MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 19. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : GAZİOSMANPAŞA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen maddi ve manevi tazminat davasının kısmen kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelenmesi sonucunda; davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılarak yeniden esas hakkında davanın kısmen kabulüne yönelik verilen kararın süresi içinde davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; 11/01/2010 tarihinde mide şikayeti ile Özel ... ... Hastanesine başvurduğunu, tedavi sırasında kullanılan 10 cc"lik fentanyl ilacın, yüksek dozda kullanıldığını, uygulanan ilaç ile solunumunun kesildiğini, kalbinin durduğunu, elektroşok uygulanarak üç gün bilinci kapalı şekilde yoğun bakımda tedavi edildiğini, bu nedenle baş ağrısı, denge kaybı, unutkanlık gibi sağlık problemlerinin devam ettiğini, ayrıca manevi olarak büyük korku yaşadığını belirterek fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 5.000 TL maddi, 75.000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalılar; iddia edildiği gibi fazla doz ilaç verilmediğini, belirtilen ilacın ve tüm tedavinin davalı hekim gözetiminde uygulandığını, ilacın uygulanmasının özel bir uzmanlık gerektirmediğini, gerekli özenin gösterildiğini, hastadan onam alındığını, tazminatın fahiş talep edildiğini ileri sürerek davanın reddini dilemişlerdir.
İlk derece mahkemesince; davalı ..."ın 1 cc fertanyl amp. tedavisinin uygulanmasını önerdiği, sağlık çalışanlarının ise davacıya 10 cc fertanyl amp. tedavisini uygulandıkları, gerekçesiyle davacının davalı ..."a karşı açmış olduğu manevi tazminat davasının reddine, davacının ..."ne açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, 30.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Hizmetlerinden alınarak davacıya ödenmesine, davacının ispat edilemeyen maddi tazminat davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı ... tarafından istinaf edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince; hekimin yardımcı personelin (hemşire, hasta bakıcı, laborant, yardımcı hekim gibi), hastaya verdiği zararlardan BK"nın 100.maddesi çerçevesinde sorumlu olduğu, davacının tedavisinde görev alan davalı doktorun da davacıya uygulanan yanlış tedavi uygulamasında sorumlu olduğu gözetilmeksizin davalı doktor yönünden ret kararı verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, ayrıca zararın gerçek tutarının ispatlanamadığı durumlarda zararın kapsamının hakim tarafından belirleneceği, davacının davalıların kusuru nedeniyle verilen zarardan dolayı oluşan maddi zararın hayatın olağan akışı uyarınca 2.000,00 TL"ye tekabül edebileceği gerekçeleriyle davalı ... Ticaret A.Ş"nin istinaf taleplerinin reddine, davacının istinaf taleplerinin kısmen kabulüne, Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10/05/2018 Tarihli, 2010/500 Esas, 2018/192 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, 2.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine, davacının manevi tazminat taleplerin kısmen kabulüne, 30.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davalı ... Ticaret A.Ş"nin temyiz itirazları yönünden;
Davalı şirket, hükmü tebliğden sonraki iki hafta içinde temyiz etmeyip, davalı ..."ın temyiz dilekçesine verdiği cevapla birlikte (katılma yoluyla) temyiz etmiştir. Ancak, katılma yolu ile temyiz; başvuru süresi geçmiş olan tarafın diğer tarafın temyize başvurması halinde vereceği temyize cevap dilekçesiyle mümkündür. Dosya kapsamında yapılan incelemede, davacının temyiz istemi bulunmamaktadır. Bu nedenle davalı şirketin katılma yoluyla temyiz isteminin reddine karar vermek gerekir.
2- Davalı ..."ın temyiz itirazlarına gelince;
Somut olayda; Özel ... Hastanesi"nde tedavi gören davacıya fentanyl ilacının uygulandığı, doktor orderında 50 microgram fentanyl (1 cc) IV (intravenöz) yapılmasının istendiği ancak hemşire gözlem kağıdında 1 ampul 10 cc (500 microgram) fentanyl yapıldığı anlaşılmıştır. Davacı, uygulanan yüksek doz ilaç nedeni ile maddi ve manevi tazminat talep etmiştir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 100. (TBK 116.) maddesinin 1. fıkrasında; "Bir borcun ifasını veya bir borçtan mütevellit bir hakkın kullanılmasını kendisi ile beraber yaşayan şahıslara veya maiyetinde çalışanlara velev kanuna muvafık surette tevdi eden kimse, bunların işlerini icra esnasında ika ettikleri zararlardan dolayı, diğer tarafa karşı mesuldür." denilmiştir.
