MAHKEMESİ : İstanbul 5. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 30/12/2013
NUMARASI : 2013/732-2013/1330

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
26.03.2012 keşide tarihli çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan takipte; keşideci ve lehtar olan borçlular, çekteki ciro silsilesinin bozuk olduğunu, alacaklı ile aralarında cari ilişki olup borç miktarının tamamen farklı olduğunu ileri sürmüşler, yargılama sırasında da 10.10.2013 tarihli dilekçeleriyle cari hesaba göre borç miktarının 62.215,67 TL olduğunu belirtmişlerdir. Mahkemece dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, çekteki ciro silsilesine göre çekin tedavüle çıktıktan sonra alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleştiği, ciro silsilesinin bozulduğu, bu durumda hem alacaklı hem de borçlu olan keşideci şirketten alacaklının kambiyo takip hakkı bulunmadığı gerekçesiyle istemin kabulüne, takibin iptaline karar verilmiştir.
İİK.nun 170/a-son maddesine göre, her ne suretle olursa olsun, borç kısmen veya tamamen kabul edilmiş ise takip dayanağı belgenin kambiyo senedi vasfını taşımadığı veya alacaklının kambiyo takibi yapamayacağına ilişkin hükümler uygulanmayacağı hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, borç kısmen kabul edildiğine göre; İİK"nun 170/a-son maddesi uyarınca ciro silsilesinin bozuk olduğundan bahisle takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir.
Öte yandan, takibe konu çekin incelenmesinde keşidecinin borçlu şirket olup lehtarın ise gerçek kişi borçlu olduğu, çekin arkasında lehtarın tekrar çeki keşideciye ciro edip onun da beyaz ciroyla alacaklıya geçtiği görülmüştür. Bu durumda çekin keşide tarihine göre uygulanması gereken 6762 Sayılı TTK"nun 702. maddesine göre son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde alacaklı yetkili hamil sayılacaktır (6102 Sayılı TTK"nun 790. maddesi). Aynı Yasanın TTK"nun 700/1. maddesi uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen çek, ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Çekin emre yazılı veya belirli bir kişi lehine düzenlenmesi halinde ilk cironun lehdara ait olması gerekir. Lehdarın cirosundan sonra senedi devralan hamiller yetkili hamil olurlar (6102 Sayılı TTK "nun 788/l.maddesi).
Yukarıda açıklandığı üzere, borçlulara karşı müracaat borçlusu durumunda olan keşidecinin çeki ciro yoluyla eline geçirmesi halinde TTK"nun 700/3. maddesi gereğince çeki yeniden tedavüle koyarak başkasına ciro etmesi mümkün ise de, bu şekilde ciro yoluyla çeki devraldıktan sonra keşidecinin sorumlu olduğu kişiye karşı başvurması mümkün değildir. Zira, geriye dönüş cirosuyla çeki devralan keşidecinin durumu, çeki devretmeden önceki durumda olup çeki keşideciden ciro ile alan alacaklının keşideciden önceki cirantaya başvurma imkanı yoktur. Bu durumda kabule göre keşideci yönünden istemin reddi gerekirken tümden kabulü de doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/04/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.