Danıştay 4. Daire 1987/1588 Esas 1989/3355 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 3355
Esas Yılı : 1987
Esas No : 1588
Karar Tarihi : 28/09/989

DAR MÜKELLEF KURUMUN BANKALARDA AÇTIRDIĞI TİCARİ MEVDUAT HESABINDAN ELDE EDİLEN FAİZ GELİRİNİN VERGİYE TABİ OLACAĞI HK.
Uyuşmazlık; Dar Mükellef kurumun, ... Bankası Sefaretler Şubesinde açtırdığı ticari mevduat hesabına Aralık-1984 ayında tahakkuk ettirilen faizden kurumlar vergisi stopajı yapılmadığının inceleme elemanı tarafından tespiti üzerine, netten brüte gidilerek hesaplanan matrah üzerinden yükümlü banka adına resen salınan kurum (stopaj) vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını, değişiklikle onayan kararının bozulması isteminden ibarettir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75.maddesinde, sahibinin ticari,zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermayeye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkül sermaye dolayısıyla elde edilen kar payı, faiz kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradı olarak kabul edilmiş, aynı maddenin beşinci bendinde, mevduat faizlerinin menkul sermaye iradı olduğu belirtilmiş yine aynı maddenin son fıkrasında da,maddede yazılı iratların bunları sağlayan sermaye sahibinin ticari faaliyetine dahil bulunduğu takdirde ticari kazancın tespitinde nazara alınacağı hükme bağlanmıştır.
Uyuşmazlık; yükümlü bankanın dar mükellef kurum … Company nın açtırdığı ticari mevduat hesabına Aralık-1984 ayında Kurumlar Vergisi Kanununun 24.maddesi uyarınca vergi kesintisi yapılmadığının inceleme ile anlaşılması üzerine salınan kaçakçılık cezalı kurumlar (stopaj) vergisinden doğmuştur.
Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesinin son fıkrasında, dar mükellefiyete tabi kurumların kurum kazançlarının, ticari kazanç gibi tespit edilmesi gereken kazanç ve iratlarda dahil olmak üzere, ticari veya zirai kazançlar dışında kalan kazanç ve iratlardan ibaret bulunması halinde, Gelir Vergisi Kanununun bu gibi kazanç ve iratların tespiti hak
kındaki hükümlerinin Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde de uygulanacağı öngörülmüş ve aynı Kanunun 24.maddesinde de kurumlara menkul sermaye iradı sağlayanların, bu iratlardan kurumlar vergisi tevkifatı yapmaya mecbur oldukları belirtilmiş olduğundan, … Company adına tahakkuk ettirilen faizden yapılacak tevkifatta 193 sayılı Yasanın yukarıda metni açıklanan 75.maddesi hükmünün uygulanması gerekmektedir. Bu hükümlerde menkul sermaye iradı niteliğindeki kazançlar için ticari ve zirai kazancın tespitine ilişkin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre yapılan gönderme, bu kazançların ticari kazanç niteliğini taşımaları sonucunu doğurmamakta, sadece kazancın tespit şeklini değiştirmekte olmakla birlikte, olayda, dar mükellef kurumun ... Bankasından elde ettiği faiz gelirini kendi kurum kazançları arasına dahil ederek beyan ettiği dosyada bulunan … Company tarafından yazılan yazıdan anlaşılmakta ve Vergi Dairesi Müdürlüğünce de bunun aksi ortaya konulamamaktadır. Yükümlüsü tarafından beyan edilerek vergisi ödenmiş bir iradın ödeme tarihinde tevkifata tabi tutulmadığından söz edilerek ikinci defa vergilendirilmesi anlamına gelen tarhiyatta isabet bulunmamaktadır.
Ancak, Kurumlar Vergisi Kanununun 20.maddesinde, yirmidördüncü madde hükmü mahfuz kalmak şartıyla Kurumlar Vergisinin, mükellefin veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunacağı hükme bağlanmış, 24.maddesinde ise dar mükellefiyete tabi kurumların elde ettikleri menkul sermaye iratlarını kuruma sağlayanların bu kazanç ve iratlarından kurumlar vergisi tevkifatı yapmaya mecbur oldukları, tevkifatı yapanların bir ay zarfında nakden veya hesaben ödedikleri iratları ve kestikleri vergileri müteakip ayın yirminci günü akşamına kadar bağlı bulundukları vergi dairesine muhtasar beyanname ile bildirecekleri belirtilmiştir.
Olayda ise dar mükellef kuruma iradı sağlayan ... Bankasınca bu hükümlere uygun şekilde süresinde vergi kesilip muhtasar beyanname verilmediği, böylelikle verginin geç ödendiği açık olduğundan vergi ziyaına neden olduğu ortadadır.
Bu nedenlerle temyiz isteminin kısmen kabulüne Vergi Mahkemesi kararının vergi aslı yönünden bozulmasına, kurum (stopaj) vergisinin kaldırılmasına, cezanın kusur cezası olarak onanmasına karar verildi.