MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda,davacının davalı ..."a yönelik açtığı davanın husumet nedeniyle reddine,davacının davalı ..."a açtığı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

YARGITAY KARARI
Davacı vekili, davalılardan ..."ın mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan TSK"den ayrıldığını, 926 sayılı TSK Personel Kanunu"nun 112. Maddesi ve 26026 sayılı TSK Personelinin Öğretim , Eğitim ve Yerleştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik gereğince öğrenim, eğitim, yerleştirme ve kurs masraflarının yükümlülük süresinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak faizi ile alınması gerektiğini, 112. maddenin (b) bendi gereği; Yabancı memleketlerde öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacı ile gitmiş olanlardan durumları belirtilen fıkralar hükümlerine uyanlar hakkında o fıkra hükümleri uygulanmakla birlikte orada bulundukları süre içinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılan masrafların dört katı ayrıca tazminat olarak alınacağını, davalı ..."un TSK"den 26/11/2011 tarih ve 2011/10-316 kararname gereğince 5.789 günlük noksan hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılmasından dolayı kendisi için ilgili kamun ve yönetmelik esaslarına uygun olarak havi tazminat borcunun hesaplandığını belirterek 1.302.868,35 TL alacağın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile sarf tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davacının davalı ..."a açtığı davanın husumet nedeniyle reddine,davacının davalı ..."a açtığı davanın kısmen kabulü ile 202.537,58 TL asıl alacak ile 145.376,64 TL faiz alacağı olmak üzere toplam 347.914,22 TL"nin davalı ..."tan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, asıl alacağa ilişik kesme tarihi 11/01/2012 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına karar verilmiş;hüküm,davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Dava, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"ndan kaynaklanan eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece hükme esas alınan raporda;davalı ..."un 926 sayılı Kanunun 6318 sayılı Kanunun 47. maddesi ile yapılan değişikliğe göre zorunlu hizmet süresi 10 yıl olarak kabul edilmiş,yine aynı Yasanın 113. maddesi hüküm gereğince yurtdışında bulunduğu sürenin 2 katı mecburi hizmetin uzayacağı kabul edilerek davalının TSK"de çalıştığı hizmet süresi düşülmüş sonuç olarak davalının noksan hizmet süresi 3968 gün olduğu sonucuna ulaşılarak davacı idarenin davalının Deniz Lisesi ve Deniz Harp Okulu öğrenimi için yüklenmiş olduğu asıl zorunlu hizmet süresini tamamlandığını belirterek bu döneme ilişkin masraflar hesaplanmamıştır.Davacı idarenin 112. maddenin 4. fıkrası gereği yurtdışında bulunduğu süre içerisinde alınan aylık ve devletçe yapılan masrafların 4 katı tutarında tazminatın davalının 112 maddenin a ve b bentlerinde sayılan durumlara (yabancı kadınla evlenmek ,Türk vatandaşlığını kaybetmek,Türk vatandaşlığı kaybetmek) uymadığı davalının firari olduğu için sicilen emekliye sevk edildiği belirtilerek 4 katı tutarında tazminatın talep edilemeyeceği belirtilerek davacının davalıdan yurtdışı yüksek lisans ve doktora öğrenimi nedeniyle yüklenmiş olduğu ek zorunlu hizmet süresinden eksik kalan ek zorunlu hizmet süresi nedeniyle talep edebileceği tazminat hesaplanmıştır.
926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nun 112. maddesinin 4. fıkrasında "Yabancı memleketlere öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacıyla gitmiş olanlardan durumları yukarıdaki fıkralar hükümlerine uyanlar hakkında o fıkra hükümleri uygulanmakla birlikte orada bulundukları süre içerisinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılan masrafların dört katı ayrıca tazminat olarak alınır." hükmü yer almaktadır. Söz konusu fıkranın atıf yaptığı 112. maddenin 1. fıkrasında, Muvazzaf subay ve astsubayların subay ve astsubay nasbedildikleri tarihten itibaren fiilen 15 yıl hizmet etmedikçe istifa edemeyecekleri, 2. fıkrasında; Astsubaylıktan subay olanlar hakkında bu yükümlülüğün astsubay çavuşluğa nasıp tarihinden itibaren hesap edileceği belirtilmiştir. 112. maddenin 3. fıkrasında ise "a) Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden, bu evlilikleri yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde Genelkurmay Başkanlığınca uygun görülmeyenler ve b) Çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenler veya Türk vatandaşlığından çıkarılanlar"ın subay ve astsubaylıktan istifa etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davalı ...’ın yurt dışında 12.08.2000-13.08.2001 tarihleri arasında Pittsburgh Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği alanında yüksek lisans,01.09.2005-13.08.2010 tarihleri arasında Georgia Üniversitesinde doktora eğitimi aldığı davalının mecburi hizmet süresini tamamlamadan, 11.01.2012 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler dikkate alındığında, 926 Sayılı Yasanın 112/4. maddesi metninde yer alan "durumları yukarıdaki fıkralar hükümlerine uyanlar" ibaresinden maddenin 1., 2. ve 3. fıkralarının tamamının anlaşılması gerekmektedir. Bu nedenle mahkemece, davalı ...’ın mecburi hizmet süresini tamamlamadan ilişiğinin kesilmiş olması nedeniyle söz konusu maddenin 1. fıkrasında düzenlenen durum kapsamında bulunması karşısında, davalı ...’ın yurt dışında bulunduğu süre içerisinde kendisine yapılan masrafların 4 katı cezai şarttan sorumlu tutulması (yurtdışı eğitim tutarları noksan hizmet süresine orantılanmalı)gerektiği dikkate alınmadan, 926 Sayılı Yasanın 112/4. maddesinin sadece 3. fıkranın (a) ve (b) bentlerine atıf yaptığı, davalı ...’ın durumunun da bu bentlerin kapsamına girmeyeceği,davalının cezai şarttan sorumluluğu bulunmayacağı gerekçesiyle hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirir.
3- Yine davalının Deniz Lisesi ve Deniz Harp Okulu öğrenimi için yüklenmiş olduğu asıl zorunlu hizmet süresini tamamladığını belirtilerek davalı ..."ın mecburi hizmet süresi 926 sayılı Yasanın 113. maddesinin b bendi gereğince uzadığının anlaşılmasına göre mecburi hizmet süresinin asıl ve uzatılmış mecburi hizmet süresi şeklinde ikili ayrım yapılarak asıl mecburiyet süresini tamamlandığı gerekçesiyle davalının Deniz Lisesi ve Deniz Harp Okulu öğrenimi için yapılan masrafların hesap edilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının ikinci ve üçüncü bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK"nin geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nin 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 08/04/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.