Danıştay 8. Daire 2022/548 Esas 2022/1561 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2022/548
Karar No : 2022/1561

DAVACI : ...Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursları

DAVALI : ...Bakanlığı ...Genel Müdürlüğü

DAVANIN ÖZETİ : ...Motorlu Taşıt Sürücü Kursları tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıtlar Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin (c) bendine istinaden hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı yazısının bildirimi niteliğindeki Akçakale Kaymakamlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazısı hakkında gereğinin yapılması istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Dava; Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıtlar Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin (c) bendine istinaden hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı yazısının bildirimi niteliğindeki Akçakale Kaymakamlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazısı hakkında gereğinin yapılması istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Davaların Açılması" başlığını taşıyan 3. maddesinde; dilekçelerde tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adreslerinin, davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin belirtileceği; dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği; dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 15/1-d maddesinde ise; 14. maddenin 3/g bendinde yazılı hallerde otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanlıkları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği belirtilmiştir.
İdari Yargılama Usulünde geçerli olan resen araştırma ve yazılılık ilkesi gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanunda belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, bir başka ifadeyle; idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın dayandığı hukuk kurallarının açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istendiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ve idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
İdari işlemler, idarî makamların, kamu gücü kullanarak, idare işlevine ilişkin olarak tesis ettikleri, muhatapları yönünden çeşitli hak ve/veya yükümlülükler doğuran, muhataplarının hukukî durumlarında değişiklik yapan tek yanlı irade açıklamalarıdır. Buna göre, idari işlemlerin "idari makamlarca tesis edilmiş olma", "tek yanlı olma" ve "icrailik niteliğini taşıma" unsurlarını bünyesinde barındırması gerekmektedir. Bir işlemin iptal davasına konu edilebilir nitelikte kesin ve yürütülebilir bir işlem olup olmadığının, işlemin ismine veya idarenin isimlendirmesine bakılarak değil, işlemin içeriğine bakılarak belirlenmesi gerekmektedir.
Yargılama hukukunun temel ilkelerinden biri taleple bağlılıktır. Bu ilke uyarınca iptali istenen idarî işlemle sınırlı olarak yargı merciince inceleme yapılması gerekmekte olup, talebin incelemeye konu olabilecek nitelikte açık, belirli ve somut olması gerektiği kuşkusuzdur.
Bununla birlikte, düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davalarında, iptali istenen düzenleyici işlemlerin hangi maddelerinin, hangi yönlerden hukuka aykırı olduklarının tek tek, somut ve açık bir biçimde belirtilmesi ve bu kısımların davacının menfaatini nasıl etkilediğinin ortaya konulması gerekmektedir.
Dava dilekçesinin incelenmesinden; Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı yazısı ile; Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıtlar Sürücüleri Kursu Yönetmeliği ve İş Makineleri Sürücü Kursları İle İlgili Yönerge uyarınca "Kursiyer sayısının 3000'in altında olduğu ilçelerde en az 250, en fazla 600 kursiyerin sınava alınabileceği", bazı il/ilçelerin bu hükümlere uymadıkları, kursiyer sayılarını bölerek sınavları birkaç güne yaydıkları, ilgili konuda gerekli hassasiyetin gösterilerek takibinin yapılması gerektiğinin 81 İl Valiliği'ne bildirildiği, Şanlıurfa Valiliği'nin ...tarih ve ...sayılı yazısı ile Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı yazısı doğrultusunda mevzuat hükümlerine uygun olarak işlemlerin yürütülmesi gerektiğinin 13 İlçe Kaymakamlığı'na bildirildiği, Akçakale Kaymakamlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazısı ile Milli Eğitim Bakanlığı ve Şanlıurfa Valiliği'nin ilgili yazıları uyarınca iş ve işlemlerin yapılması gerektiğinin Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarına bildirildiği, motorlu taşıt sürücü kursu sahibi olan davacılar tarafından Şanlıurfa Valiliği'nin ...tarih ve ...sayılı yazısının 2. maddesinde belirtilen "Kursiyer sayısının 3000'in altında olduğu ilçelerde en az 250, en fazla 600 kursiyerin sınava alınabileceği"ne ilişkin yazısı uyarınca mağduriyete uğradıkları ve mağduriyetlerinin giderilmesi istemiyle davanın açıldığı görülmekte ise de,
1. Dava dilekçesinin "davacı" kısmında "Akçakale Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursları" ibaresi yazıldığı, dilekçeyi ise beş ayrı kurs müdürünün imzaladığı görüldüğünden, dava dilekçesini imzalayan kişilerin davacı kısmına yazılması ve adreslerinin belirtilmesi gerektiği,
2. İdari Yargılama Usulünde düzenleyici veya bireysel işlemlere karşı dava türünün iptal davası olarak belirtilmesine rağmen dava dilekçesinin konu ve sonuç bölümünde iptal istemine yer verilmediği,
3. Davacılar tarafından Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü'nün ...tarih ve ...sayılı yazısının mı, Şanlıurfa Valiliği'nin ...tarih ve ...sayılı yazısının mı, Akçakale Kaymakamlığı'nın ...tarih ve ...sayılı yazısının mı, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıtlar Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 30. maddesinin (c) bendinin mi yoksa hepsinin birlikte mi iptalinin istenildiğinin anlaşılamadığı, bununla birlikte, söz konusu işlemlerin iptali istenilmekte ise, bunun açıkça ve gerekçeleriyle birlikte belirtilmesi gerektiği,
4.Kişilerin hukukî durumunda bir değişiklik yapmayan, diğer bir ifadeyle kesin ve yürütülebilir nitelikte olmayan işlemler üzerine bireysel ve dayanağı düzenleyici işlemlere karşı iptal davası açılamayacağından, Milli Eğitim Bakanlığı, Şanlıurfa Valiliği ve Akçakale Kaymakamlığı işlemlerinin bu hususa göre değerlendirilmesi gerektiği,
5. Şanlıurfa Valiliği ve Akçakale Kaymakamlığı işlemlerinin de iptali istenilmekte ise bu kurumların da hasım konumuna eklenmesi gerektiği,
6. Davacılar hakkında bireysel bir işlem olup olmadığının anlaşılamadığı, bireysel işlem varsa ve iptali isteniliyorsa işlemin dava dilekçesine eklenmesi gerektiği,
Bu itibarla, 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun olarak düzenlenmeyen dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak, iptali istenen tüm dava konusu işlemlerin ve Yönetmelik hükümlerinin yukarıda ayrıntısıyla açıklandığı üzere hiçbir tereddüde yer vermeyecek biçimde açıkça ortaya konulması gerektiğinden şu haliyle 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun düzenlenmeyen dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 3. maddesine uygun bulunmayan DAVA DİLEKÇESİNİN aynı Kanun'un 15. maddesinin 1/d bendi uyarınca bu kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde usulüne uygun biçimde düzenlenecek dilekçe ile yeniden dava açılabilmek üzere REDDİNE,
2. Yeniden açılacak dava için ayrıca harç alınmayacağının ve aynı yanlışlıkların yapılması halinde davanın reddine karar verileceğinin davacılara bildirilerek, dilekçenin bir örneğinin davacılara gönderilmesine, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.