3. Hukuk Dairesi 2017/7280 E. , 2019/5158 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki kira sözleşmesinin feshi ve tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, tazminata ilişkin davanın kabulüne, sözleşmenin feshine ilişkin davada ise karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün ,davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı 21.08.2014 tarihinde açtığı işbu davada; 19.11.2013 tarihinde yapılan Isparta Devlet Hastanesi Çay Ocağı ve Kantin Yeri Kiralama ihalesini kazandığını , 05.12.2013 tarihinde ihale gereğince davalı kurum ile aralarında kira sözleşmesi imzalandığını, buna müteakip çay ocağı ve kantinin işletme ruhsatını almak için Isparta Belediyesi"ne başvurduğunu ancak kiralanana gelen Zabıta ekiplerinin söz konusu yerin kaçak yapı olduğunu belirterek çay ocağı ve kantini mühürlemek istediklerini , girişimleri neticesinde mühürleme işleminin askıya alındığını, kiraladığı kantin ve çay ocağının kaçak yapı olduğunu, zabıta ekiplerinin mühürleme işlemi için geldiklerinde öğrendiğini, ihale şartnamesinde ve kira sözleşmesinde kiralanan çay ocağı ve kantinin kaçak yapı olduğunun belirtilmediğini, kiracılığının kaçak yapı nedeniyle imkânsız bir hal aldığını, davalının kiralananı sözleşme ile güdülen amaca uygun kullanmaya ve işletmeye elverişli bir biçimde kiracıya teslim etme yükümlülüğü içerisinde olup hukuka uygun bir şekilde kiraladığı yeri, kiracılığın kendisine sağladığı haklardan faydalanacak şekilde kullanamadığını, kiralamış olduğu çay ocağı ve kantini verimli bir şekilde işletememesinin bir diğer sebebinin de kiralanan yerin ilan, şartname ve kira sözleşmesinde belirtilmeyen, hastane içerisinde hastanenin kendisinin işletmiş olduğu bir kantin bulunması olduğunu, bu kantinin varlığını kira sözleşmesini yaptıktan sonra tespit ettiğini , ayrıca davacının ihale şartnamesi , ilan ve kira sözleşmesinde bu yönde bir şart olmamasına rağmen hastane içerisinde satış ve sipariş alamadığını , bunun hastane yönetimi tarafından engellendiğini, oysa ki kiralama ihalesine girerken hastane personel sayısı , yataklı hasta sayısı ve günlük poliklinik hasta sayılarını dikkate alarak buna göre 260.000 TL fiyat verdiğini, bahsi geçen hususları bilse idi ihaleye
girmeyeceğini ya da bu rakamı ihalede vermeyeceğini bildirerek davalı kiraya veren kurumun yanlış, haksız ,hatalı ve hukuka aykırı uygulamaları nedeniyle 05.12.2013 tarihli kira sözleşmesinin çekilmez bir hal aldığını ve kiracılığının imkansız hale geldiğini beyanla kiralamış olduğu Isparta Devlet Hastanesi çay ocağı ve kantin yeri kiralama ihalesi ile ilgili kira sözleşmesinin tarafınca gönderilen Isparta 4. Noterliği"nin 22.05.2014 tarihli 4210 yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalıya tebliği tarihi olan 27.05.2014 "ten 7 gün sonrası olan 04.06.2014 tarihinden itibaren feshine ve fazlaya ilişkin talep hakları saklı kalmak kaydıyla kira sözleşmesi süresi içerisinde davalının sözleşmeye aykırı davranmasından dolayı uğramış olduğu 5.000 TL menfi zararın davalıdan tazminine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ; Dava konusu kantin yerinin kaçak yapı niteliğinde olmasının davalının kusuru olmadığını, 2010 yılı Mayıs döneminde Isparta Milli Emlak Müdürlüğü tarafından söz konusu kantin yerinin ihale edildiğini ve o dönemdeki kiracı tarafından Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünden gerekli izinler alınarak kantin binası yaptırıldığını ,söz konusu yapının önceki kiracının kantin yerini sökmemesi nedeniyle kantin binası olarak kaldığını , sökülmeyen bu yerin doğrudan ihale edildiğini , Belediyenin su aboneliği verdiği bir yeri üç sene sonra kaçak yapı niteliğinde olduğu iddiasıyla yıkma talebinin hakkaniyete aykırı olup davalıya atfedilecek bir kusur bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı böyle bir yıkımla karşılaşırsa yeni kantin yeri yapması için kendisine ek süre verilecek ve yapının maliyetinin kiradan