MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili .../04/2014 tarihli dava dilekçesinde özetle:... ilçesi,...köyü, Islaklar mevkiinde kain, tapuda ...... hisse ile müvekkili adına kayıtlı bulunan 757 ve 604,... v köyü 677 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının mahkeme kararlarıyla iptal edildiğini, tapu işlemlerinin kadastro tespit işlemlerinden başlayarak birbirini takip eden işlemler olduğundan ve tapu kütüğünün oluşumu aşamasındaki kadasto işlemleriyle tapu işlemleri bir bütün oluşturduğundan bu kayıtlarda yapılan hatalardan Devletin sorumluğu olduğunu belirterek dava konusu... ilçesi,...köyü, 757ve 604,..., v köyü 677 parsel sayılı taşınmazlarda davacı müvekkil adına olan tapuların iptal edilmesi nedeniyle tespit edilecek bedelin, fazlaya ilişkin hakları m² ve değer yönünden saklı kalmak kaydıyla şimdilik ....000,00.-TL"nin davalıdan yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın zanamaşımı süresi dolduğundan reddi gerektiğini, ayrıca taşınmazların 1942 yılında yapılıp kesinleşen orman kadastrosuna göre orman sınırları içinde kalan Devlet ormanı olduğunu, orman olduğundan özel mülkiyete konu olamayacağı gibi zilyetlikle de iktisap edilemeyeceğini, kesinleşmiş orman sınırları içerisinde kalması nedeniyle arazi kadastrosunun tespitine esas alınan tapu kaydının hukukî değerini yitirdiği bu tapu kaydı esas alınarak davacı adına tapulama yoluyla oluşan tapu kaydının hukukî değeri bulunmadığını Hazinenin tazminat ödemesi gerektiren herhangi bir durumunun söz konusu olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonucu: ... yönünden davanın husumetten reddine, ... adına açılan tazminat davasının 757 sayılı parsel yönünden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere ....000,00.-TL maddi tazminatın kabulüne, bu miktarın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı Hazineden alınarak davacıya verilmesine. 604 ve 677 sayılı parsel için açılan tazminat davalarının ise zamanaşımı nedeni ile reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından 604 ve 677 sayılı parsellere ilişkin hüküm yönünden ve davalı vekilince ise 757 sayılı parsele ilişkin hüküm ile vekalet ücreti yönünden temyiz edilmiştir.
Dosya kapsamından 1968 yılında...köyünde yapılan tapulama çalışmaları sırasında 677 parsel sayılı ....500 m² yüzölçümü ve bahçe niteliğiyle Şubat 1268 tarih ve 7 sıra nolu tapu kaydı uygulanarak, ...... şer hisse ile davacının murisi İbrahim Yıldırım ile dava dışı Hüseyin Durumer adına tespit ve tescil edildiği, ... tarafından 1973 yılnda açılan dava sonucu Kartal .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1973/50 E. - 1985/1042 K. sayılı kararıyla taşınmazın 1942 yılında yapılarak kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kaldığından yapılan tescilin iptaline karar verildiği, karar temyiz edilmeksizin .../03/1986 tarihinde kesinleştiği, yine tapulama çalışmaları sırasında davacıların murisi adına tespit ve tescil edilen 58 ve 59 sayılı parsellerin ifrazı ve intikalle davacı adına ...... hisse ile tapuda kayıtlı olan 170 m² yüzölçümlü 757 parsel sayılı taşınmaz ve 7738 m² yüzölçümlü 604 parsel sayılı taşınmazlardan, 604 sayılı parselin, ... tarafından 1975 yılında açılan dava sonucu Kartal .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1993/349 E. - 1993/749 K. sayılı kararıyla kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kaldığından tapusunun iptaline karar verildiği, kararın temyiz aşamasından geçerek .../.../1995 tarihinde kesinleştiği, 757 sayılı parselin ise 2005 yılında ... tarafından açılan dava sonucu... .... Asliye Hukuk Mahkmesinin 2005/58 E. - 2006/414 K. sayılı kararıyla kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kaldığından tapusunun iptaline karar verildiği ve kararın temyiz aşamasından geçerek .../02/2008 tarihinde kesinleştiği, eldeki davanın ise .../04/2014 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
...) Davacı vekilinin 604 ve 677 sayılı parsellere ilişkin temyiz itirazları yönünden;
İncelenen dosya kapsamına ve kararın dayandığı gerekçeye göre, davacı adına tapuda kayıtlı bulunan dava konusu 604 sayılı parselin tapu kaydının iptaline ilişkin Kartal .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1993/349 E. - 1993/749 K. sayılı kararının kesinleştiği .../.../1995 ve dava konusu 677 sayılı parselin tapu kaydının iptaline ilişkin Kartal .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1973/50 E. - 1985/1042 K. sayılı kararının kesinleştiği .../03/1986 tarihleri ile davanın açıldığı .../04/2014 tarihleri arasında ... yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu anlaşıldığından yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.
...) Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden ise:
4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 1007. maddesi gereğince, tapu sicilinin yanlış tutulması nedeniyle zarara uğrayan kişinin bütün zararlarından Devlet sorumludur. Tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu sahibinin oluşan gerçek zararı neyse, tazminatın miktarı da o kadar olmalıdır. Gerçek zarar; tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu malikinin mal varlığında meydana gelen azalmadır. Tazminat miktarı, zarar verici eylem gerçekleşmemiş olsaydı, zarar görenin mal varlığı ne durumda olacak idiyse, aynı durumun tesis edilebileceği miktarda olmalıdır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.03.2003 gün ve 2003/...-152 E. - 2003/125 K.; ....09.2010 gün ve 2010/...-386 E. - 2010/427 K.; ........2010 gün ve 2010/...-618 E. - 2010/668 K. sayılı kararı). Zarara uğrayan kişinin gerçek zararı ise, tazminat miktarının belirlenmesinde esas alınacak değerlendirme tarihine göre belirlenecek olup, bu tarih ise zararın meydana geldiği tarihtir. 4721 sayılı TMK’nın 705/.... maddesi uyarınca tapu iptali ve tescil istekli davaların kesinleştiği tarih itibariyle mülkiyet hakkı sona ereceğinden bu tarih itibariyle tapusu iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin zararı oluşacaktır. Dolayısıyla bu tür bir dava, taşınmazların mülkiyetlerinin yitirilmesine ilişkin iptal ve tescil davasının kesinleştiği tarihten sonra açılabileceğinden, mülkiyetin kaybedildiği tarih itibariyle de taşınmazların değerinin tespit edilmesi gerektiği kuşkusuzdur. Zararın meydana geldiği tarihe göre, tapusu iptal edilen gayrimenkulün niteliği ve değeri belirlenmelidir. Taşınmazın niteliği arazi ise gelir metodu yöntemi ile, arsa vasfında ise değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan emsal satışlara göre hesaplanması suretiyle gerçek değer belirlenmelidir.
Bu bilgiler ışığında somut olaya bakıldığında; Devlet ormanları özel mülkiyete konu olamayacak ise de, genel arazi kadastrosu sırasında 757 parsel hakkında kadastro tespit tutanağı düzenlenerek tapu kütüğünün davacının murisi adına oluşturulduğu, bu şekilde tapu sicili hatalı olarak tutulduğundan, TMK"nın 1007. maddesi kapsamında Devletin kusursuz sorumluluğunun bulunduğu ve davacının gerçek zararının tazmininin gerektiği açıktır.
Tapusu iptal edilen 757 sayılı parselin arazi niteliğinde olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Her ne kadar dosyada taşınmazı arazi olarak değerlendiren ve gelir metodu kullanmak sureti ile değer belirleyen bilirkişi raporu var ise de; bu raporda da dava tarihi olan 2014 yılı resmî rakamları esas alınarak değerlendirme yapılmıştır Oysa yukarda açıklandığı gibi zararın doğduğu tarih dava tarihi değil taşınmaz hakkında verilen tapu iptal ve tescil tarihinin kesinleştiği .../02/2008 tarihidir.
O halde, çekişmeli taşınmaz arazi niteliğinde olduğundan çevrede yetiştirilen ürünlerin münavebesi, dekar başına ortalama verim, toptan satış fiyatı ve üretim maliyeti resmî verileri ilçe tarım müdürlüğünden getirtildikten sonra konunun uzmanı bilirkişiler yardımıyla yeniden keşif yapılarak, taşınmazların sulu-kuru olup olmadıkları, bitki örtüsü, yerleşim alanlarına uzaklıkları, iklim şartları, arazilerin toprak ve topoğrafik yapıları ve bölgelerindeki konumları gözetilerek tarla niteliği itibariyle çevredeki ekilebilir ürünler araştırılıp elde edilen verilere uygun biçimde değerlendirme yapılıp net gelir yöntemiyle değerlerinin tespit edilmesi, tapu iptali ve tescil davalarında verilen kararların kesinleştiği tarihteki gerçek değerlerinin hesaplattırılması, taşınmazların varsa mütemmim cüzleri, muhdesat ve sökülemeyen teferruatlarının değerleri bayındırlık birim fiyatları ve yıpranma oranları gözetilerek değerlendirme tarihine göre tespit ettirilmesi, bu şekilde tapusu iptal edilen taşınmazın zemin değeri, var ise üzerindeki mütemmim cüz, muhdesat ve sökülemeyen teferruatlarının değerleri esas alınarak tapu sahibinin oluşan gerçek zararının saptanması gerekirken, eksik inceleme sonucu ve yeterli gerekçe oluşturulmadan hüküm kurulması usûl ve kanuna aykırıdır.
Ayrıca, davanın kısmen kabul edildiği, 604 ve 677 sayılı parseller yönünden ise davanın reddine karar verildiği halde, reddedilen kısım üzerinden kendisini vekil ile temsil ettiren davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi de usûl ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: ...) Yukarıda birinci bentde açıklanan nedenlerle; davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine,
...) İkinci bentde açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 05/04/2018 günü oy birliği ile karar verildi.