MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine dair kararı, davacı vekilince istinaf edilmiş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince temlikin iradi olduğu ve hata (yanılma) koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle başvurunun esastan reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma isteği değerden reddedildi, dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;

-KARAR-
Dava, bağıştan rücu hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, 1875 parselde kayıtlı taşınmazın kooperatif adına kayıtlı iken genel kurul kararı ile üzerindeki basket sahası ve tesisleriyle birlikte 11.11.2008 tarihinde Ören Belediyesi’ne hibe edildiğini ancak davalı ... müdürlüğünce bağış iradesine uyulmadan kayıtsız, şartsız şekilde bağış işlemi yapıldığını oysa ki; bağışın spor tesis alanı yapılarak site yönetimi üyelerinin ücretsiz yararlanması koşulu ile yapıldığını, Ören Belediyesi’nin Milas Belediyesi’ne devri ile site yönetimine 45.514,36 TL ecrimisil bedeli borç çıkarıldığını, öncelikle yapılan bağış işleminin tapu kütüğüne şartlı bağış olarak tescil ve tashihine, mümkün olmaması halinde bağış işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, taşınmazın resmi akit ile bağışlandığını hukuka aykırı bir işlem yapılmadığını haksız davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
İlk Derece Mahkemesinin, kooperatif yöneticileri tarafından resmi senedin okunarak imza edilmiş olması, bu nedenle temsil olunanın onaylamadığı bir işlemden dolayı iyi niyetli üçüncü kişi durumundaki davalılara husumet yöneltilemeyeceği gerekçesiye davanın reddine dair kararı, davacı vekilince istinaf edilmiş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince temlikin iradi olduğu ve hata (yanılma) koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz yasa yoluna müracaatın mümkün olup olmadığı açısından yapılan değerlendirmede; dava dilekçesi ile dava değerinin 10.000 TL gösterildiği peşin nispi harcın maktu olarak alındığı yargılama sırasında dava değerinin belirlenmediği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun 16/1 maddesinde gayrimenkulün aynına taalluk eden davalarda dava değerinin gayrimenkulün değerine göre belirleneceği öngörülmüştür. Dava değerinin belirlenmesinde taşınmazın dava tarihindeki keşfen saptanacak gerçek değerinin esas alınacağı kuşkusuzdur.
Öte yandan, Harçlar Kanunu harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re"sen) gözetilmesi gerektiğini hükme bağlamıştır. 492 sayılı Harçlar Kanunun 32. maddesinde yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı vurgulanmıştır. Aynı Yasanın 30. maddesinde ise; "Muhakeme sırasında tespit olunan değerin, dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa, yalnız o celse için muhakemeye devam olunur, takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. Hukuk Muhakemeleri Kanununun 150 nci maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması, noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır."" düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; mahkemece yargılama sırasında çekişmeli taşınmazın değeri keşfen saptanmadan sonuca gidildiği anlaşılmıştır
Hal böyle olunca; 492 Sayılı Harçlar Kanunu 16. maddesi uyarınca mahkemece taşınmazlar başında keşif yapılarak yukarıda değinilen kanun hükümleri uyarınca eksik harcın tamamlanması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacının değinilen yön itibariyle yerinde görülen temyiz itirazının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 371/1-a maddesi uyarınca İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6100 HMK"nın 371/1-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Milas 3. Asliye Hukuk Mahkemesine, kararın bir örneğinin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 15/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.