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu giderlerden alıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamaları, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğudur. Kiralananda yapılan imalatların, imal tarihindeki değerleri, yıpranma durumları, faydalı ve zorunlu yada lüks imalat olup olmadıkları ayrıntılı olarak belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
Somut olayda ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2013/15 D.iş sayılı dosyasında yapılan tespit sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda belirlenen faydalı imalatların, yapım tarihlerinin ne olduğu, yıpranma paylarının düşülüp düşülmediği değerlendirilmemiş ve faydalı masrafların kalem kalem açıklaması metraj ve değeri belirtilmemiştir. Davalılar yargılama sırasında tespit raporunu kabul etmediklerini bildirmişlerdir. Mahkemece, mahalline gidilmiş ise de, adres kapalı olduğundan tespit yalnızca dışarıdan yapılmış, içeride yapılan imalatlar incelenememiştir. Dava konusu tadilatların taşınmaz içerisinde yapılmış olması karşısında, usülüne uygun bir keşiften bahsedilemez. Yapılan keşif sonucu mahkemeye sunulan rapor ise, tek taraflı ve davalı tarafından itiraza uğrayan tespit raporu esas alınarak hazırlanmış ve mahkemece bu rapora itibar edilerek hüküm kurulmuştur.
Bu durumda mahkemece, kiracı tarafından yapılan imalatların hangisinin zorunlu ve faydalı masraflar, hangilerinin lüks masraflar olduğunun belirlenmesi, imalatların imal tarihleri itibariyle kalem kalem değerleri, yıpranma durumları, sabit nitelikte olup olmadıkları ayrıntılı olarak tespiti için mahallinde usulüne uygun keşif icrası ile konusunda uzman bilirkişi kurulundan alınacak rapor sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK’ un 428. maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"un 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08.05.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.