Danıştay 2. Daire 2021/16297 Esas 2022/1187 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/16297
Karar No : 2022/1187

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Turizm Organizasyon Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; Antalya ili, Serik ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … yolunda restoran olarak faaliyet gösteren işyerine ait … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. ve 12. maddelerine uygun olmadığı tespit edildiğinden bahisle iptal edilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; dava konusu işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptaline ilişkin işlemin gerekçelerinden birisi olan "ruhsat başvurusunun bulunmaması"na dair ruhsatın verilmesine esas alınan başvuru eksikliğinin, ilgili Yönetmelik hükmü kapsamında "sonradan giderilebilir bir eksiklik" olmadığı, dolayısıyla anılan Yönetmelik hükmü çerçevesinde süre verilerek sonradan ve geriye dönük olarak gideriminin kabulünün mümkün bulunmadığı, diğer taraftan, ilgililer tarafından herhangi bir başvuru dahi bulunmaksızın iş yeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlenemeyeceği dikkate alındığında, bu durumun (ilgililer tarafından da kolayca anlaşılabilen) idarenin "açık hatasından" kaynaklandığı, dolayısıyla açık hatadan kaynaklanan bu işlemin idarece her zaman geri alınabileceği; ayrıca söz konusu iş yerinde davacı şirketin kullanımını sağlayan hakkın (kira sözleşmesinin) davalı idarece tek taraflı ve icraî bir işlemle ortadan kaldırıldığı (feshedildiği), herhangi bir yargı kararıyla hukuka aykırı olduğu ortaya konulmayan bu işlemin halihazırda da geçerli ve icra edilebilir olduğu, bunun dışında mühürleme işlemine karşı açılan davanın da reddine karar verildiği hususları birlikte göz önünde bulundurulduğunda, ruhsat düzenlenmesi yönünde başvurusu ve iş yerinde kullanım hakkı bulunmayan davacı şirkete ait iş yeri açma ve çalışma ruhsatının süre verilmeksizin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; istinaf başvurusuna konu kararın usul ve hukuka uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, usulüne uygun bir şekilde alınmış bir ruhsatının bulunduğu; esasen belediyenin kiraya verdiği işyerine ruhsat vermemiş olmasının düşünülemeyeceği, ruhsat alınması aşamasında yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanının bulunmadığı, aynı şekilde ruhsat iptalini gerektirecek mevzuata aykırı bir faaliyetin gerçekleştirilmediği, idarenin ruhsatı iptal gerekçesinin, usulüne uygun bir şekilde düzenlenmemiş iddiasının olduğu, eğer ruhsatta bir usul hatası varsa bunun davacı şirketten değil; ruhsatı veren Serik Belediyesinden kaynaklandığı, davalı idarenin kendi kusuruna dayanarak mağduriyet yaratmış olduğu, idarenin tesis etmiş olduğu ruhsat gibi kişiler lehine sonuç doğuran işlemleri kaldırması ya da geri almasının, idare hukukumuzda, hukuk güvenliği ve istikrarı ilkeleri çerçevesinde makul süreler dahilinde mümkün olduğu, ruhsatın düzenlenme tarihinden sekiz ay sonra davalı idarenin kendisi tarafından usulüne uygun bir şekilde düzenlenmediği gerekçesiyle iptal edilmiş olmasının, kişilerin hukuk güvenliğini ve hukuksal istikrarı ağır bir şekilde yaraladığı, dava konusu işyerine büyük yatırımlar yapıldığı ve idarenin kusurundan kaynaklanan sebepler gerekçe gösterilerek mağdur edildiği ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesinde; "Sıhhî işyeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, işyerlerini bu Yönetmeliğe uygun olarak tanzim ettikten sonra (yönetmeliğin 6.maddesinde öngörülen) Örnek 1’de yer alan başvuru ve beyan formuyla yetkili idareye müracaat eder. Başvurunun Yönetmelikte öngörülen kriterlere uygun olduğunun tespiti halinde başkaca bir işleme gerek kalmaksızın işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek ilgiliye aynı gün içinde verilir. Umuma açık istirahat ve eğlence yerlerinin ruhsatlandırılmasında bu Yönetmeliğin dördüncü kısmında belirtilen süreler geçerlidir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı müracaatı sırasında bu Yönetmelikte belirtilen bilgi ve belgeler dışında başka herhangi bir belge istenemez ve başvuru formundaki beyana göre ruhsat işlemleri sonuçlandırılır. İlgilinin beyanına göre tanzim edilen ruhsat müktesep hak doğurmaz." düzenlemesi, 13. maddesinde ise; "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanunî işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır.
" hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu işyerinin, davalı idare ile usulüne uygun olarak yapılmış bir kira sözleşmesi olmaksızın faaliyet göstermeye başladığı; ayrıca davacı tarafından herhangi bir ruhsat başvurusu yapılmaksızın, başka bir deyişle, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 6. ve 12. maddelerinde yer alan usuller izlenmeksizin, sadece dönemin belediye başkanının imzası ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının düzenlendiği; sonrasında ise, bahse konu hukuka aykırılıkların tespit edilmesi üzerine, … günlü, … sayılı işyeri açma ve çalışma ruhsatının, anılan Yönetmeliğin 6. ve 12. maddelerine uygun olmadığı tespit edildiğinden bahisle iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan Yönetmelik hükümlerinin uygulanmak suretiyle işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilebilmesi için, öncelikle usulüne uygun olarak düzenlenmiş bir işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması, anılan ruhsatın iptal edilmesinden önce ise, mevzuatta yer alan iptal sebeplerinin gerçekleşmiş olması ve Yönetmelikte yer alan usul izlenerek işlem tesis edilmesi gerekmekte olup; bakılan uyuşmazlıkta ise; açıkça hukuka aykırı olarak düzenlenmiş bir işyeri açma ve çalışma ruhsatının bulunması ve bu ruhsatın idarece geri alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığından, davanın reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, dava konusu iş yerinin faaliyetten men edilmesine ilişkin 26/04/2019 günlü işlemin iptali istemiyle açılan davada, davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:… K:… sayılı kararının, Dairemizin 10/03/2022 günlü, E:2021/14686, K:2022/1188 sayılı kararı ile gerekçeli onanmasına karar verilmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davacı üzerinde bırakılmasına,
4.Kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un 7035 sayılı Kanun ile değişik 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.