MAHKEMESİ : SULH HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı ,ilgili adresteki mülkiyeti kurumlarına ait olan binanın zemin kat 10 no"lu dükkanın davalılardan ...."ne , 13 ve 14 bodrum kat 6-7 no"lu dükkanların davalılardan Kayra- Simay Tem.Lok. Gıda İnş. Maden Taş. Ltd. Şti"ne ,kat 12 ve bodrum 3 no"lu dükkanların ise davalılardan Ecrin Hediyelik Eşya Züc. Gıda Mim. San. Ve Tic. Ltd. Şti"ne kiraya verildiğini,davalılar tarafından kurumlarından izin alınmadan taşınmazlardaki tuğla ve alüminyum alanların yıkılarak projesine aykırı değişiklikler yapıldığını, kira sözleşmesine göre davacı kurumdan izin alınmadan yapılan herhangi bir tadilatın tahliye nedeni sayılacağının açıkca belirtildiğini,dükkanlarda yapılan tadilatların ... SHM"nin 2012/24 D.iş sayılı dosyasında tespit edildiğini ve bilirkişi raporu sonucunda davalıların dava konusu taşınmazlarda davacının izni olmadan tadilat yaptıkları ve hakkı olmayan alanlar üzerinde fuzuli şagil durumunda olduklarını ileri sürerek,fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 13.548,50 TL ecrimisil bedelinin 01.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıların işgal ettikleri alanlar ile orantılı olarak müşterek ve müteselsilen tahsiline,davalılarca yapılan tadilatlar neticesinde oluşan kurum zararının maliyeti olan 29.230,00 TL"nin davalıların verdikleri zararlar ile orantılı olacak şekilde zararın meydan geldiği tarih olan 01.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline,tespit dosyasında yapılan tespitte bilirkişilerce ecrimisille ilgili tespit edilemeyen durumların tespitine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar,cevap dilekçesi sunmamışlardır.
Mahkemece;Aldemer Gıda . San. Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın derdestlik nedeni ile reddine;dava konusu ... kapı no"lu binanın B-04 ( BOD-2) B-10 ( BOD-8) no"lu bölümlerin projesine uygun olarak 45 gün içerisinde eski hale getirilmesi için 26.307,00 TL"nin davalılar Kayra - Simay Temizlik Gıda Ltd. Şti ve Ecrin Hediyelik Eşya Züc. Gıda. Mal. Ltd. Ştd."nden 01/11/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline; 8.160,00 TL kira bedelinin davalı Ecrin Hediyelik Eşya Züc. Gıda. Mal. Ltd. Ştd."nden ,5.270,00 TL kira bedelinin davalı Kayra - Simay Temizlik Gıda Ltd. Şti"nden 01/11/2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiş,hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; hor kullanmadan kaynaklı eski hale getirme ve ecrimisil istemine ilişkindir.
1-Derdestlik bir dava şartı olup, hakim tarafından resen gözetilir (HMK m. 114/1-1, 115). Derdest davadan söz edilebilmesi için; o davanın daha önce aynı veya başka bir mahkemede açılmış ve görülmekte olması, görülmekte olan dava ile yeni davanın aynı dava olması, başka bir anlatımla her iki davanın taraflarının, konusunun ve dava sebeplerinin aynı olması zorunludur. Bu koşullardan herhangi biri mevcut değilse, derdest bir davanın varlığından söz edilemez.
Somut olayda;mahkemece davalılardan .... hakkında Ankara 5.SHM"nin ... E. sayılı dava derdest olduğundan bu davalı hakkındaki davanın derdestlik nedeni ile reddine karar verilmiş ise de,dosya kapsamına alınan Ankara 5 SHM"nin... E. sayılı dava dosyasının incelenmesinde,davacısının eldeki davanın davacısı olduğu,davalısının eldeki davanın davalılarından .... olduğu,davanın konusunun kiralananın tahliyesine ilişkin olup mahkemece 13.02.2014 tarihli karar ile akde aykırılık koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verildiği,verilen bu kararın Yargıtay 6 H.D."nin 08.05.2014 tarihli ilamı ile onandığı,davacının karar düzeltme isteminin de aynı Dairenin 01.10.2014 tarihli ilamı ile reddedildiği görülmektedir.Eldeki temyize konu uyuşmazlığın konusu ise, hor kullanmadan kaynaklı eski hale getirmeden kaynaklı alacak ve ecrimisil istemine ilişkin olmakla,davalılardan .... yönünden derdestliğin söz konusu olamayacağı kuşkusuzdur.Bu nedenle bu davalı hakkında mahkemece verilen derdestlik nedeniyle davanın reddine usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bundan ayrı olarak,6098 Sayılı T.B.K.nun 316. (B.K.nun 256) maddesi hükmü uyarınca kiracı kiralananı tam bir özenle kullanmak ve aynı kanunun 334. (B.K.nun 266) maddesi gereğince sözleşme sonunda aldığı hali ile kiraya verene teslim etmekle yükümlüdür. Ancak kiracı sözleşmeye uygun olağan kullanma dolayısıyla oluşan eskime ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur. Hasarın hor kullanmadan kaynaklanıp kaynaklanmadığı belirlenirken, kiralananın kullanım süresi ve sözleşmedeki tahsis ve kullanma amacı göz önünde bulundurulmadır.
Somut olayda;mahkemece hükme asıl ve ek bilirkişi raporları incelendiğinde,hatalı değerlendirme ile dava tarihi itibariyle serbest piyasa rayiçlerine göre hesaplama yapıldığı,hesaplanan hasar bedelinden yıpranma payı düşülmüş ise de,taşınmazlarda oluşan hasar kalemlerinin her biri için ayrı ayrı olağan kullanımdan mı yoksa hor kullanmadan mı kaynaklandığına ilişkin değerlendirme yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla mahkemece,öncelikle davacının, davalılardan ...."ne yönelik Ankara 5 SHM"nin 2012/481 E. sayılı dosyasında açtığı tahliye davasının reddedildiği,verilen ret kararının Yargıtay 6 H.D."nin 08.05.2014 tarihli ilamı ile onandığı,davacının karar düzeltme isteminin de aynı Dairenin 01.10.2014 tarihli ilamı ile reddedildiği de gözetilmek suretiyle eldeki davada davalılardan .... yönünden derdestliğin söz konusu olmayacağının dikkate alınıp, bu davalının kiralanana verilen zararlardan sorumlu tutulabilmesi için öncelikle kiralananın tahliye edilmesi, yani kiracının kiralananı geri vermekle yükümlülüğünün doğmuş olması gerektiği düşünülerek davalı ...."ne kiralanan taşınmazın tahliye edilip edilmediğinin tespit edilmesi,akabinde ise,dosyanın önceki bilirkişi dışında farklı bir bilirkişi heyetine tevdi edilmesi suretiyle taşınmazların tahliye tarihi itibariyle kiralanandaki hasar durumunun ayrıntılı, taraf ve Yargıtay denetime elverişli şekilde belirlenmesi, alınacak raporda hor kullanım ve olağan kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasar ayrımı yapılarak kullanım süresi ile orantılı olarak yıpranma payının da düşülmesi suretiyle hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken,yetersiz bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.05.2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.