MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVACILAR : ... ve Ark.
DAHİLİ DAVALILAR: ...-... 1. İcra Müdürlüğü

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı Hazine vekili ve dahili davalılar tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacılar vekili 16.04.2014 tarihli dilekçe ile; ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamıyla ... ili ...ilçesi ... 177 ada 92 parsel sayılı taşınmazdaki ... Turizm Ltd.Şti adına kayıtlı bir kısım payların tapu kaydının iptaline müvekkilleri adlarına tesciline karar verildiğini, 22/01/2008 tarihinde kesinleştiğini, mahkemece tedbir konulup ayrıca İİK"nın 28. madde şerhinin ...Tapu Müdürlüğüne gönderildiğini, ancak kesinleşmiş mahkeme kararının uygulanmadığını, kesinleşen mahkeme kararının tescili için 03/11/2011 tarihinde 2011/15513 başvuru numarasıyla ...Tapu Müdürlüğüne başvurulduğunu, çeşitli bahaneler ileri sürülerek tescil işleminin yapılmadığını, kesinleşen ilamın tescili için ikinci kez 13/11/2013 tarihinde tapuya müracaat edildiğini, tapu memurlarının tescil işlemlerini aksatmaları sebebi ile kararın neden uygulanmadığının müzekkere ile mahkeme hakimliğince sorulduğunu, ancak herhangi bir cevap verilmediğini, ... Turizm Ltd.Şti’nin borçları sebebiyle ... Bank A.Ş. tarafından ... 1. İcra Müdürlüğünün 2008/10350 takip sayılı dosyasında icra takibi yapıldığını, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamıyla müvekkilleri adlarına tescile karar verilen taşınmaz hakkında icrai haciz yapıldığını, ... 1. İcra Müdürlüğünün satış dosyasında taşınmazdaki İİK’nın 28. madde şerhinin dayanağı olan mahkeme kararının akıbetini sorduğunu, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin anılan davada tapu kaydının iptali ve tesciline karar verildiğini, temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiğini hüküm özetinin bir örneğinin tapu müdürlüğüne gönderildiğini icra müdürlüğüne 19/11/2012 tarih 2012/580 muhabere sayılı yazı ile bildirdiğini, ancak icra müdürlüğünün bu yazıya rağmen satışı gerçekleştirdiğini, tescil için tapu sicil müdürlüğüne dosyayı gönderdiğini, tapu sicil müdürlüğünün icranın tescil kararını derhal uyguladığını, tapu müdürlüğü ve icra müdürlüğündeki memurların hatalı ve özensiz işlemleri sebebi ile ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamının tapuda infaz edilemediğini, zararın oluştuğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı tutup 10.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte Hazineden tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır. Daha sonra 15.09.2014 tarihli dilekçe ile tapu müdürlüğü ve icra müdürlüğününde zararın oluşumuna sebebiyet verdikleri belirtilerek Hazine yanında davaya dahil edilmesi yönünde dilekçe vermeleri üzerine mahkemece anılan müdürlükler davaya dahil edilmiştir.


