Danıştay 8. Daire 2019/3031 Esas 2022/2067 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3031
Karar No : 2022/2067


DAVACI : … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
DAVACI YANINDA MÜDAHİL : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU :
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün 17/12/2018 tarih ve 2018/16 (KDGM) sayılı "Havayolu + Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelgesinin "(1) Yerleşim Yerleri Arasında Uçak + Otobüs ile Yapılan Tarifeli Kombine Yolcu Taşımaları" başlıklı maddesi ile "(4) Ortak ve Diğer Hükümler" başlıklı bölümünün (ç) ve (f) bentlerinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından, 5216 sayılı Kanun uyarınca havalimanı da olsa şehir içi yolcu taşımacılığı konusunda tek yetkilinin belediye olduğu, Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün şehir içi yolcu taşımacılığı konusunda düzenleme yetkisi bulunmadığı, dava konusu Genelge hükümlerinin iptali gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
Usule yönelik olarak, davacıya yönelik herhangi bir idari işlem tesis edilmeden dava konusu Genelge maddelerinin iptali istemiyle dava açılmasında hukuken korunan bir menfaat bulunmadığı; esasa yönelik olarak, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliğinin üst hukuk normlarına uygunluğunu sağlamak üzere 03/11/2018 tarih ve 30584 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 28/08/2018 tarihli Yönetmeliğin değiştirilmesi üzerine değişiklik sonrası uygulamada karşılaşılan bazı sorunların gündeme gelmesi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği, havalimanı yer hizmetlerinin ayrılmaz bir parçası olan havaalanları ile yerleşim yerleri arasında ulaşım hizmetinin yürütülme şekli ve esasları ile izinlerini belirleme hususunda Bakanlığın esas yetkili olduğu, belediyenin sadece güzergah ve durak yeri belirleme yetkisi bulunduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.


DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Genelge'nin yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.


DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı tarafından, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün 17/12/2018 tarih ve 2018/16(KDGM) sayılı "Havayolu+Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelgesinin 1. maddesinin tamamı ile 4. maddesinin (ç) ve (f) bentlerinin iptali istenilmektedir.
Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği'nin üst hukuk normlarına uygunluğunu sağlamak üzere 03/11/2018 tarih ve 30584 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 28/08/2018 tarihli Yönetmeliğin değiştirilmesi üzerine değişiklik sonrası uygulamada karşılaşılan bazı sorunları gidermek amacıyla dava konusu işlemin tesis edildiği, havalimanı yer hizmetlerinin ayrılmaz bir parçası olan havaalanları ile yerleşim yerleri arasında ulaşım hizmetinin yürütülme şekli ve esasları ile izinlerini belirleme hususunda Bakanlığın esas yetkili olduğu, belediyenin sadece güzergah ve durak yeri belirleme yetkisi bulunduğu anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin usule ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ:
Ankara Esenboğa Havaalanı/şehir merkezi hattında ihale sonrası belediye tarafından yolcu taşımacılığı yapmakla yetkilendirilen davacı şirket tarafından; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün 17/12/2018 tarih ve 2018/16(KDGM) sayılı "Havayolu + Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelgesinin, dava konusu 1 maddesinin (a) bendinde; yerleşim yerleri arasında uçak + otobüs ile yapılan tarifeli kombine yolcu taşımalarının, büyükşehir belediye sınırları içerisinde havalimanı kara tarafı, şehir merkezi, havalimanı kara tarafı arasında başlayıp biten karayolu kısmının; Büyükşehir Belediyesi ve/veya Ulaştırma Koordinasyon Merkezince (UKOME) yetkilendirilip havalimanı işletmecisi tarafından yer tahsisi yapılmış olan gerçek veya tüzel kişi tarafından,Genelge kapsamında diğer şartları sağlamaları kaydı ile Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22) uyarınca A Gurubu Çalışma Ruhsatı alan özel hukuk tüzel kişileri tarafından ve havalimanı ulaşım kolaylıkları ve yolcu taşıma kapasitesi kapsamında taşıma yapılacak Havalimanında Bakanlıkça işletmeci görüşü alınarak yapılacak değerlendirme neticesinde, yine Bakanlıkça izin verilenler tarafından yapılacağı, birinci alt bende göre yapılacak taşımaların,


