22. Hukuk Dairesi 2012/15557 E. , 2013/4910 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş sözleşmesinin haksız şekilde işverence feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla çalışma ve genel tatil alacakları istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar, davacının davalı ...Taahhüt Turizm Gıda ve Tarım Ürünleri San. Ltd. Şti."deki çalışmasının kendi isteği ile işi bırakması üzerine sona erdiğini, davacının bir süre sonra bu kez davalı ... Kargo Yurtiçi Kargo Taşımacılık ve Tic. Ltd. Şti."de çalışmak üzere başvurması üzerine 13.07.2001 talihinde işe başlatıldığını, iş sözleşmesinin performans düşüklüğü sebebiyle 07.09.2007 tarihinde işverence feshedildiğini ve 3.594,50 TL kıdem tazminatı, 926,37 TL. ihbar tazminatı ödendiğini, davacının işvereni ibra ettiğini, davacının asgari ücretle çalıştığını, genel tatillerde çalışmadığını, fazla çalışma da yapmadığını, tüm yıllık izinlerinin kullandırıldığını yada ücretlerinin ödendiğini, diğer taraftan talep edilen alacakların zaman aşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalının iş sözleşmesini fesihte haksız olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar temyiz etmiştir
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında işçiye ödenen aylık ücretin miktarı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinin ilk fıkrasında, genel anlamda ücret, bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar olarak tanımlanmıştır.
İş sözleşmesinde ücretin kararlaştırılmadığı hallerde ücretin miktarı, işçinin kişisel özellikleri, işyerindeki ya da meslekteki kıdemi, meslek unvanı, yapılan işin niteliği, iş sözleşmesinin türü, işyerinin özellikleri, emsal işçiler o işyerinde ya da başka işyerlerinde ödenen ücretler, örf ve adetler göz önünde tutularak belirlenir.
İşçinin kıdemi, meslek unvanı, fiilen yaptığı iş, işyerinin özellikleri ve emsal işçilere ödenen ücretler gibi hususlar dikkate alındığında imzalı bordrolarda yer alan ücretin gerçeği yansıtmadığı şüphesi ortaya çıktığında, bu konuda tanık beyanları gözetilmeli ve işçinin meslekte geçirdiği süre, işyerinde çalıştığı tarihler, meslek unvanı ve fiilen yaptığı iş bildirilerek sendikalarla, ilgili işçi ve işveren kuruluşlarından emsal ücretin ne olabileceği araştırılmalı, ayrıca davacının çalıştığı işyerinin faaliyet gösterdiği alanda uzman bir bilirkişiden de görüş alınarak davacının fesih tarihindeki gerçek ücreti saptanmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir sonuca gidilmelidir.
Somut olayda feshin kesinleştiği tarih itibariyle ücretin tespiti emsal ücret araştırması yapılarak belirlendikten sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olmuştur.
3-Davalı ...Taahhüt Turizm Gıda ve Tarım Ürünleri San. Ltd. Şti."nin sorumluluğu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. 1475 sayılı Kanun"un 14/2. maddesinde devreden işverenin sorumluluğu bakımından bir süre öngörülmediğinden, 4857 sayılı Kanun"un 6. maddesinde sözü edilen devreden işveren için iki yıllık süre sınırlaması, kıdem tazminatı bakımından söz konusu olmaz. O halde kıdem tazminatı işyeri devri öncesi ve sonrasında geçen sürenin tamamı için hesaplanmalı, ancak devreden işveren veya işverenler bakımından kendi dönemleri ve devir tarihindeki ücret ile sınırlı sorumluluk belirlenmelidir.
Dosya içeriğine göre davacının davalı ...Taahhüt Turizm Gıda ve Tarım Ürünleri San. Ltd. Şti"nde 26.05.2000-01.11.2000 tarihleri arasında çalıştığı anlaşılmaktadır. Bu durumda bu davalı açısından sadece bu dönemle sınırlı olarak kıdem tazminatı hesaplanmalı ve hüküm altına alınmalıdır. Mahkemece bu yön gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Kıdem tazminatı hesabında esas alınacak ücret son ücrettir. Son brüt ücretin yanında işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler de göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır.
Dosyadaki bilirkişi raporunda, davalı işyerinde yemek ve yol yardımı yapıldığına ilişkin emsal dosyalar bulunduğu ileri sürülerek yol ve yemek yardımının da brüt giydirilmiş ücrete eklendiği anlaşıldığından; bahsi geçen emsal dosyalar getirtilmeli, gerekirse tanıklar yeniden dinlenerek işyerinde yemek ve yol yardımı uygulaması olup olmadığı hususunda bilgilerine başvurulmalı, işyerindeki uygulama tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmalıdır. Oluşacak sonuca göre, yemek ve yol yardımın bulunduğunun anlaşılması halinde tazminata esas giydirilmiş ücrete eklenmelidir. Eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 08.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.