22. Hukuk Dairesi 2012/19934 E. , 2013/7355 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, yıllık izin, haftasonu tatil ücreti ve bayram tatili ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili; davacının, davalılara ait işyerinde 2001 yılı aralık ayından itibaren 12 yıl çalıştığını, iş sözleşmesini haklı sebeplerle feshettiğini, alacak ve tazminatlarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, yıllık izin ücreti, hafta sonu tatil ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının faizleriyle birlikte davalıdan tahsilini istemiş, taleplerini bilirkişi raporu doğrultusunda artırarak ıslah etmiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının iş sözleşmesini haklı sebeple feshettiği, kıdem tazminatına hak kazandığı, ihbar tazminatı talebinin reddi gerektiği, asgari ücretle çalıştığı, ücret alacağı bulunduğu, fazla mesai yaptığı, hafta tatili ve genel tatil çalışmalarının bulunduğu, yıllık izin ücreti alacağı olduğu gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın davalılardan ... yönünden kısmen kabulüne, ... yönünden ise reddine karar verilmiştir.
Karar süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Kıdem tazminatına ve diğer alacaklara esas alınması gereken süre konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Kıdem tazminatı, feshe bağlı haklardan olsa da, iş sözleşmesinin sona erdiği her durumda talep hakkı doğmamaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 120. maddesi hükmüne göre yürürlükte bırakılan 1475 sayılı Kanun"un 14. maddesinde kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işçinin işverene ait işyerinde en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
İşçinin işyerinde fiilen çalışmaya başladığı tarih en az bir yıllık sürenin başlangıcıdır. Tarafların iş ilişkisi kurulması yönünde varmış oldukları ön anlaşma bu süreyi başlatmaz. Yine iş sözleşmesinin imza tarihi yerine, fiilen iş ilişkisinin kurulduğu tarih, tazminatına hak kazanma ve hesap yönünden dikkate alınması gereken süreyi başlatacaktır. İşçinin çıraklık ilişkisinde geçen süreler de kıdem tazminatına esas alınacak süre yönünden değerlendirilemeyecektir. Buna karşın deneme süresi, kıdem süresine eklenir.
İşçinin kıdem hakkı bakımından aranan en az bir yıllık süre, derhal fesihlerde feshin bildirildiği anda sona erer. Kural olarak fesih bildirimi muhataba ulaştığı anda sonuçlarını doğur. Bildirimli fesihler yönünden ise ihbar öneli süreye dahil edilir.
1475 sayılı Kanun"un 14/2. maddesi, işçinin aynı işverene bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı sürelerin kıdem hesabı yönünden birleştirileceğini hükme bağlamıştır. O halde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık sürenin hesabında da işçinin daha önceki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte, her bir fesih şeklinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde gerçekleşmesi hizmet birleştirmesi için gerekli bir koşuldur.
Somut olayda, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 25.08.1999-08.11.2010 arası onbir yıl iki ay ondört gün kesintisiz olarak çalıştığı belirtilmiş ise de, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre 2007, 2008, 2009 yıllarında üçyüzaltmışar gün, diğer yıllarda kesintili olarak çalıştığı, büfe işinin mevsimlik iş olduğu anlaşılmış olup, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarının amsinin soyut tanık beyanları dışında tereddüde yer vermeyecek şekilde ıspatlanamadığı,alacak ve tazminat hesaplamalarının Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları dikkate alınarak yapılması gerektiği düşünülmeden yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.04.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.