Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalıların tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı vekili davacının davalıların çalıştırmakta olduğu .. isimli şirkette 2001 yılının Ocak ayından 2012 yılının Eylül ayına kadar aralıksız olarak çalıştığını, işkakdinin hiç bir gerekçe gösterilmeden, ihbar önellerine de uyulmaksızın feshedildiğini, müvekkilinin çalıştığı iş yerinin hayvan çiftliği olup bir çok büyükbaş ve küçükbaş hayvanın yetiştirildiğini, davacının ise ailesi ile birlikte çiftlikte bulunan bir evde kaldığını, bu nedenle davalı işverenlerin müvekkili davacıya izin kullandırmadığını belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, fazla mesai ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili davanın reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Günlük çalışma süresinin onbir saati aşamayacağı Kanunda emredici şekilde düzenlendiğine göre, bu süreyi aşan çalışmaların denkleştirmeye tabi tutulamayacağı, zamlı ücret ödemesi veya serbest zaman kullanımının söz konusu olacağı kabul edilmelidir.
Yine işçilerin gece çalışmaları günde yedibuçuk saati geçemez (İş Kanunu, Md. 69/3). Bu durum günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden, haftalık kırkbeş saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da günde yedibuçuk saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. Dairemizin kararları da bu yöndedir
Fazla çalışma yönünden diğer bir yasal sınırlama da, İş Kanununun 41 inci maddesindeki, fazla çalışma süresinin toplamının bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamayacağı şeklindeki hükümdür. Ancak bu sınırlamaya rağmen işçinin daha fazla çalıştırılması halinde, bu çalışmalarının karşılığı olan fazla mesai ücretinin de ödenmesi gerektiği açıktır. Yasadaki sınırlama esasen işçiyi korumaya yöneliktir
Fazla çalışmanın belirlenmesinde, 4857 sayılı Yasanın 68 inci maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin de dikkate alınması gerekir.
Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay’ca hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştırAncak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline ve işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma miktarına göre taktir edilmelidir. Hakkın özünü ortadan kaldıracak oranda bir indirime gidilmemelidir.
Somut olayda davacı dava dilekçesinde davalılara ait hayvan çiftliğinde hayvanların bakımıyla uğraştığını ailesiyle birlikte haftanın yedi günü yirmi dört saat aralıksız çalıştığını iddia etmiştir.
Davalı ise davacının fazla mesai yapmadığını savunmuştur.
Yargılama sırasında dinlenen davacı tanıklarından ., kendisinin davacının eşi olduğunu, davacının 2000 yılında Kontur Şirketinin hayvancılık bölümünde çalışmaya başladığını, eşine yardım etmek İçin davacı ile birlikte çalıştığını, hiç izin kullanmadıklarını, hafta sonu ve dini bayramlarda izin verilmediğini ve davacının sürekli fazla mesai yaptığını beyan etmiş, diğer davacı tanığı .. ise kendisinin davalı şirkette 2011 yılının sonuna kadar çalıştığını, şirketin Güneysınır"daki çiftliğinde 4,5 yıl çalıştığını, davacının .."deki dam diye tabir edilen binalarda çalıştığını, davacının büyükbaş ve küçükbaş hayvanların bakımını, aynı zamanda gece bekçiliği yaptığını, davacının tek başına çalıştığı için kendisine izin verilmediğini, günlük 8 saat çalışma süresini aştığını, sabah 06:30"dan akşam 18:30"a kadar çalıştıklarını, 1,5 saatlik molalarının olduğunu, davacının çalıştığı yerde hayvan bulunmadığı zamanlarda .."a geldiğini, buradaki tarlalarda sulama yaptığını ve çiftliklerde çalıştığını, davacının ailesi ile birlikte kaldığını beyan etmiştir. Yargılama sırasında dinlenen davalı tanıklarından .., davacıyı, aynı işyerinde çalıştıklarından dolayı tanıdığını, kendisinin .. isimli işletmede müdür olarak görev yaptığını, davacının aynı işletmede işçi olarak çalıştığını, bu işletmenin iki çiftliği olduğunu, davacının .."teki çiftlikte ailesi ile birlikte kaldığını, işletmenin hayvanlarının .."daki çiftlikte bulunduğunu, gerektiğinde .."teki çiftliğe de hayvan bırakıldığını, hayvanların burada 10-15 gün geçici olarak kaldığını, bu sürede hayvanlara davacının baktığını, davacının fiili olarak 3-4 ay çalıştığını, ihtiyaç olduğunda .."a geldiğini, hafta sonları çalışmadığını, yıllık İzinlerini kullandığını, fazla mesai yapmadığını, pek fazla çalışmadığını beyan etmiş, diğer davalı tanığı ., kendisinin .. isimli İşletmenin .."daki çiftliğinde çalıştığını, davacının .."teki çiftlikte çalıştığını, ailesi ile birlikte kaldığını, davacının yılın 5 ayı bekçilik yaptığını, hafta sonları çalışmadığını, yazın .."daki çiftliğe geldiğini beyan etmiştir.
Mahkemece davacının fazla mesai alacağı bulunduğunu usulüne göre ispatlayamadığı gerekçesiyle fazla mesai ücret alacağı talebinin reddine karar verilmişse de gerek davacının yaptığı işin niteliği gerekse davacı tanıklarının beyanlarından davacının davalı işyerinde 24 saat çalıştığı anlaşılmakla Dairemizin Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen uygulamasına göre 24 saat çalışma hallerinde günlük 14 saatin mesaide geçtiği kabul edilmelidir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 05.04.2006 gün 2006/9-107 Esas, 2006/144 Karar).
Bu ilke kararı uyarınca davacının fazla çalışma ücretinin hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya

iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalılara yükletilmesine, 16.6.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.