Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2022/2969 Esas 2022/4859 Karar Sayılı İlamı

Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2021/1844-2021/1787
İlk Derece
Mahkemesi : ... 27. İş Mahkemesi

Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın açılmamış sayılmasına ve reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili; davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 13.08.1986 olduğunun tespitini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı Kurum vekili davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
“1- Davalı ... İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.’ne yönelik dava geri bırakıldığından ve 3 aylık süre içerisinde de yenilenmediğinden açılmamış sayılmasına,
2- Davanın reddine” karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
“Davacı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine” karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davacı adına işe giriş bildirgesi verilmesine rağmen kurumun görevini yapmadığı, prim ödeme borcunun işverene ait olduğu, işe giriş bildirgesindeki imzanın davacıya ait olduğu, komşu işyeri ve çalışanlarının usulünce araştırılmadığı, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır.
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkemece, davacı tarafından tanık bildirilmemesi, yapılan araştırmalarda da bordro ve komşu işyeri çalışanlarının tespit edilememiş olması karşısında davanın reddine karar verilmişse de verilen karar eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Davacı adına 13.08.1986 tarihli işe giriş bildirgesinin 13.10.1986 tarihinde kurum kayıtlarına intikal ettiği, bildirgedeki imzanın davacıya ait olduğu, işyerinin talep konusu dönemde kanun kapsamında bulunduğu, davacı adına ilk işe giriş tarihinin 13.08.1986 tarihli olduğunu içeren sigorta sicil kartı düzenlendiği, davacının daha sonra da bu sigorta sicil numarasını kullandığı ve sigorta sicil numarasının 1986 yılına ait olması karşısında, tanık tespit edilemediği ve işe giriş bildirgesinin tek başına çalışmanın delili olamayacağı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmişse de; işyerinin Etlik Kanuni Lisesinin İstinat Duvarı Onarım işi olduğu gözetilerek, davaya konu tarihte davacının çalışmasını bilebilecek durumda olan okul müdürü, müdür yardımcısı, öğretmen, hizmetli gibi kişiler tespit edilerek beyanlarına başvurulmalı ve oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04.04.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.