MAHKEMESİ :... Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA

Davacı murisinin ... kazası sonucu .........ünden doğan maddi tazminatın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle 248.127,93 TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine il...kin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi davalı vekilince istenilmesi ve de ...... talep edilmesi üzerine dosya incelenerek ...in ......ya tabi olduğu anlaşılmış ve ...... için 08/11/2016 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilm...ti. ...... günü davalı vekili Avukat ... ile karşı taraf vekili Avukat ... geldiler. ......ya başlanarak hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra ......ya son verilerek aynı gün Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, ...in gereği konuşulup düşünüldü veeksikliğin ikmali açısından geri çevrilmesine karar verilen dava dosyası yeniden Dairemize gelm... esasa kaydedilm... olmakla dosya üzerinde yeniden yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki karar tesbit edildi.
KARAR
Dava, sigortalının 02.08.2006 tarihli ... kazası sonucu vefatı nedeniyle davacı eşin maddi zararlarının giderilmesi istemine il...kindir.
Mahkemece, 248127,93 TL maddi tazminatın 02.08.2006 tarihinden itibaren ...leyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilm...tir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; taraflar arasında daha önce sonuçlanan ...... 4.... Mahkemesi"nin 2009/546 esas sayılı dosyasında, davacının eşinin ... kazasında vefatı nedeni ile davalılar ......... Ltd. Şti. ve ......A.Ş. aleyhine maddi tazminat talebi saklı tutularak 130000 TL manevi tazminat talep edildiği, müteveffanın % 50 ve davalı ...... şirketinin % 50 kusurlu olduğunun kabulü ile şirket aleyhine manevi tazminat yönünden hüküm kurulduğu, davalı ... Şirketi yönünden ... kazasında kusuru olmadığı gerekçesi ile davanın reddedildiği, karara karşı davalı ...... şirketinin temyiz yoluna başvurduğu, davacı tarafın temyizi olmadığı, Dairemizce sair taleplerin reddi ile manevi tazminatın fazla takdir edildiği gerekçesiyle kararın bozulduğu, yeniden esasa kaydı üzerine manevi tazminat yönünden davalı ...... şirketi aleyhine hüküm tesis edildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca davacı tarafından davalı ......... Ltd. Şti. aleyhine ...... 17.... Mahkemesi"nin 2012/52 esas sayılı dava dosyasının açıldığı, davacının müteveffa eşinin vefatı nedeni ile destekten yoksun kalma tazminatının talep edildiği, müteveffanın % 50 ve davalı ...... şirketinin % 50 kusurlu olduğunun kabulü ile şirket aleyhine 248127,93 TL maddi tazminat üzerinden hüküm kurulduğu, kararın davalı şirket tarafından temyiz edildiği, ancak harç yatırılmadığından temyiz talebinin reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Karar tarihinde yürürlükte olan 6100 sayılı HMK"da (ayrıca mülga 1086 sayılı HUMK içeriğinde) “usulü kazanılmış hak” kavramına il...kin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrarı sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile gel...tirilm..., öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez ana ilkelerinden biri haline gelm...tir. Usulü müktesep hak, anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul ...lemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulü kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usulü kazanılmış hak gerçekleşebilir. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşm... bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usulü kazanılmış hak oluşturur (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK).
Kazanılmış haklar “Hukuk Devleti” kavramının temelini oluşturan en önemli unsurlardandır. Kazanılmış hakları ortadan kaldırıcı nitelikte sonuçlara yol açan yorumlar Anayasa"nın 2.maddesinde açıklanan “Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir” hükmüne aykırılık oluşturacağı gibi toplumsal kararlılığı, hukuksal güvenceyi ortadan kaldırır, belirsizlik ortamına neden olur ve kabul edilemez.
Yargıtay içtihatları ile kabul edilen “usulü kazanılmış hak” olgusunun, bir çok hukuk kuralında olduğu gibi yine Yargıtay içtihatları ile gel...tirilm... istisnaları bulunmaktadır. Örneğin Mahkemenin bozmaya uymasından sonra yeni bir içtihadı birleştirme kararı (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK) ya da geçm...e etkili yeni bir kanun çıkması karşısında, Yargıtay bozma ilamına uyulmuş olmakla oluşan usulü kazanılmış hak hukukça değer taşımayacaktır.
Usulü kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul ...lemi ile taraflardan biri lehine doğmuş uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.( HGK.nun 12.07.2006 T., 2006/4-519 E, 2006/527 K, 03.12.2008 T., 2008/10-730 E., 2008/732 K.) Zira usulü kazanılmış hak ilkesi kamu düzeniyle ilgilidir. (09.05.1960 T., 21/9; 04.02.1959 gün 13/5 sayılı İçtihadı Birleştirme kararı)
Somut olayda, taraflar arasında daha önce karara bağlanan dava dosyasında, müteveffanın ... kazasında vefatı nedeni ile davacı eşin talep ettiği manevi tazminat isteminin ... bu dosyada da davalı ... ......A.Ş. yönünden kusuru olmadığı gerekçesi ile reddedildiği, davalının sorumluluğu konusunda inceleme yapıldığı ve davacı tarafından hükmün temyiz edilmediği anlaşılmakla; davalı ... ......A.Ş. lehine usulü kazanılmış hak oluştuğu ve Mahkemece usulü müktesep haklara riayet edilmeden karar verildiği açıktır. Bu bağlamda, ...... 4.... Mahkemesi"nin 2009/546 esas sayılı dosyasında davalı ... ......A.Ş."nin kusuru olmadığı gerekçesi ile aleyhine tazminat isteminin reddedildiği yönündeki kısım davacı yönünden kesinleşm...tir. Bu durumda, ... bu hükmün davalı yararına oluşan usulü müktesep hakka aykırı olduğu anlaşılmakla, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalı yararına takdir edilen 1.350.00TL ...... Avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 06.12.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.