22. Hukuk Dairesi 2017/23554 E. , 2019/15596 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait işyerinde 01/11/1990-29/06/2014 tarihleri arasında tütün eksperi olarak çalıştığını, davacının şirket nezdinde çalışması boyunca farklı il ve ilçelerde görevlendirildiğini, yılın neredeyse tamamını arazide çalışarak geçirdiğini, arazide çalıştığı günlerde görevli olduğu ilçelerde kaldığını, çalışmalarının haftanın yedi günü sabah 07:30-21:00 arasında olduğunu, bazen gece yarılarına kadar sürdüğünü, çalışılan sürede en fazla 1 saat ara dinlenme yaptığı halde karşılığı olan ücretlerin ödenmediğini ileri sürerek fazla çalışma ücret alacağı ile hafta tatili ücret alacağının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının çalışma dönemi için hak etmiş olduğu tüm yasal haklarının banka hesabına yatırılmak sureti ile ödendiğini, davacının 02.07.2014 tarihli ve kendi imzasını taşıyan belge ile fazla mesai yapılmadığına ilişkin ikrarının bulunduğunu, davacının talep ettiği tüm alacakların zamanaşımına uğradığın, görevli gidilen bölgelerde davacının çalışma saatlerini kendisinin ayarladığını ve fazla çalışma yapmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, fazla çalışmanın işverenin istek ve iradesi ile olması gerektiğini, müvekkilinin davacıdan fazla çalışma yapması yönünde bir talebinin bulunmadığını belirterek davanın reddi istenmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ile bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı ve hafta tatilinde çalışıp çalışmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Hafta tatili ücret alacağı bakımından da aynı ilkeler geçerlidir.
Somut olayda, davacının fazla çalışma ve hafta tatil çalışması tanık beyanlarına göre tespit edilmştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; davacı ve davalı tanık beyanlarına göre yılda iki ay fabrikada 8 saatlık vardiyada çalıştığı, cumartesi ve pazar tatil olduğu için fazla çalışma ve hafta tatil ücret alacağı bulunmadığı, yılda 10 ay ortalama olarak 07.30-20.00 arası 12.5 saatten 1.5 saat ara dinlenme düşülerek haftalık 45 saati aşan 21 saat fazla çalışma yaptığı ve bu on aylık dönemde hafta tatillerinde çalıştığı kabul edilerek yapılan hesaplama hüküm altına alınmıştır. Ne var ki, davacı tanıklarından birinin husumetli olduğu davalı aleyhine dava açtığı ve somut davada çıkacak sonuçtan menfaat elde edeceği tartışmasız olduğundan başka delillerle desteklenmeden tek başına husumetli tanık anlatımına itibar edilmesi mümkün değildir. Husumetli olmayan diğer davacı tanığın ise davacı ile farklı bölgelerde çalıştığı anlaşılmaktadır. Dairemizce incelemesi yapılan emsal nitelikteki 2017/18221 esas ve 2018/26485 Karar sayılı dosyada tütün eksperi işçi hakkında davalı tanık beyanlarıyla davacı tanık beyanlarının örtüşen ortalamaları birlikte değerlendirilmiş ve davacının tütün alım dönemleri olan sezon denilen Kasım ayı ile Mart ayı sonu arasında ortalama anlatımlara göre 3 ay süreyle haftada 6 gün 08:30-18:30 saatleri arasında ortalama 1 saat yemek molası olacak şekilde çalışma düzenine göre haftada ortalama 9 saat fazla çalışma yaptığının kabulü ile yapılan hesaplama ve mahkeme kabul kararı onanmıştır. Dosya kapsamı, yapılan işin niteliği ve özellikle emsal dosyada hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamaların eldeki dosyada dinlenen davalı tanık beyanları ile uyumlu olduğu birlikte dikkate alındığında yoğun dönem olarak tabir edilen tütün tespit ve alım döneminde davacının 3 ay süreyle haftada 6 gün 08:30-18:30 saatleri arasında ortalama 1 saat ara dinlenme düşülerek haftada ortalama 9 saat fazla çalışma yaptığının ve bu üç aylık dönemde hafta tatili olmaksızın çalıştığının kabulü dosya içeriğine daha uygun düeşecektir. Fazla çalışma ücret alacağı ve hafta tatili ücret alacağı bu kabule göre hesaplanmalı ve uygun bir indirim ile hüküm altına alınmalıdır. Belirtilen sebepten ötürü kararın bozulması gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.09.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.