-2- 2016/6137-2018/3403

Davalı Hazine ve dahili davalılar tapu müdürlüğü ve icra müdürlüğü; tazminat istenemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece; ... 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 Esas, 2007/407 Karar sayılı ilamının 22/01/2008 tarihinde kesinleştiği, anılan kararın İİK"nın 28. maddesi gereğince hüküm özetinin tapuya gönderildiği halde ... isimli bir kimseye 02/12/2013 tarih 18164 yevmiye numaralı cebri satış işlemi ile üzerindeki ihtiyati tedbirler kaldırılarak satıldığı, kesinleşmiş mahkeme kararının uygulanmadığı, davalıların sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 10.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan alınarak davacılara ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili ve dahili davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu kaydının hatalı tutulması nedeniyle uğranılan zararın, 4721 sayılı TMK"nın 1007. maddesi uyarınca tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece verilen karar usul ve yasaya aykırı olduğu gibi eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak karar verilmiştir. Şöyle ki; dosya kapsamından; davacılar ile dava dışı arsa maliklerinin yüklenici ... Tur.Tic. San. Ltd. Şti. ile ... 4. Noterliğinde 25.01.1994 tarih 02148 yevmiye nolu kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıkları, karşılığında yükleniciye 5 daire verilmesinin kararlaştırıldığı, arsa sahiplerinin sözleşme uyarınca ... ili ... 177 ada 92 parsel sayılı 590,68 m2 yüzölçümlü kat irtifakı kurulu taşınmazdaki 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümleri 17.11.1998 tarihinde yüklenici ... Tur.Tic. San. Ltd Şti’ne devrettikleri, yüklenicinin taşınmaz üzerine iki ayrı bina inşaa ettiği, 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümlerin yer aldığı binanın 1999 depreminde yıkıldığı, diğer bağımsız bölümlere ilişkin binanın ise halen iskelet halinde olduğu, ... dışındaki arsa malikleri tarafından 25.01.1994 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve yükleniciye satılan arsa paylarının iptal edilip adlarına tescili istemiyle 01.02.2000 tarihinde dava açıldığı, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.10.2006 gün 2006/47 E-2006/325 K. sayılı ilamıyla davanın kısmen kabulüne, hüküm özetinin İİK’nın 28. maddesi uyarınca tapuya gönderilmesine karar verildiği, mahkemece hüküm özetinin tapuya gönderildiği, tapu müdürlüğünce de anılan şerhin 18.10.2006 tarih 11997 yevmiye numarasıyla tapu kütüğünün beyanlar hanesine işlendiği, yine ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.10.1999 gün 1999/597 Esas, 06.10.1999 gün 1999/573 E, 25.10.1999 gün 1999/629 sayılı yazılarına istinaden ihtiyati tedbir şerhlerinin, ayrıca pek çok haciz şerhlerinin kütüğün beyanlar hanesinde bulunduğu, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/47 E-2006/325 K. sayılı kararının temyiz üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesince bozulduğu, mahkemece bozmaya uyularak 29.11.2007 gün 2007/334 E-2007/407 K sayılı ilamla davanın kısmen kabulüne, 25.01.1994 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ve 177 ada 92 parselin tapu kaydının iptaline, ... hakkındaki davanın reddine, 72940/1323420 payın ... üzerinde bırakılmasına, dava açmayan ...’a ait 95237/1323420 payın ... Tur. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına, 168177/1323420’şer payın ..., ..., ... adlarına, 482535/1323420 payın ... mirasçıları adlarına, 168177/1323420 payın ... mirasçıları adlarına tapuya tesciline, İİK’nın 28. maddesi uyarınca hüküm özetinin tapuya gönderilmesine karar verildiği, temyiz incelemesinden geçerek 22.01.2008 tarihinde kesinleştiği, Halbank A.Ş. tarafından 04.12.2008 tarihinde Naci Karabacak, ... Tur. Tic. San. Ltd. Şti. ve ... Hafriyat Taahhüt Tic. Ltd. Şti. hakkında ... 1. İcra Müdürlüğünün 2008/10350 icra takip numarasıyla icra takibi yapıldığı, İcra Müdürlüğünün 16.11.2012 tarihinde ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesine yazı yazarak ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/573, 1999/557, 1999/629 Esas sayılı davalarda konulan ihtiyati tedbirin devam edip etmediğini sorduğu, ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.11.2012 tarihli yazıyla “anılan davaların karara bağlandığı esas hakkındaki kararla birlikte ihtiyati tedbirin devamına karar verilmediğinden ... Taah. Tic. A.