Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2093 Esas 2022/632 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2093
Karar No : 2022/632

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ... - Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul ili, Kadıköy ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazdaki 12 numaralı bağımsız bölümde, ruhsat eki mimari projeye aykırı olarak ilave kapalı alan oluşturulduğundan bahisle, bu alanın 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kadıköy Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; Danıştay Ondördüncü Dairesinin 05/11/2014 tarih ve E:2013/7835, K:2014/9312 sayılı bozma kararına uyularak;
Davacının, İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazdaki 12 numaralı bağımsız bölümün maliki olduğu, davalı idarece, mahallinde, 21/03/2012 tarihinde yapılan denetim sonucunda düzenlenen yapı tatil tutanağı ile, mimari projesine aykırı olarak 0,60x18,70=11,22 m2 alanlı çıkma altının kapatıldığının tespit edildiği, imar mevzuatına aykırı bu kısımların, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin dava konusu edilen ... tarih ve ... sayılı belediye encümeni kararının alındığı,
Bağımsız bölüme dahil edilen alanın, gömme ya da çıkma balkon niteliğinde olup olmadığının, kapalı alan oluşturup oluşturulmadığının, yapının taşıyıcı unsurlarının etkilenip etkilenmediğinin, dolayısıyla ruhsata tabi bir imalat olup olmadığının tespiti amacıyla 20/12/2016 tarihinde, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiş ise de; dava konusu bağımsız bölümün bulunduğu yapının tamamının, kentsel dönüşüm programı dahilinde ... tarih ve ... sayılı yıkım ruhsatı uyarınca yıkıldığının görüldüğü,
Diğer yandan; davacı hakkında, imar kirliliğine neden olma suçu nedeniyle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 184/1 ve 53. maddesi uyarınca, ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin E:... sayılı dosyasında açılan kamu davasında, 28/06/2013 tarihinde, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması neticesinde düzenlenen 12/07/2013 tarihli bilirkişi raporunda özetle; "...bağımsız bölümdeki ön ve arka balkonların açık olduğu, balkon duvarlarının (parapet) 0,60 metre yükseklikte olduğu, imara aykırı ve ruhsatsız olarak herhangi bir inşai faaliyetin bulunmadığı, imar kirliliğine sebebiyet verilmediği, yapı tatil tutanağında tesbit edilen ölçü ve nitelikler ile mahallinde yapılan karşılaştırmada örtüşmediği, imara aykırı bir durumun bulunmadığı..." yönünde görüş ve tespitlere yer verildiğinden, davacının beraatine karar verildiği,
Bu durumda;... tarih ve ... sayılı yapı tatil tutanağının aksine, çıkmaların kapatılarak daireye ilave edilmediği, ön ve arka balkonların açık olduğu, balkon duvarlarının (parapet) 0,60 metre yükseklikte olduğu, imara aykırı ve ruhsatsız olarak herhangi bir inşai faaliyetin bulunmadığı, imar kirliliğine sebebiyet verilmediği, yapı tatil tutanağında tespit edilen ölçü ve niteliklerin, mahallinde yapılan karşılaştırma ile örtüşmediği ve imara aykırı bir durumun bulunmadığı sonucuna varılarak, 3194 sayılı İmar Kanun'un 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin tesis edilen ... tarih ve ... sayılı belediye encümeni kararının iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Altıncı Dairesinin 09/09/2020 tarih ve E:2019/9169, K:2020/7351 sayılı kararıyla;
Hakkında yıkım kararı verilen ruhsatsız imalatların, dava devam ederken yıkılması veya ruhsatlandırılması gibi durumlarda yıkım kararının uygulanma imkanı kalmadığından; konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesi gerektiği,
Uyuşmazlıkta; davacı ve davalı tarafından dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden, dava konusu bağımsız bölümün de bulunduğu binanın, ... tarih ve ... sayılı yıkım ruhsatı kapsamında yıkıldığı anlaşıldığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesi gerektiği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; dava konusu işlemin iptali yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin usul ve hukuka uygun olduğu, davanın reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile ısrar kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Mülkiyeti davacıya ait olan bağımsız bölümde, ruhsat eki mimari projeye aykırı şekilde, 0,60x18,70=11,22 m2 alanlı çıkma altının kapatılarak, kapalı alana çevrildiğinin ... tarih ve ... sayılı yapı tatil tutanağıyla tespiti üzerine, Kadıköy Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile söz konusu alanın yıkımına karar verilmiştir.
Bunun üzerine, bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinde; "Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya Valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilerek inşaat derhal durdurulur, durdurma yapı tatil zaptının yapı üzerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok 1 ay içinde yapı sahibi yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının ruhsata uygunluğu inceleme sonucunda anlaşılırsa mühür belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; İstanbul İli, Kadıköy İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmazdaki yapının 12 numaralı bağımsız bölümünde ruhsat eki mimari projeye aykırı olarak 0,60x18,70=11,22 m2 alanlı çıkma altının kapatılarak kullanıma katıldığının ... tarih ve ... sayılı yapı tatil tutanağıyla tespit edildiği, bu nedenle Kadıköy Belediye Encümeni'nin ... tarih ve ... sayılı kararı ile söz konusu ilave imalatın 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca yıkımına karar verildiği görülmüştür.
Anılan işlemin iptali istemiyle açılan davada, davanın reddine dair ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 05/11/2014 tarih ve E:2013/7835, K:2014/9312 sayılı kararıyla, İdare Mahkemesince, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak yapı tatil tutanağı ile tespit edilen imalatın ruhsata tabi olup olmadığının açıklığa kavuşturulması suretiyle karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulması üzerine, İdare Mahkemesince bozma kararına uyularak, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
Bu aşamada, davacı tarafından 16/12/2016 tarihinde dava dosyasına sunulan dilekçe ile, bağımsız bölümün bulunduğu yapının kentsel dönüşüm programı kapsamında yıkıldığı beyan edilmiş, aynı şekilde 19/12/2016 havale tarihli dilekçe ile de davalı idare tarafından, yapının tamamının 22/07/2016 tarihli yıkım ruhsatı ile yıkıldığı ve aynı yere ilişkin ... tarih ve ... sayılı yapı ruhsatının verildiği bildirilmiştir.
Bu nedenle, İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:... sayılı ara kararı ile keşfin ertelenmesine karar verilerek, davacı hakkında imar kirliliğine neden olmak fiili nedeniyle ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:... sayılı dosyasında açılan kamu davasında, 28/06/2013 tarihinde mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporundaki tespitler doğrultusunda, dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Hakkında ruhsatsız inşai faaliyetin bulunduğundan bahisle yıkım kararı verilen binanın, dava devam ederken yıkılması nedeniyle, yıkım kararının uygulanma imkanı kalmadığından; davanın konusuz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda; konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesinin temyize konu ... tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/02/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; ... İdare Mahkemesince verilen ısrar kararının usul ve hukuka uygun bulunduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.