3. Hukuk Dairesi 2018/7467 E. , 2019/6271 K.
"İçtihat Metni"
Davacı ... İle Davalı ... Elektrik Dağıtım A.Ş. aralarındaki istirdat davasına dair ....Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 10.12.2015 günlü ve 2012/477 E., 2015/748 K. sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen 09.05.2018 günlü ve 2016/11884 E-2018/4941 K. sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı; işletmesinde kaçak elektrik kullandığı gerekçesi ile davalı tarafından 65.101,40 TL tutarında fatura tahakkuk ettirildiğini, elektrik kesintisi yapılmasını önlemek için fatura bedelini taksitlendirerek bir kısmını ödemek zorunda kaldığını, faturanın mevzuata aykırı olduğunu ileri sürerek, borçlu olmadığının tespiti ile yapılan 16.455,66 TL ödemenin tarafına iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı; 09/08/2010 tarihinde davacıya ait yeni sayacın köşesinin çatlak olmasından dolayı ölçü bölümünün yeniden mühürlendiğini ve aboneye yeni sayaç alması için bir günlük süre verildiğini, davacının bu aşamada yeni sayaç alarak durumu bildirmesi, sayaç değişikliğini kurum kayıtlarına işletmesi ve sayacı kurum yetkililerine mühürletmesi gerektiğini, ancak 15/09/2010 tarihinde yapılan kontrolde davacının mühürleri koparmak suretiyle eski sayacı söktüğü, yerine yeni bir sayaç taktığı, kurumdan habersiz sayaç değişikliği yaptığı, bu durumu kuruma haber vermediği, gerekli mühürleme işlemlerini yaptırmadığının tespit edildiğini, davacının eyleminin kaçak/usulsüz elektrik kullanımı olduğu için tutulan tutanağa istinaden ilgili kanun ve yönetmelikler gereğince kendisine kesilen cezanın yasal olduğunu belirterek, davanın reddi ile %40"dan aşağı olmamak üzere tazminat ödemesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece; davanın reddine, davalı tarafın %40 tazminat talebinin reddine dair verilen kararın davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizin 09.05.2018 günlü ve 2016/11884 E-2018/4941 K. sayılı ilamı ile; "..Somut uyuşmazlıkta; davacının elektrik sayacının kırık olması nedeniyle davalı kuruma başvurduğu, kurum yetkililerince 09/08/2010 tarihinde davacıya yeni sayaç alması için bir günlük süre verildiği, davacının yeni sayacı temin ederek durumu davalıya bildirdiği ancak, davalı kurum tarafından sayacın takılmadığı, davacının davalı kurumu yeniden aradığında sayacı bizzat değiştirebileceği bilgisinin verildiği bu nedenle davacının sayacı kendisinin değiştirdiği anlaşılmıştır. Davalı kurum; 15/09/2010 tarihindeki kontrol sırasında sayacın davacı tarafça değiştirildiği ve değiştirilen
sayaçtan elektrik tüketimi yapıldığı tespitine yer vererek davacı hakkında kaçak işlemi uygulamıştır. Oysa davacının yukarıda belirtilen fiilinin kaçak elektrik tüketimi olarak değerlendirilmesine imkan bulunmamaktadır. Davaya konu tutanak tarihinde yürürlükte bulunan Enerji Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 14. maddesinin (c) fıkrası uyarınca; "müşterinin, sayaç ve ölçü devreleri mühürsüz olduğu halde ilgili tüzel kişilere haber vermeden elektrik enerjisi tüketmesi" usulsüz elektrik enerjisi tüketimi olarak düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilen yasa hükmü uyarınca abone olan davacının kırık sayacının yerine bizzat yeni sayaç takarak elektrik tüketmesi eylemi, görünüşte usulsüz elektrik enerjisi tüketimi olarak değerlendirilebilir ise de, dosyadaki bilgi ve belgelerden davalının kırık sayaçtan haberdar olduğu verdiği süre sonunda dava konusu adreste gereken kontrol ve işlemleri yapmadığı bu haliyle davalının üzerine düşen edimleri yerine getirmediği gibi usulsüz şekilde işlem yapılması konusunda davacıyı yönlendirdiği anlaşılmakla, davacının fiilinin usulsüz elektrik kullanımı kapsamında kabul edilmesi de olanak dahilinde görülmemiştir. Hal böyle olunca; mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilerek, davanın kabulü gerekirken, yanılgılı değerlendirme içeren bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde davanın reddine dair hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Davalı, daire ilamına karşı karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanuna dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü resmi gazetede yayınlanarak 01.03.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 14.maddesi hükmünde müşterinin, sayaç ve ölçü devreleri mühürsüz olduğu halde ilgili tüzel kişilere haber vermeden elektrik enerjisi tüketmesi usulsüz elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15. maddesi hükmünde, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve anılan yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan 29.12.2005 günlü 622 sayılı Kararının Usulsüz Elektrik Enerjisi Kullanımı başlıklı 2.maddesinde; "Kullanım yerinde yapılan kontrollerde, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 14 üncü maddesi kapsamında tanımlanan usulsüz elektrik enerjisi kullanımlarına ilişkin tespitlerde, müşteriye yükümlülüklerini yerine getirmesi için 15 gün süre verildiğini belirten kesme ihbarı bırakılır. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen müşterinin dahil olduğu abone grubundan ait olduğu yıla ilişkin Kurul Kararı ile belirlenen kesme-bağlama ücretinin 5 (beş) katı ücret tahsil edilerek elektriği kesilir." hükmü yer almaktadır.