düşüleceğini,bu hususun kira şartnamesinde mevcut olduğunu; Davacının su aboneliği almış bulunmakta olup aboneliğinin iptali halinde hastaneden süzme sayaç takılarak su ihtiyacı karşılanacağı, davacının bahsi geçen hususlar doğrultusunda mevcut veya gerçekleşecek mağduriyetlerin davalı idare tarafından giderileceğinin taahhüt altına alındığını; Ne varki dava konusu kantinin kira şartnamesinde ya da sözleşmede davacı kantin sahibinin hastane içerisinde satış yapabileceğine dair bir hüküm veya taahhüt bulunmadığını, ayrıca hastanenin içerisinde dışarıda yer alan bir kantin tarafından satış yapılması durumunun Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü"nün 10.01.2011 tarih ve 2011/2 sayılı genelgesi ile yasaklandığını ,dava konusu kantinin ihalesinde ,ihaleye katılanlara belirli miktarda bir satış taahhüdü ve kar garantisi verilmediğini ,İdarenin ne böyle bir taahhüdü ne de böyle bir vaadi söz konusu olmadığını, kantin yerinin kiralanmasına ilişkin ihalenin açık arttırma ile yapılmış olup fiyat teklifinin davacının serbest iradesiyle sunulduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacı tarafın taşınmazı 19.09.2015 tarihinde tahliye etmiş olduğunu belirtilerek kira akdinin feshi ile ilgili konuda herhangi bir karar verilmesine yer olmadığına; Davacının maddi tazminata ilişkin talebinin ise kabulü ile 5.000,00 TL tazminatın 21.08.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında 05.12.2013 tarihinde düzenlenen iki yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davalının ,19.11.2013 tarihinde katıldığı açık teklif usulü ihale ile Isparta Devlet Hastanesinde yer alan çay ocağı ve kantini yıllık 260.000 TL kira bedeli ile kiralamış olduğu , kiralanana ilişkin kira şartnamesinde de kiraya verilecek taşınmazın niteliğinin zemin üzerine tek kat olarak monte edilmiş prefabrik yapı olduğu ve kantinin haftada 7 gün 24 saat süreli açık tutulacağı düzenlenmiştir. Mahkemece , her ne
kadar 23.06.2015 ve 07.10.2015 tarihli bilirkişi raporlar esas alınmak ve Devlet Hastanesi içinde kiraya konu taşınmaz dışında çay içildiği de sabit olduğu belirtilerek taleple bağlı kalınarak kardan mahrumiyete ilişkin 5.000 TL menfi zararın tazminine karar verilmiş ise de davacının talebi eksik ifaya dayalı müspet zarara ilişkin olup Mahkemenin esas aldığı 23.06.2015 tarihli bilirkişi raporunda hatalı kanaatle Sağlık Bakanlığı"nın 2011/2 sayılı genelgesinden hastane bahçesinde kurulan kantinin hastane içerisinde satış yapamayacağı sonucunun çıkmadığı , ihale şartnamesi ve kira kontratında hastane içerisinde satış yapılamayacağı gibi bir ibare olmadığından , davacının ihaleye girerken hastanenin bir bütün olarak çay ocağı ve kantin ihtiyacını karşılayacağının düşünmesi ve buna göre teklif sunmasının hayatın olağan akışı gereği olduğu belirtilmiştir. Oysaki , davacı kiracının, hastane bahçesinde bulunan kiralanan yer dışında hastane içerisinde de satış yapabileceği hususu davalı İdare tarafından taahhüt edilmediği gibi Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetler Genel Müdürlüğü"nün 10.01.2011 tarih ve 2011/2 sayılı genelgesinde bilirkişinin yorumladığı şekilde bir durum söz konusu olmadığı aksine ilgili genelgede hastane bahçesi ve bina içinde Milli Emlak tarafından büfe, kantin ve çay ocağı amacıyla kiralanan mekanlar dışında ; poliklinik birimler,servisler veya koridorda seyyar araba ile satış yapılmasının engellenmesi gerektiğinin belirtilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bu itibarla ; Mahkemece , davalının , davacının uğradığının iddia ettiği zarara ilişkin herhangi bir kusuru bulunmadığı gözetilerek tazminat davasının reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ve yazılı gerekçe ile maddi tazminata ilişkin davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir.
Öte yandan; davalı kurum harçtan muaf olduğu halde karar ve ilam harcının davalıya yükletilmesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.