Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Dava, yersiz olarak ödenen sağlık giderlerinin yasal faiziyle birlikte tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen reddine, kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum vekili ve davalılardan ... mirasçıları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosya içindeki kayıt ve belgelerden; Kurumun ... İl Müdürlüğünde işlem gören davalı ... Mad. Ltd. Şti. isimli işyeri hakkında Kurum Kontrol Memurlarınca düzenlenen 12/12/2010 tarihli inceleme raporuna istinaden 2007/Nisan - 2009/Ekim tarihleri arasındaki 506 sayılı Yasaya tabi hizmet akdine dayalı çalışmaların sahte sigortalılık nedeniyle iptal edilmesi nedeniyle Kurum tarafından yapılan yersiz sağlık giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin talep edildiği, mahkemece, aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın ... Mad. Ltd. Şti. yönünden reddine, davalılar ... ve davalı müteveffa ... yönünden kabulüne dair karar verildiği anlaşılmış ise de, söz konusu hüküm eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Sahte sigortalılığa dayanan davalar hizmet tespiti içerikli olmakla, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesinde bu tür hizmet tespiti davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması halinde somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen komşu işyeri çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen diğer tanıklarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunlu olup mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmemeli, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri esas alınarak kendiliğinden araştırma ilkesi benimsenmeli, sigortalılığın kabulü ve hüküm altına alınabilmesi için hizmet akdinin ve eylemli çalışmanın varlığı ortaya konulmalıdır.
Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; 12/10/2010 tarihli Kurum raporunda, raporunun kanusunun; 1024361 sicil sayılı dosyadan işlem gören ... Mad. Ltd. Şti.’ne ait işyeri dosyasından sahte olarak bildirimi yapılanların gerçekte 121 sicil nolu dosyada işlem gören ve Kömür İşletmeleri A.Ş.’nin taşeronu ... Madencilik Ltd. Şti.’nin çalışanları mı oldukları, yoksa para karşılığı emekli olabilmek için sahte sigortalı mı bildirildiklerinin araştırılması - soruşturulması olduğu belirtilmiş ve sonuç olarak, ... Mad. Ltd. Şti.’ne ait işyeri dosyasından 2007 Nisan 2009/Ekim arasında yapılan tüm bildirimlerin iptal edilmesi gerektiğinin belirlenerek ve bu rapor doğrultusunda da davalılardan ...’ın bu dönemdeki hizmet bildirimleri iptal edilmiş ise de; davalı müteveffanın duruşmada alınan beyanında “ ... Mad. Ltd. Şti.’inde çalışmadığını, ... Madencilikte çalıştığını” belirtmesi karşısında, beyanındaki ... Madencilik Ltd. Şti.’inde ki çalışmasının fiili olup olmadığı araştırılmadığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, davalılar murisi ...’ın ... ... Madencilik Ltd. Şti.’indeki çalışmasının fiili olup olmadığı araştırılmalı, bordro tanıkları, resen tespit edilecek komşu işyeri sahipleri ve komşu işyeri çalışanları tespit edilip dinlenilmeli, uyuşmazlık konusu dönemlerde çalışmanın geçtiği iddia edilen ... ... Madencilik Nak. İnş. Tem. Hiz. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’inde ki davacının çalışmalarının ... İş Mahkemesinin 2011/337 E, ... İş Mahkemesinin 2011/339 E, ... İş Mahkemesinin 2011/341 E, ... İş Mahkemesinin 2011/343 E, ... İş Mahkemesinin 2011/342 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2015/424 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2013/499 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2013/512 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2013/491 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2014/49 E, ... Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi 2013/156 E sayılı dosyalarındaki tespitlerde değerlendirilmek suretiyle fiili ve gerçek olup olmadığı değerlendirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda araştırma yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum vekili ve davalılardan ... mirasçılarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... mirasçılarınına iadesine, 27/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.