MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle “ Mahkemece, hükme esas alınan ziraat bilirkişisi raporu taşınmazın dava konusu edilen bölümüne yönelik olmayıp raporun taşınmazın tamamı hakkında düzenlendiği, raporda taşınmazın kuzey kısmının yoğun taşlık olduğu belirtilmiş olup, raporun eki fotoğraflarda da tarım arazisi niteliğinde bulunmayan taşlık kayalık kısımlar görüldüğü, hangi bölümlerinin tarıma uygun olduğunun hem ziraat bilirkişisi raporundan hem de eki fotoğraflardan anlaşılamaması nedeniyle taşınmazın niteliği ile taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin sürdürülüş biçimi ve süresi yönünden duraksama oluştuğu belirtilerek, sağlıklı sonuca varılabilmesi için mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri oluşan bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 128 ada 166 parselin fen bilirkişisinin 24.07.2017 tarihli raporunda (A) harfi ile gösterilen 29.440,82 metrekarelik kısmının tapusunun iptali ile 128 ada son parsel numarası ve tarla vasfı ile davacı adına kayıt ve tesciline, davacının Alem Köyü Tüzel Kişiliği adına açtığı davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, Yargıtay bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysa ki, bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına doğan usuli müktesep hakkın zedelenmemesi için, bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi ve o doğrultuda işlem yapılması zorunlu hale gelir. Bozma ilamında, "taşınmazın kuzey kısmının yoğun taşlık olduğu belirtilerek, taşlık bölümlerinin belirlenip ne şekilde kullanım olduğunun açıklanması" gereğine değinildiği halde, bozmadan sonra yapılan keşifte ve bilirkişi raporlarında bu hususun yeterince aydınlatılmadığı, dava konusu taşınmazın tüm yönlerden fotoğrafı çekilerek bu fotoğraflar üzerinde davaya konu edilen ve edilmeyen bölümlerin işaretlenmediği ve bu haliyle yapılan araştırma ve incelemenin hüküm vermeye yeterli bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ne zaman başlayıp bitirildiği, öncesinde ham, hali arazi niteliğinde mi bulunduğu yoksa taşlık mı olduğu etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe elverişli, dava konusu taşınmaz bölümünü, komşularıyla birlikte gösterir krokili rapor alınmalı, taşlık olan bölümünün neresi olduğunun açıkça fotoğraflarda ve krokide gösterilmesi istenilmeli ve taşınmazın dava konusu edilen bölümü ile dava konusu edilmeyen bölümü fotoğraflarda işarettirilmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve taşınmazın dava konusu edilen ve edilmeyen bölümlerini birlikte gösterir, karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; ayrıca yapılan senetsiz araştırmasında, davacının senetsizden adına kayıtlı 97.974 metrekare taşınmaz olduğu anlaşıldığından, senetsizden edinilen taşınmazların kadastro tutanakları dosya arasına alınmalı, belgesiz zilyetlik yoluyla sulu arazide 40 dönüm, kuru arazide 100 dönüm taşınmaz edinilebileceği gözetilerek, davacının senetsizden edindiği taşınmazların sulu ve kuru arazi ayrımı ve oranlaması yapılmak suretiyle davacının belgesiz zilyetlik yoluyla edinilebileceği taşınmaz miktarı belirlenmeli; bundan sonra tespit tarihi itibari ile davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmek suretiyle iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,18.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.