Ş"nin hissesine konulan ihtiyati tedbirlerin mürtefi olduğunun” bildirildiği, icra müdürlüğünün 16.11.2012 tarihinde ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesine yazı yazarak 2006/47 E-2006/325 K. sayılı dosyada 177 ada 92 parseldeki taşınmazlar üzerinde bulunan hacizlerin devam edip etmediğinin Uyap ortamında bildirilmesini istediği, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin
-3- 2016/6137-2018/3403

19.11.2012 tarih 2012/580 muh. sayılı yazı ile “anılan kararın Yargıtayca bozularak 2007/334 Esasını aldığı, 29.11.2007 tarih 2007/407 sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne karar verildiği ve kararın 22.01.2008 tarihinde kesinleştiği, dosyada konulan tedbir kararının kesinleştiği, kesinleşmiş kararın İİK’nın 28. maddesi uyarınca tapu müdürlüğüne gönderildiği, kesinleşmiş karardan bir örneğinin ekte olduğu” yönünde cevap verdiği, bu yazıya rağmen 177 ada 92 parselde bulunan ... Tur. Tic. San. Ltd. Şti adına tapuda kayıtlı bulunan 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümlerin 21.10.2013 tarihinde ikinci ihalede 46.500 TL bedelle ...’na satışının yapıldığı, ihalenin kesinleşmesi üzerine 02.12.2013 tarihinde anılan kişi adına tapuya tescil edildiği, davacıların ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı kararının infazı için 03.11.2011 tarih 2011/15513 başvuru numarasıyla yaptıkları başvurunun ...Tapu Müdürlüğünce taşınmazın beyanlar hanesindeki ihtiyati tedbir şerhleri sebebiyle reddedildiği, davacıların 12.12.2013 gün 2013/21253 başvuru nolu işlemle ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı kararının infazını istediği, bu kez tapu müdürlüğünün 11.04.2014 tarihli yazıyla taşınmazın cebri satış yoluyla ... adına tescil edildiği belirterek davacıların tescil yönündeki başvurusunu reddettiği, bunun üzerine davacıların 16.04.2014 tarihli dilekçe ile eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 1007. maddesi gereğince, tapu sicilinin yanlış tutulması nedeniyle zarara uğrayan kişinin bütün zararlarından Devlet sorumludur. Bu sorumluluğa ilişkin olarak kusursuz sorumluluk/tehlike sorumluluğuna ilişkin kurallar uygulanacak olup, Devlet tapu sicilinin tutulmasından ileri gelecek bütün zararlardan asli olarak sorumludur. Bu sorumluluktan söz edebilmek için, tapu sicilinin tutulmasında görevli memurun hukuka aykırı bir işleminin ve bununla zarara neden olan sonuç arasında illiyet bağının varlığı gerekmekle birlikte, eylemin kusura dayanıp dayanmamasının bir önemi bulunmamakta, kusur yalnızca Devletin görevli memura rücu etmesi yönünden önem taşımaktadır. Bu madde ile düzenlenen Devletin kusursuz sorumluluğu, bir tehlike sorumluluğu niteliğinde (HGK 05.10.1955 gün ve 1955/4-58 E. - 1955/64 K. sayılı; 29.06.1977 gün ve 1977/4-845 E. - 1977/655 K. sayılı; 24.09.2003 gün ve 2003/4-491 E. - 2003/487 K. sayılı; 19.04.2006 gün ve 2006/4-113 E. - 2006/205 K. sayılı; 09.05.2007 gün ve 2007/4-212 E. - 2007/261 K. sayılı kararları) olduğundan, tapu müdür yada memurunun kusuru olsun olmasın, tapu sicilinin tutulmasında kişilerin malvarlığı çıkarlarını koruyan hukuk kurallarına aykırı davranılmış olması yeterlidir. Tapu sicilinin tutulmasında kişi çıkarlarının korunması bakımından uyulması gereken kurallar tapu mevzuatı ile sınırlı olmayıp, bu mevzuat dışındaki hukuk kurallarına ve hukukun genel ilkelerine de uyulması gerekmektedir. Tapu müdür yada memurlarının ihlal ettikleri hukuk kuralları ister genel olsun ister salt sicilin tutulmasıyla ilgili olsun her iki halde de ortaya çıkan sonuç tapu sicilinin hukuka aykırı tutulmuş olmasıdır (Dr.... Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Zararlardan Devletin Sorumluluğu, Ankara, 1976 Sh.63 vd). Bu nedenle sicilin hukuka uygun tutulması kavramı tapu mevzuatına uygunlukla sınırlı bir kavram olmayıp, hukukun genel ilkelerine uygunluk ta gerekmektedir. Bunun dışına çıkan her hukuka aykırı davranıştan Devletin sorumluluğu asıldır.