Borçlar Hukukunda, yardımcı kişinin işin görülmesi sırasında başkalarına vermiş olduğu zarar nedeniyle çalıştıranın sorumluğu; BK" nın 55 ve 100. (TBK" nın 66 ve 116.) maddelerinde düzenlenmiştir. BK" nın 55. maddesine dayanan sorumluluk, sözleşme dışı sorumluluk halini düzenlemektedir. Burada, gerçekleşen zarardan önce, zarar gören üçüncü kişi ile adam çalıştıran arasında hiçbir hukuki (özellikle de sözleşmeye dayalı) ilişki yoktur. BK" nın 100. (TBK"nın 116.) maddesine dayanan sorumluluk ise, bir sözleşme sorumluluğudur. Burada, yardımcı kişi kullanan çalıştıran ile yardımcı kişinin fiilinden zarar gören arasında daha önceden kurulmuş bir sözleşme ilişkisi mevcuttur. BK"nın 55. ve 100. maddeleri arasındaki diğer bir önemli fark da, kurtuluş kanıtı bakımındandır. Zira, BK"nın 55. maddesinde çalıştırana kurtuluş kanıtı tanınmış iken, 100. maddesinde çalıştırana kurtuluş kanıtı tanınmamış, farazi kusur kabul edilmiştir. BK"nın 55. maddesinde, objektif özen yükümlülüğünü yerine getirdiğini veya objektif özen yükümlülüğünü yerine getirseydi dahi zararın gerçekleşeceğini kanıtlayan çalıştıran sorumluluktan kurtulurken, BK"nın 100. maddesinde çalıştıran, yardımcı kişi yerine geçip, onun davranışında bulunmuş olsaydı, bu davranış kendisine kusur olarak olarak yükletilebilecek idiyse sorumlu olur. Diğer bir anlatımla, BK"nın 100. maddesinde çalıştıran, kendisinin kusursuz olduğunu ispat etmekle sorumluluktan kurtulamaz. Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde; davacı (hasta) ile davalı ... Ticaret A.Ş. arasında sözleşme ilişkisi bulunduğu, borcun (sağlık hizmetinin) ifasının, davalı ... Ticaret A.Ş. tarafından yardımcı kişi konumunda olan davalı hekim ..."a ve dava dışı hemşire Murat Atmaca"ya bırakıldığı ve borcun ifası sırasında davacıya zarar verildiği açıktır. Gelinen noktada, uyuşmazlığın BK 100.(TBK 116.) maddesinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
Bölge adliye mahkemesince ise; davalı ... Ticaret A.Ş."nin davacıya olan sorumluluğunun BK"nın 55. (TBK"nın 66.) maddesinde düzenlenen adam çalıştıranın sorumluluğuna; davalı ..."ın davacıya olan sorumluluğu ise BK"nın 100. (TBK m. 116.) maddesinde yer alan yardımcı kişilerin fiillerinden sorumluluğa dayandırılmış; davalı hekim ..."ın dava dışı hemşirenin davacıya verdiği zararlardan sorumlu olduğuna karar verilmiştir. Davalı hekim ... ve dava dışı hemşire Murat Atmaca, borcun (sağlık hizmetinin) ifasında yardımcı kişi konumunda olup borcun kusurlu ifasından kaynaklı zararlardan davalı hastane BK"nın 100. (TBK" nın 116.) maddesi uyarınca davacıya karşı sorumludur. Adli Tıp Kurumu"ndan alınan rapor uyarınca, fentanil isimli ilacın hastaya hastane şartlarında ağrı kesici olarak kullanılabileceği, davalı ... tarafından 50 microgram fentanyl (1 cc) (intravenöz) yapılmasının istendiği, davacıdaki rahatsızlığın dava dışı hemşirenin yaptığı 10 cc iğne nedeniyle meydana geldiği dikkate alınarak davalı ..."ın meydana gelen zararda kusurunun bulunmadığı ve yukarıda açıklanan nedenlerle BK"nın 100. (TBK"nın 116.maddesi) uyarınca da sorumluluğunun olmadığı anlaşılmıştır. Davalı hekim ..., hastanenin yardımcı kişisi olup dava dışı hemşire Murat Atmaca ise davalı hekim ..."ın BK.100 anlamında yardımcı kişisi değildir. Bu nedenlerle ilk derece mahkemesince davalı ... hakkında davanın reddine karar verilmesi doğrudur.
O halde bölge adliye mahkemesince; davacı ve davalılar arasındaki hukuki ilişkinin hatalı yorumlanarak davalı ..."ın dava dışı hemşirenin eyleminden sorumlu tutulup bu davalı yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmaya gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Ticaret A.Ş"nin katılma yolu ile temyiz isteminin REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nın 371. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 10/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.