Davacı tarafından mühürsüz sayaç ile elektrik enerjisi kullanımının, usulsüz elektrik enerjisi kullanımı kapsamında değerlendirilerek, usulsüz kullanılan elektrik enerjisi bedelinin Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve 622 sayılı Kurul Kararında açıklanan yöntemle hesaplanması gerektiği kuşkusuzdur.
O halde Mahkemece; öncelikle dosyanın önceki bilirkişiler dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilmesi, bilirkişi heyetinden davalının davacı taraftan
isteyebileceği usulsüz kullanım bedelinin tutanak tarihindeki yönetmelik hükümleri ve kurul kararına göre hesaplanması konusunda denetime elverişli rapor alınarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki; mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile bozulması gerekirken zuhulen başka gerekçe ile bozulduğu yeniden yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından davalı vekilinin karar düzeltme isteği kabul edilerek, Dairemizin önceki bozma kararı kaldırılmış, mahkeme kararı açıklanan bu yeni gerekçeyle bozulmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle karar düzeltme isteminin kabulü ile; Dairemizin 09.05.2018 günlü ve 2016/11884 E-2018/4941 K. sayılı tarihli ilamının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda açıklanan değişik gerekçe ile davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 04.07.2019 gününde oy çokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Davacı, işletmesinde kaçak elektrik kullandığı gerekçesiyle davalı tarafından tahakkkuk ettirilen 65.101,40 TL.lik fatura nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ve kısmı ödemelerin istirdadını talep etmiştir.
Abone olan davacının, elektrik sayacına bakılması için davalı kuruma 12.07.2010 tarihinde başvurduğu, kurum yetkililerince 09.8.2010 tarihli sayaç ve devrelerini kontrol föyünde davacıya ait yeni sayacın köşesinin çatlak olmasından dolayı ölçü bölümünün yeniden mühürlendiği ve aboneye yeni sayaç alması için bir günlük süre verildiği, davacının yeni sayaç alıp durumu davalıya bildirerek, sayaç değişikliğini kurum kayıtlarına işletmesi ve sayacı davalı kurum yetkililerine mühürletmesi gerekirken, 15,09.2010 tarihli tutanakta da belirtildiği üzere davacının mühürleri koparmak suretiyle eski sayacı söktüğü, yerine yeni bir sayaç taktığı, kurumdan habersiz sayaç değişikliği yaptığı gerekli mühürleme işlemlerini yaptırmadığını tespit edilerek tutanağın düzenlendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davacı, davalı kurumun bilgisi dahilinde izinsiz sayaç değiştirdiğini ispat edememiştir. Davacının işyerindeki sayacın mühürlerini kopararak sökmesi ve yerine izinsiz yeni sayaç takıp, gerekli mühürleme işlemi yaptırmadan elektrik kullanması fiili kaçak kullanım olarak kabul edilmelidir. (Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 13,15. madde 622 sayılı kurul kararı I/A/a/2. madde)
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda kaçak tüketim olduğu kabul edilmekle birlikte Yargıtay ve taraf denetimine elverişli olmadığından hüküm kurmaya elverişli değildir. Bu durumda tahakkuk döneminde yürürlükte bulunan Yönetmelik ve Kurul Kararı Hükümleri de gözetilerek davacının sorumlu olacağı kaçak tüketim miktarı hesaplanmak suretiyle, hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, hükmün usulsüz kullanım nedeniyle bozulması şeklindeki çoğunluk görüşüne bu nedenle katılamıyorum.
...