MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, dava dilekçesinde özetle; davalı ile aralarında 01.09.2011 başlangıç tarihli kira sözleşmesi imzalandığını, aylık kira bedelinin 4.000,00TL olarak her ayın 5. Günü içerisinde peşin ve nakit olarak ödeneceğinin kararlaştırıldığını, buna rağmen kiracının Mart 2012 ila Ağustos 2012 dönemine ilişkin 6 aylık kira bedelini ödemediğini, icra takibi başlatıldığını, takip talebinde 15 aylık kira bedeli talep edilmiş ise de davalının itiraz dilekçesinde belirttiği gibi Eylül 2012-Şubat 2013 dönemi 6 aylık kira bedeli Garanti Bankasına ait 25.500.TL bedelli çekle ödendiğini, Mart, Nisan ve Mayıs 2013 aylarının ise Vakıfbank ... Şubesine ödendiğini, davalı kiracının Mart 2012 ila Ağustos 2012 dönemi 6 aylık kirası ile bunların gecikme faizini ödemediğini belirterek bakiye kira alacağı 22.500.-TL ve işlemiş faizi yönünden itirazın iptaline ve sözleşmenin feshi ile davalının kiralanandan tahliyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, cevap dilekçesinde özetle; herhangi bir kira borcu bulunmadığını, ödemek için çok büyük çaba sarf edildiğini, 6 aylık kira bedelinin Garanti Bankasına ait 25.500.-TL’lık çekle ödendiğini, BK 88 gereğince çek üzerinde hangi aylara ilişkin ödeme yapıldığının belirtildiğini, talep edilen döneme ilişkin ihtirazi kayıt konulmadığını, ödeme yapılmamış olsa idi çekin o döneme ilişkin ödeme olarak alınacağını oysa sonraki aylara ait olduğunu, bu ödemelerin tamamının davacının kabulünde olduğunu, ancak Mart 2012-Ağustos 2012 dönemi 6 aylık sürede emlakçı kanalıyla ödenen 22.500.-TL kabul edilmediğini, kira sözleşmesinin ihtirazı kayıt ileri sürülmeden yenilendiğini, davacının ödenmediğini belirttiği 6 aylık kira bedelinin emlakçı ... aracılığı ile makbuz karşılığı ödendiğini, ancak davacının bu ödemeleri kabul etmeyip tahliyesini talep ettiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Mart 2012-Ağustos 2012 dönemi kira borcu tutarı 22.500.-TL ödenmediği, Eylül 2012-Mayıs 2013 dönemi kira borcu tutarı 38.250.-TL ödendiği, 2. yıl 01.09.2012-31.08.2013 kira dönemi aylık kirasının 4.250.-T olduğunu tarafların kabul ettiği, davalı her ne kadar Mart 2012-Ağustos 2012 dönemi kiralarının emlakçı ... aracılığıyla davacıya ödendiğini iddia etmiş ise de, bu ödemeler ile ilgili olarak somut bir delil/makbuz niteliğinde herhangi bir belge dosyaya sunulamadığı, bu dönemin kira borcu ve işlemiş gecikme faizinden davalının sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-) Davacı tarafça dava dilekçesiyle davalının tahliyesine karar verilmesi talep edilmesine rağmen mahkemece tahliye talebi hakkında karar verilmemiş, davacı tarafın tavzih talebi üzerine tahliye talebinin kabulü ile kiralananın davacıya boş olarak teslim edilmesine dair hüküm tavzih kararı ile hükme eklenmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun hükmün tavzihini düzenleyen 304. maddesinin ikinci fıkrasına göre hüküm fıkrasında taraflara tanınan haklar ve yüklenen borçlar, tavzih yolu ile sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez. Hüküm fıkrasının davalının kiralanandan tahliyesine dair kararın tavzih yoluyla hükme eklenmesi bahsi geçen kanun hükmüne aykırıdır.
Ayrıca Harçlar Kanunu 27-28. maddeleri gereğince harca tabi davalarda, başvurma harcı ile nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır. Dava açılırken harcın eksik alınmış olması halinde, mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanun"unun 30 ve 33. maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesi uyarınca süresinde harç tamamlanarak dava yenilenmez ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Somut olayda; dava değeri, tahliye davası bakımından son dönemde ödenen bir yıllık kira bedeli olmakla davacı tarafça sadece itirazın iptaline konu alacak miktarı üzerinden peşin harç ödendiği, tahliye davası bakımından yıllık kira bedeli üzerinden harç ödenmediği, mahkemece de eksik harcın ikmali için mehil verilmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece yıllık kira bedeli üzerinden eksik harcın tamamlattırılması, yatırılmadığı takdirde tahliye davası bakımından dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi ve süresi içinde harç ikmaliyle yenilenme yapılmadığı takdirde bu talep bakımından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, tavzih yolu ile tahliye talebinin kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
3-) İtirazın iptali istemine konu alacak bakımından; somut uyuşmazlık Mart 2012-Ağustos 2012 dönemine ait 6 aylık kira bedelinin ödenip ödenmediği noktasındadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun makbuz ve senetlerin geri verilmesinin hükümlerini düzenleyen 104. maddesine göre faiz veya kira bedeli gibi dönemsel edimlerden biri için, alacaklı tarafından çekince belirtilmeksizin makbuz verilmişse, önceki dönemlere ait edimler de ifa edilmiş sayılır. Alacaklı ana paranın tamamı için makbuz vermişse, faizlerini de almış olduğu kabul edilir. Madde hükmünde görüleceği üzere önceki edimlerin ifa edilmiş sayılmasına dair makbuzun borcun alacaklısı tarafından verlmiş olması gerekir. Davalı kiracı tarafından dosyaya sunulan belge suretinin üst kısmında lehtarı davacı ... olan 25.500,00 TL bedelli 30.11.2012 keşide tarihli çek fotokopisi yer almakta, çek fotokopisinin altında ise “ Eylül, ekim, Kasım, Aralık 2012, Ocak, Şubat 2013 ayları kira bedeli (6 ay) olarak (Duygu Apt. No:11) olarak ... adına teslim aldım. 10.09.2012” ifadesinin altı ... tarafından imalanmıştır. Kira sözleşmesinde kira bedellerinin davacı kiraya verene ödeneceği belirtilmiş olup davalının savunmasında dayandığı belge altındaki imza kiraya verene yani alacaklıya ait değildir. Söz konusu çek ile 2012 yılı Eylül ayı ve sonrası 5 aya ait kira bedellerinin ödendiği davacı tarafında kabulünde olmakla mahkemece, belgeyi imzalayan ve çeki kira bedellerine mahsuben alan ...’nın kiraya veren davacı alacaklı adına ve hesabına belge, makbuz düzenleme yetkisi olup olmadığı konusunda davacı asil isticvap edilerek karar verilmesi gerekirken mahkemece, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük sere içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.06.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.