Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/938 Esas 2022/5184 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
No : 2021/1482-2021/1942

İlk Derece
Mahkemesi : Doğubeyazıt 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
No : 2019/76-2021/292

Dava, davacının 19/06/2016 tarihinde yaralanması ile sonuçlanan olayın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının Mek Turizm şirketinde 17/06/2016 tarihinde sigortalı olarak işe başladığını, şirkete ait 04 AZ 978 plakalı iş kamyonunu kullanırken 19/06/2016 tarihinde şirketin hakimiyetinde bulunan iş sahasında mesai saatleri içerisinde iş kazası geçirdiğini, yük boşaltımı sırasında müvekkilinin kullandığı kamyonun yan devrildiğini, kaza nedeniyle müvekkilinin yaralandığını, şirket tarafından iş kazası bildiriminin yapılmadığını, müvekkilinin iş kazası bildiriminde bulunulmadığını 16/01/2019 tarihinde öğrendiğini, konuyla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına ve SGK 'ya bildirimde bulunduğunu, SGK tarafından iş kazası olmadığına dair karar alındığını beyanla müvekkilinin 19/06/2016 tarihinde geçirmiş olduğu kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP
Davalı Kurum vekili, husumet itirazında bulunduğunu, dava dilekçesinde ileri sürülen hususların haksız ve dayanaksız olduğunu, davanın açılması için gerekli dava şartının oluşmadığını, açılan davanın zaman aşımına uğradığını beyanla açılan davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Mek Turizm şirketi tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, açılan davanın kabulü ile; davacının 19/06/2016 tarihine davalı iş yerinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine, karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı SGK vekili; ilk itirazlar ve dava şartları hakkında karar verilmediğini, kararın gerekçesiz olduğunu, tanık ve bilirkişilere usule uygun yemin yaptırılmadığını, dava şartının gerçekleşmediğini zira her ne kadar davacı vekilince 22/01/2019 tarihinde dilekçe ile kuruma başvuru yapılmış ise de sadece 4 adet olayla ilgili olduğu iddia olunan resim ve iki şahsın adresinin sunulduğunu, belge ve bilgilerin yeterli olmadığını ve kurumca sağlıklı değerlendirme yapılamadığını, müracaatın usul ve yasaya uygun olmadığını, müfettiş incelemesi yapılması için olayın ölüm ya da uzuv kaybı ile sonuçlanması yahut maluliyet tespiti talebi olması gerektiğini, süresinde bildirim olmadığından ve sonrasında işçi tarafından usule uygun başvuru olmadığından gerekli incelemenin yapılmadığını, 5510 sayılı Yasa'nın 13. maddesinin şartlarının davacı açısından oluşmadığını, iş kazası iddiasını kabul etmediklerini, bilirkişi raporuna itirazlarının değerlendirilmediğini, vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verildiğini ancak fer'i müdahil olduklarından aleyhlerine vekalet ücretine hükmedilemeyeceğini ileri sürmüştür.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince “Yerel mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına yönelik davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353-(1)-b.1 maddesi gereğince esastan reddine,” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
5510 sayılı Kanun'un anlamında sigortalı niteliğini kazanmanın koşulları başlıca üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar: a) Çalışma ilişkisinin kural olarak hizmet akdine dayanması, b) İşin işverene ait yerde yapılması, c) Kanunda açıkça belirtilen sigortalı sayılmayacak kişilerden olunmaması şeklinde sıralanabilir. Sigortalı olabilmek için bu koşulların bir arada bulunması zorunludur.
5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde ise iş kazası,
"a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
c)Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)(Değişik bend:17.04.2008-5754 S.K./8.mad) Bu Kanunun 4üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak tanımlanmıştır.
Olayın, işkazası olarak kabul edilebilmesi için olaya maruz kalan kişinin 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi anlamında sigortalı olması, olayın, 5510 sayılı Kanunun 13. maddesinde sayılı ve sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, olayın, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
Somut dava dosyasında davacı tarafından davaya konu iş kazası tarihi 19/06/2016 tarihi olarak belirtilmiş ise de; davacı adına hastane giriş tarihi 17/06/2016 tarihi olup, buna göre öncelikle iddiaya konu iş kazasının ne zaman olduğu yukarıda anlatılan esaslar doğrultusunda netleştirilmeli, bilhassa olay günü sigortalının geçirdiğini iddia ettiği iş kazasıyla ilgili başvurduğu hastanelerdeki tıbbi kayıtlar celp edilmeli, ayrıca kazaya ilişkin ceza dosyası getirtilerek kaza tarihi araştırılmalı, olay günü davalı işveren nezdinde çalışan bordrolu çalışanların kaza tarihi ile ilgili ayrıntılı ifadeleri alınmalı, davacının dosya içindeki iş kazasını 19/06/2016 tarihinde geçirdiğine dair ifadesi de davacıya sorularak açıklatılmalı ve belirtilen tüm bu delillerle birlikte yapılacak değerlendirme sonucu iş kazası tarihine ilişkin çelişki giderilerek hüküm kurulması gerekirken, mahkemece eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 6 . Hukuk Dairesi kararının, HMK'nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 07/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.











E.Ü.G.