Danıştay 9. Daire 2019/6794 Esas 2022/1076 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/6794
Karar No : 2022/1076

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Belediye Başkanlığı-...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, "hesaplanan katma değer vergisi, gayrimenkul kira geliri, kişilerden alacaklar, zemin/yol tahrip bedeli, gecikme zammı, kesin teminat, karar pulu, yuk. tanım diğer çeşitli gelir, yuk. tanımlanamayan gelirler, kesin teminat" içerikli alacakların tahsili amacıyla düzenlenen ...tarih ve ...takip numaralı ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla; Mahkemelerince verilen 26/02/2019 tarihli ara karar ile ödeme emri içeriği her bir alacak kaleminin nereden kaynaklandığı ve yasal dayanağının davalı idareden sorulduğu, verilen ara karar cevabında ödeme emri ile tahsil edilmek istenilen alacakların kaynağı ve yasal dayanaklarının net olarak bildirilmediğinin görüldüğü, bu durum karşısında davaya konu ödeme emri içeriğinde akitten ve özel hukuk ilişkisinden doğan alacaklarla birlikte, vergi, resim, harç ve ceza gibi birden fazla alacak kaleminin bulunması, alacaklardan bir kısmına yönelik yapılan tanımlamalardan (yük. tanım. diğer çeşitli gelir, yük. tanımlanamayan gelirler, kişilerden alacaklar gibi) bu alacakların mahiyetinin ve yasal dayanağının anlaşılamaması, yine birden fazla katma değer vergisi ve gecikme zammı olarak adlandırılan alacakların hangi alacağa ilişkin olduğunun anlaşılamaması, ödeme emri içeriği alacak kalemlerinin, davalı idare tarafından yeterli ve istenilen şekilde ortaya konulamaması karşısında, idari işlemlerin açık, anlaşılabir olması ilkesine aykırı olarak düzenlendiği anlaşılan davaya konu ödeme emrinde hukuka uyarlılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, ödeme emrinin ipaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Her bir alacak kaleminin ayrı ayrı tahakkukları yapılarak usulüne uygun tebliğ edildiği, ilgili belgelerin dilekçe ekinde yer aldığı, ödeme emrinin hukuka uygun düzenlendiği iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ: Daire kararında belirtilen gerekçe ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacı adına, "hesaplanan katma değer vergisi, gayrimenkul kira geliri, kişilerden alacaklar, zemin/yol tahrip bedeli, gecikme zammı, kesin teminat, karar pulu, yuk. tanım diğer çeşitli gelir, yuk. tanımlanamayan gelirler, kesin teminat" içerikli alacakların tahsili amacıyla düzenlenen ...tarih ve ...takip numaralı ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un "İdare Mahkemelerinin görevleri" başlıklı 5. maddesinde, idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ile ilk derecede Danıştay’da çözümlenecek olanlar dışındaki: İptal davalarını, tam yargı davalarını, tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan idarî sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği, "Vergi Mahkemelerinin görevleri" başlıklı 6. maddesinde; vergi mahkemelerinin genel bütçeye ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davaları ve bu konularda, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin davaları, çözümleyeceği belirtilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesinde, idarî davaların, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılacağı, dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idarî işlemin yazılı bildirim tarihinin, tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktarın gösterileceği, dava dilekçelerinin ve bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 14. maddesinin üçüncü fıkrasında, dava dilekçelerinin, görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet, 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği; 15. maddesinin birinci fıkrasının; (a) bendinde, adli yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddedileceği; idari yargının görevli olduğu konularda ise görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderileceği, (d) bendinde ise, dilekçelerin 3. ve 5. maddelere uygun olmadıklarının tespiti hâlinde, yeniden dava açılmak üzere dilekçenin reddedileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Hesaplanan katma değer vergisi, gayrimenkul kira geliri, kişilerden alacaklar, zemin/yol tahrip bedeli, gecikme zammı, kesin teminat, karar pulu, yuk. tanım diğer çeşitli gelir, yuk. tanımlanamayan gelirler, kesin teminat alacaklarının tahsili amacıyla düzenlenen dava konusu ödeme emri incelendiğinde, farklı yargı kollarına ilişkin alacak kalemlerinin tek bir ödeme emri ile istenildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi kapsamında ilk inceleme yönünden bir değerlendirme yapılması suretiyle, öncelikle, amme alacakları ile adli yargı görev alanına giren ve özel hukuktan kaynaklanan alacakların ayrıştırılması, idari yargının görev alanına giren alacak kalemleri belirlendikten sonra, idare mahkemesinin görev alanına giren bir alacak kaleminin olup olmadığına yönelik değerlendirme yapılması, vergi mahkemesinin görevine giren kısım bakımından ise yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka uygunluk denetiminin yapılarak bir karar verilmesi gerekirken, dava konusu ödeme emri içeriği alacakların tamamını kendi görevinde gören ve davayı kabul eden Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında yasal isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 30/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.