Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı,...20.07.1964 – 23.12.1964, 27.07.1965 – 31.08.1965 tarihleri arasında çarşı ve mahalle bekçisi olarak geçen sigortalı çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiş, Mahkemece; hak düşürücü süre geçmiş ise de, sosyal devlet ilkesi gereğince, devletin vatandaşlara sosyal güvenlik hakkı sağlayacak tedbirleri alıp, gerekli teşkilatı kurmakla yükümlü olmasına rağmen kendisinin sigortalı işçi çalıştırması ve hak düşürücü süreden faydalanmasının kabul edilebilir bulunmamasına göre, hak düşürücü sürenin somut olayda uygulanmasının mümkün bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun geçici 7/1’nci maddesi uyarınca uygulama alanı bulan mülga 506 sayılı Kanunun 79/10 maddesidir. Anılan madde hükmüne göre; Kuruma bildirilmeyen veya Kurumca tespit edilemeyen çalışmaların, sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesi amacıyla açılacak davaların, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içinde açılması gerekir.
Çalışmanın tespiti istemiyle hak arama yönünden kanun ile getirilen süre, doğrudan doğruya hakkın özünü etkileyen hak düşürücü niteliktedir ve dolması ile hakkın özü bir daha canlanmamak üzere ortadan kalkmaktadır. 506 sayılı Kanunun kabul edilip yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla beş yıl olarak öngörülen süre, 09.07.1987 tarihinde yürürlüğe giren 3395 sayılı Kanunun 5. maddesiyle on yıla çıkarılmış, daha sonra 07.06.1994 tarihinde yürürlüğe giren 3995 sayılı Kanunun 3. maddesiyle yeniden beş yıl olarak belirlenmiştir. Bu yönde, anılan madde hükmünde yer alan hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca Tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir.
Somut olayda;...bulunan 18.10.1969 yılında tutulan 202 sayfalı .... giriş ve çıkış defterinin 73.sayfasında 20.07.1964 – 23.12.1964 ve 81.sayfasında 27.07.1965 – 31.08.1965 tarihleri arasında İlçe Emniyet Müdürlüğü"nde görev yaptığı, ancak özlük dosyasında ilk işe giriş bildirgesinin 15.07.1967 tarihli olduğu, maaş ödemesine ilişkin belgenin bulunmadığı ve prim ödenip ödenmediğinin belirli olmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarda belirtilen açıklamalar ışığında, davacının çalışmalarına ilişkin yönetmelikte belirtilen belgelerin Kuruma intikal edip etmediği veya ödenen aylıklardan prim kesintisinin bulunup bulunmadığı hususunun araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın kabulü, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.03.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.