MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde taraflarca temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalının kira alacağının tahsili amacıyla aleyhinde başlattığı icra takibine itiraz edemediğini, takibin kesinleştiğini, ödeme için ihtar çekilmediğini, ilamsız ödeme emri ile alacağın istendiğini bu nedenle gecikme zammının talep edilebileceği tarihin ödeme emrinin tebliğ tarihi olduğunu ve faizin yasal faiz olması gerektiğini ileri sürerek, Akşehir 1.İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyasında gecikme zammı adı altında kendisinden talep edilen 53.595,78 TL faiz yönünden borçlu olmadığının tespiti ile takibin 53.595,78 TL yönünden iptaline 32.500,02 TL üzerinden devamı ile 53.595,78 TL"lik miktarının %20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davalı; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; kira sözleşmesine dayalı davada yerleşik Yargıtay uygulamaları dikkate alındığında ayrıca bir temerrüt ihtarına gerek olmaksızın kiracının temerrüde düşüeceğinin kabulü gerektiği, Yine Yargıtay uygulamaları gereğince ödenmeyen kira alacağına dönemsel olarak yasal faize hükmedilmesi gerekeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davacıların davalıya Akşehir 1.İcra Müdürlüğü" nün 2015/207 esas sayılı takip dosyasında yapılan takibin 46.386,20 TL.lik kısmına ilişkin borcu bulunmadığının ve davacının borç miktarının 39.709,60 TL olduğunun tespitine, davacının tazminat talebinin yasal koşulları oluşmadığından reddine karar verilmiştir.
1- Dava; kira alacağı nedeniyle davacı- kiracı aleyhinde başlatılan icra takibine konu gecikme zammı nedeniyle açılan menfi tespit davasıdır. Mahkemece hüküm kısmında olumlu tespite de yer verilmiştir.
6100 sayılı HMK 297 maddesi gereğince; hükümde, tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli vakıalar hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerinin yer alacağı belirtildikten sonra, hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir.
Buna göre; hükümlerin çelişkiden uzak ve infaza elverişli olması, gerçeğe ve hukuka uygun bir karar verilmesi gerekmektedir. Bu şekilde dava sonunda mahkemenin kimin lehine, kimin aleyhine karar verdiği, davacının talebinin ne kadarının kabul edildiği, davalının neye göre mahkum edildiği tereddütsüz şekilde anlaşılmalıdır. Biçim koşullarının getiriliş amacı, hükmün açıklığı ve anlaşılırlığı kadar infaz kabiliyetini de sağlamaktır. Aksi hâl, yeni tereddüt ve ihtilaflar yaratır ve dava içinden yeni davaların doğmasına neden olur.
Dosya kapsamından; dava konusu Akşehir 1.İcra Müdürlüğü" nün ... esas sayılı takip dosyası üzerinden davalının davacı aleyhine başlattığı 22.01.2015 tarihli 2007 yılı kira alacağı 32.500,00 TL"yi ve 53.595,78 TL gecikme zammı toplamı 86.817,88 Tl talep ettiği davacının ise bu tutardan sadece gecikme zammına yönelik dava açtığı, bilirkişi raporunda yasal faiz ve 6183 sayılı yasada belirlenen oranlara göre ayrı ayrı hesap yapıldığı ve yasal faiz tutarının 7.209,58 TL olarak belirlendiği mahkemece asıl alacak 32.500 TL ve yasal faiz titarı 7.209,58 TL toplamı olan 39.709,60 TL "den sorumlu olduğu, takipte istenen 86.817,88 TL "den bu tutar düşülerek 46.386,20 TL"lik kısımdan ise borçlu olunmadığı belirtilerek hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Dava, İİK"nun 72. maddesi hükmü gereğince açılan menfi tespit davasıdır. Bu durumda mahkemece kurulacak hükmün olumsuz, bir başka deyişle borçlu olunmayan kısmın tespiti şeklinde olması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacının davalı ..." na Akşehir 1.İcra Müdürlüğü" nün 2015/207 esas sayılı takip dosyasında yapılan takibin 46.386,20 TL"lik kısmına ilişkin borcu bulunmadığının ve davacının borç miktarının 39.709,60 TL olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Bu haliyle; dava konusu talebin gecikme zammına ilişkin olduğu gözetilerek, borçlu olunmayan kısmın tespiti ile yetinilmesi gerekirken, mahkemec olumlu tespit şeklinde hüküm oluşturulup, kabul edilen miktar açık bir şekilde belirtilmeyerek infazda tereddüt yaratacak biçimde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.
2- Kabule göre ise,
Taraflar arasında; 01.01.2007 başlangıç tarihli ve yıllık 32.500,00 TL bedelli kira sözleşmenin varlığı ve davaya konu kira bedelinin yasal süresi içerisinde ödenmediği hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. sözleşmenin 21. maddesinde; kira bedellerinin üç eşit taksitte Şubat Mayıs ve Ağustos aylarının son günü akşamına kadar peşin olarak ödeneceği, vadesinde ödenmeyen kira bedellerine 6183 sayılı yasanın 51. maddesi uyarınca gecikme zammı uygulanacağı düzenlenmiştir.
Davada hükme esas alınan bilirkişi raporundaki yasal faize yönelik hesaplamaya itibar edilerek hüküm kurulduğu anlaşılmaktadır.
Oysa; Borçlar Kanunu’nun 101 / 2. maddesi hükmü gereği borcun ifa olunacağı gün sözleşme ile belli edilmiş ise ihtar şartı aranmadan bu günün bitmesi ile borçlu mütemerrit olur. Kira sözleşmesinin 21. maddesi gereğince kira parasının ödeme zamanı ve vadesinde ödenmediği takdirde uygulanacak faiz oranı belirlenmiştir. Sözleşmenin bu maddesine göre ödeme zamanı geldiği halde kiracı bu sürede kira borcunu ödemediği takdirde temerrüde düşer ve bunun için aynı Kanunun 101 / 2. maddesi gereği ihtara gerek yoktur. Kira bedellerinin ödeme günü belli ve muayyen olduğuna göre bu durumda vade tarihinden itibaren kira alacağına kararlaştırılan faizin uygulanması gerekir.
Bu durumda mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar gözetilerek kira parasına sözleşmede kararlaştırılan gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsiline karar vermek gerekirken, yazılı şekilde yasal faize hükmedilmesi doğru görülmediğinden hükmün bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
3-Bozma nedenine göre, davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi re"sen ikinci bentte açıklanan nedenle davalı yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.05.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.