şehiriçi toplu taşıma olarak değerlendirileceği ve bu taşımalar için kullanılacak ücret ve zaman tarifelerinin UKOME tarafından tespit edileceği, (b) bendinde; Büyükşehirler hariç diğer il sınırları içerisindeki karayolu kısmının, havalimanı ile mesafesine bakılmaksızın aynı il sınırları içinde kalan yerleşim yerlerine veya bu yerlerden havaalanlarına tespit edilmiş bir güzergâhta belirli bir zaman ve ücret tarifesine göre otobüsle yapılacak olan tarifeli yolcu taşımaları [D4] yetki belgesine sahip taşımacılar tarafından yapılcağı; (c) bendinde; şehirlerarasındaki karayolu kısmının; havaalanları ile diğer illerde bulunan yerleşim yerleri veya bu yerler ile havaalanları arasında belirli bir zaman ve ücret tarifesine göre, tespit edilmiş bir hat ve güzergâhta otobüsle yapılacak şehirlerarası tarifeli yolcu taşımaları [B1] veya [D1] yetki belgesine sahip taşımacılar tarafından yapılacağı; (ç) bendinde ise; uluslararası taşımaların; havaalanları ile ülkemiz sınırları dışında kalan yerleşim yerleri veya bu yerler ile havaalanları arasında belirli bir zaman ve ücret tarifesine göre, tespit edilmiş bir hat ve güzergâhta otobüsle yapılacak uluslararası tarifeli yolcu taşımaları [B1] yetki belgesine sahip taşımacılar tarafından yapılacağı; 'Ortak ve Diğer Hükümler' başlıklı 4. maddesinin (ç) ve (f) bentlerinde ise; 1. maddede belirtilen taşımaların Bakanlık iznine tâbi olduğu ve Genelge kapsamında taşıma yapacaklara; ihalenin süresi/yer tahsisinin süresi/yetki belgesinin sürelerinden en erken biteninin göz önünde bulundurularak Bakanlıkça yetkilendirme yapılacağı ve sürenin bitiminde aynı hususlar gözetilerek yetkilendirme süresinin uzatılacağı hususları düzenlenmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün 04/02/2020 tarih ve 2020/3-UHDGM sayılı Genelgesinin "Geçici ve Son Hükümler" başlıklı 5. maddesinin (a) bendinde, dava konusu 17/12/2018 tarih ve 2018/16(KDGM) numaralı Genelge'nin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu Genelge davalı idare tarafından 04/02/2020 gününde yürürlüğe konulan 2020/3-UHDGM sayılı Genelge ile yürürlükten kaldırıldığından ve 20/08/2020, 29/12/2020 ve 24/11/2021 günlü Genelgelerle de bir önceki Genelge ve/veya Genelgeler yürürlükten kaldırılmış olduğundan davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla; karar tarihinde yürürlükte bulunmayan dava konusu Genelge hakkında karar verilmesine hukuken olanak bulunmadığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. KONUSU KALMAYAN DAVA HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,




2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama gideri ile karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … TL vekalet ücretinin dava açılmasına sebebiyet veren davalıdan alınarak davacıya verilmesine, müdahil yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
24/03/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/3031

MÜDAHALE İSTEMİ HAKKINDA KARAR

Davacı … İnşaat Reklam İletişim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi vekili Av. …tarafından,Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün 17/12/2018 tarih ve 2018/16 (KDGM) sayılı "Havayolu + Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelgesinin "(1) Yerleşim Yerleri Arasında Uçak + Otobüs ile Yapılan Tarifeli Kombine Yolcu Taşımaları" başlıklı maddesi ile "(4) Ortak ve Diğer Hükümler" başlıklı bölümünün (ç) ve (f) bentlerinin iptali istemiyle Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na karşı açılan davada, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, davacı yanında davaya katılma talebinde bulunulduğu görüldüğünden, işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinde, üçüncü kişilerin davaya katılması konusunda 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüş; 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nu yürürlükten kaldıran 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 447. maddesinin 2. fıkrasında, "Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'na yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır." kuralına yer verilmiş olup; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Fer'i müdahale" başlıklı 66. maddesinde, üçüncü kişinin, davayı kazanmasında hukukî yararı bulunan taraf yanında ve ona yardımcı olmak amacıyla, tahkikat sona erinceye kadar, fer’î müdahil olarak davada yer alabileceği; 67. maddesinde ise, müdahale talebinde bulunan üçüncü kişinin, yanında katılmak istediği tarafı, müdahale sebebini ve bunun dayanaklarını belirten bir dilekçeyle mahkemeye başvuracağı ve müdahale dilekçesinin davanın taraflarına tebliğ edileceği, mahkemenin, gerekirse taraflarla birlikte üçüncü kişiyi de dinlemek üzere davet edeceği ve gelmeseler dahi müdahale talebi hakkında bir karar vereceği kuralı yer almıştır.
Müdahale dilekçesinin incelenmesinden, dava konusu olayda 6100 sayılı Kanun'un 66. maddesinde öngörülen koşulların oluştuğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan nedenle, yukarıda sözü edilen koşulları taşıdığı anlaşıldığından, davacı yanında, davanın bulunduğu noktadan itibaren müdahale isteminin kabulüne, 24/03/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :

(X)- 19 Mart 2019 tarihinde Danıştay Başkanlığı kayıtlarına giren dilekçe ile davacı … İnşaat Reklam İletişim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi yanında müdahale talebinde bulunan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın, dava konusu işleme ilişkin olarak süresinde müstakilen dava açabileceği açık olduğu halde dava açmamış iken, dava açma süresi geçtikten sonra davacı yanında davaya katılma isteminin reddedilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk kararına katılmıyorum.