Danıştay 6. Daire 2020/5343 Esas 2022/1896 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/5343
Karar No : 2022/1896

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Kültür Vakfı
VEKİLİ : Av. ….

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Van İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … Sarayı arkasında davacı vakıf tarafından ruhsatsız yapı yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 231.921,62 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … Belediye Encümeninin … tarihli ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 24/04/2018 tarih ve E:2015/3096, K:2018/2981 sayılı kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyularak, bilirkişi raporunda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulduğunda uyuşmazlık konusu yapının ruhsata tabi yapılardan olduğu halde ruhsatsız olarak yapıldığı, ancak idari para cezası hesabında A-B-C-D bloklar için yapı sınıfının III-B olarak değerlendirilmesi gerekirken, idarece IV-A grubu yapılara ilişkin metrekare tutarı esas alınarak hesaplama yapıldığı anlaşıldığından, davacı vakıf adına 231.921,62 TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu encümen kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işleme esas hesaplamanın, mevzuata uygun teknik değerlendirme sonucu yapıldığı hususu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin hukuk ve usule aykırı olarak tesis edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … arkasında bulunan … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazda davacı vakıf tarafından ruhsat ve ekleri bulunmaksızın 647 m² taban alanlı B bloğun, 718,66 m² taban alanlı C bloğun ve 702 m² taban alanlı D bloğun 1. bodrum katlarının bitirildiğinin, 899 m² taban alanlı … bloğun ise kazısının yapılarak grobetonunun dökülmüş olduğunun tespitine ve ruhsatsız yapıların mühürlenmesine ilişkin olarak … Belediyesince … sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca 25/07/2012 tarihli yapı tatil zaptı düzenlenmiştir.
Adı geçen belediyenin … tarih ve … sayılı encümen kararı ile; söz konusu yapı tatil zaptına istinaden 3194 sayılı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacıya toplam 2966,66 m² inşaat alanı ve IV/A yapı sınıf grubu esas alınarak 231.921,62 TL idari para cezası verilmiştir.
Bunun üzerine, bakılan dava açılmış olup, sonrasında davalı belediye tarafından ruhsatsız yapılar için 2966,66 m² inşaat alanı ve …yapı sınıf grubu üzerinden … tarihli ve … sayılı yapı ruhsatı düzenlenmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerinde belirtilen artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, söz konusu (c) bendinde ise artırım sebepleri sayılmış, bu artırım sebepleri uyarınca tespit edilen miktarların (a) ve (b) bentlerinde belirtilen şekilde tespit edilen para cezalarının miktarına göre ayrı ayrı hesap edilerek ilave olunacağı, para cezalarına konu olan alanın hesaplanmasında, aykırılıktan etkilenen alanın dikkate alınacağı hükmüne yer verilmiştir.


HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan yapılar nedeniyle verilecek para cezası miktarının belirlenmesinde dikkate alınacak temel ölçütün; yapı sınıfı ve grubu ile ruhsatsız veya ruhsata aykırı imalat alanının varsa aykırılıktan etkilenen alanın katılması suretiyle bulunacak alan olduğu, temel ceza miktarı belirlendikten sonra maddede öngörülen arttırım sebeplerinin varlığı halinde arttırım sebeplerinin ayrı ayrı hesaplanacağı, bu tespitlerden sonra; yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı, bu miktar üzerinden; (c) bendinin alt bentlerinde belirtilen nedenlerin bulunması halinde ayrı ayrı arttırım oranlarının hesaplanması ve bunların toplamlarının alınması suretiyle toplam ceza miktarının bulunacağı ve bulunan bu miktarın belediye encümeni tarafından para cezası olarak verileceği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … Caddesi, … Sarayı arkasında bulunan … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazda davacı vakıf tarafından ruhsat ve ekleri bulunmaksızın 647 m² taban alanlı B bloğun, 718,66 m² taban alanlı … bloğun ve 702 m² taban alanlı … bloğun 1. bodrum katlarının bitirildiğinin, 899 m² taban alanlı … bloğun ise kazısının yapılarak grobetonunun dökülmüş olduğunun tespitine ve mühürlenmesine ilişkin olarak Van Belediyesince düzenlenen 25/07/2012 tarihli yapı tatil zaptındaki tespitlere dayanılarak anılan belediyenin … tarih ve … sayılı encümen kararı ile; davacıya toplam 2966,66 m² inşaat alanı üzerinden ve IV/A yapı sınıf grubu esas alınarak 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasına (c) bendinin 8. alt bendi uyarınca artırım uygulanmak suretiyle toplam 231.921,62 TL idari para cezası verildiği, sonrasında davalı belediye tarafından ruhsatsız yapılar için 2966,66 m² inşaat alanı ve IV/A yapı sınıf grubu üzerinden … tarihli ve … sayılı yapı ruhsatı düzenlendiği, davacı vakıf tarafından söz konusu encümen kararının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, İdare Mahkemesince yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporunda, yapı tatil zaptında belirlenen inşaat alanlarının doğru olarak kabul edildiği, ancak kazısı yapılarak grobetonu dökülen 899 m² taban alanlı A blok için inşai faaliyet başlamadığından bu kısım için ceza verilmemesi, henüz 1. bodrum katları bitirilen diğer üç blok için ise IV/A yapı sınıf grubu niteliğini taşımadığından bahisle en yakın sınıf olarak III/B yapı sınıf grubu içerisinde yer alması gerektiği değerlendirmeleri yapılmak suretiyle hesaplanan temel para cezasına (c) bendinin 5. ve 8. alt bentleri uyarınca artırımlar uygulanarak toplam 150.561,86 TL idari para cezasının davacıya verilebileceği yönünde tespitlere yer verildiği, Mahkemece bilirkişi raporunun değerlendirilmesi sonucunda; raporun A blok için ceza verilemeyeceğine ilişkin kısmına itibar edilmediği, diğer kısımları yönünden raporu hükme esas alarak idarece tespit edilen toplam ruhsatsız inşaat alanının uygun bulunduğu, idarece para cezası hesabının III/B yapı sınıf grubu üzerinden yapılması gerekirken IV/A yapı sınıf grubu üzerinden yapıldığı görüldüğünden para cezası verilmesine ilişkin dava konusu encümen kararında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, bilirkişi raporundaki ruhsatsız yapıların III/B yapı sınıf grubu içerisinde yer alması gerektiği tespiti hükme esas alınarak idarenin para cezası hesabını hatalı olarak IV/A yapı sınıf grubu üzerinden yaptığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, davalı belediye tarafından ruhsatsız yapılar için 2966,66 m² inşaat alanı ve IV/A yapı sınıf grubu üzerinden 01/03/2013 tarihli ve 2013/54 sayılı yapı ruhsatı düzenlendiği görüldüğünden, para cezasına konu yapıların III/B yapı sınıf grubu içerisinde yer almadığı IV/A yapı sınıf grubu olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemde hukuka aykırılık temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 21/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.