Danıştay 3. Daire 2019/5552 Esas 2022/1426 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/5552
Karar No : 2022/1426

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, asıl borçlu ... Uluslararası Nakliyat ve Dağıtım Limited Şirketi'nden alınamayan 2010 yılının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen ... tarih ve ... ile ... takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ... takip numaralı ödeme emri içeriği amme alacaklarının tahsili için asıl amme borçlusu şirket hakkında düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrine karşı açılan davanın ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı reddi yolundaki kararın henüz kesinleşmediği, öte yandan hakkında malvarlığı araştırması yapılmadığından asıl borçlu şirketten alacağın tahsil edilemediğinden bahisle davacının kanuni temsilci olduğu döneme ilişkin sorumluluğuna gidilmesinin mümkün olmadığının anlaşıldığı, ... takip numaralı ödeme emrine konu amme alacağa yönelik olarak asıl borçlu şirkete gönderilen ödeme emri ve tebliğine ilişkin evrak dosyaya sunulmadığından davacının kanuni temsilci sıfatıyla takibinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emirleri iptal edilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusu, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının, ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği; ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrinin iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu ise değinilen ödeme emrine konu amme alacaklarının tahsili için asıl amme borçlusu şirket hakkında düzenlenen ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrine karşı açılan davanın reddine dair ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararının, ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararıyla, Vergi Mahkemesi kararının asıl borçlu şirket adına düzenlenen ödeme emrinin dava konusu ödeme emri içeriğine ait amme alacaklarına isabet eden kısmı kaldırılarak değinilen amme alacakları yönünden ödeme emrinin iptal edildiği, böylece asıl borçlu şirket hakkındaki takip yollarının tamamlanmadığı ve tahsil olanağı kalmadığından söz edilemeyeceğinden tanzim edilen ödeme emrinin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının asıl amme borçlusu şirketin malvarlığından tahsil edilemeyeceği anlaşılan borç nedeniyle kanuni temsilci sıfatıyla takibinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Kararın usul ve hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının kanuni temsilcisi olduğu, ... Uluslararası Nakliyat ve Dağıtım Limited Şirketi adına 2010 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen vergi tekniği raporu done alınarak dayanılarak yapılan ve itiraz edilmeksizin kesinleşen tarhiyatlara ilişkin vergi ve cezaların tahsili amacıyla düzenlenen ... tarih ... takip numaralı ödeme emrinin 21/11/2016 tarihinde e-tebligat yoluyla tebliğ edildiği, asıl borçlu şirket hakkında gayrimenkul, gemi, sivil havacılık ve taşıt sorgusunun 13/09/2017 tarihinde yapıldığı, e-haciz bildirilerinin de aynı tarihli olduğu anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 54. maddesinde; ödeme müddeti içerisinde ödenmeyen amme alacağının, tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı, 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları gerektiği hususunun “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren yedi 7 gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait itiraz işlerine bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği belirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Kanuni Temsilcilerin Ödevi" başlıklı 10. maddesinde, tüzelkişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemine konu edilen Vergi Dava Dairesi kararının; ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun görülmüştür.
Yukarıda sözü edilen madde uyarınca kanuni temsilcinin, temsilcisi olduğu tüzelkişinin vergi borcundan sorumlu tutulabilmesi için öncelikle, tüzelkişi hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile belirlenen takip ve cebren tahsil yollarının tüketilmesi ve kamu alacağının tüzelkişinin mal varlığından tahsil olanağının bulunmadığının tespit edilmesi gerekmektedir.
Davacının kanuni temsilci sıfatıyla takip edilebilmesi için kamu alacağının asıl borçlu şirketten tahsil olanağının kalmadığının tespit edilmesi gerekirken, kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen ödeme emrinin tebliğinden sonra mal varlığı araştırması yapıldığı dikkate alındığında şirket hakkında yapılan takibat sonuçlandırılmaksızın düzenlenen ... takip numaralı ödeme emrinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığından Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle iptaline ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun yazılı gerekçeyle reddine dair hüküm fıkrası sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunmuştur.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının; ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Kararın; ... tarih ve ... takip numaralı ödeme emrine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 30/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.