Yukarıdaki açıklamalara göre somut olay değerlendirildiğinde; tazminat istemine konu taşınmazın beyanlar hanesine 18.10.2006 tarih 11997 yevmiye numarasıyla “ İİK’nın 28. madde şerhi: ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.10.2006 tarih 2006/47 E-2006/325 K. sayılı yazısı“ yönündeki şerhin konulduğu ve davacıların ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/334 E-2007/407 K. sayılı kararının infaz edilmesi için 03.11.2011 tarih 2011/15513 başvuru numarasıyla tapuya müracaat ettikleri halde ...Tapu Müdürlüğünün, gerekli dikkat ve özeni göstermeksizin icra müdürlüğünün cebri tescil yazısına istinaden 02.12.2013 tarihinde ... adına tapuya tescil işlemini yaptığı, böylelikle davacıların zararının oluştuğu, zararın tapu dairesinde yapılan işlemden kaynaklandığı anlaşılmakla tehlike sorumluluğuna dayalı kusursuz sorumluluk şeklinde düzenlenen TMK’nın 1007. maddesi uyarınca Hazinenin tazminat ödemekle sorumlu tutulmasında isabetsizlik bulunmamaktadır.


-4- 2016/6137-2018/3403

Ancak 4721 sayılı TMK"nın "sorumluluk" kenar başlığını taşıyan 1007. maddesinde "Tapu sicilinin tutulmasından doğan tüm zararlardan Devlet sorumludur. Devlet zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu eder" hükmü yer almakta olup, anılan yasal düzenleme nedeniyle ... ve ... 1. İcra Müdürlüğü TMK’nın 1007. maddesi uyarınca tazminat ödemekle yükümlü tutulamaz. Mahkemece anılan yasal düzenleme göz ardı edilerek ... ve ... 1. İcra Müdürlüğünün davaya dahil edilip Hazine ile birlikte tazminattan sorumlu tutulmamaları doğru değildir.
Bunlardan ayrı davacıların zararı ... adına tescil işleminin yapıldığı 02.12.2013 tarihinde oluşmuş olup, bu tarih itibariyle emsal incelemesi ve kıyaslaması yöntemiyle gerçek zararın belirlenmesi gerektiği kuşkusuzdur.
Ne var ki ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.11.2007 gün 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamıyla 25.01.1994 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ve 177 ada 92 parselin tapu kaydının iptaline, ... hakkındaki davanın reddine, 72940/1323420 payın ... üzerinde bırakılmasına,dava açmayan ...’a ait 95237/1323420 payın ... Tur. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına, 168177/1323420’şer payın ..., ..., ... adlarına, 482535/1323420 payın ...mirasçıları adlarına, 168177/1323420 payın ... mirasçıları adlarına tapuya tesciline karar verilmiş olup, anılan kararda dava açmayan ...’a ait 95237/1323420 payın ... Tur. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına karar verildiği, davacılarda 177 ada 92 parselde bulunan ... Tur. Tic. San. Ltd. Şti adına tapuda kayıtlı olan 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümlerin ihale yoluyla ...’na satışının ve tescilinin yapılması sebebiyle paya ilişkin tazminat isteminde bulundukları halde hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.11.2007 gün 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamı gözetilmeksizin 177 ada 92 parseldeki 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümlerdeki ... Tur. Tic. Ltd. Şti’ne ait arsa paylarının tamamı üzerinden piyasa koşullarına göre dava tarihi itibariyle tazminat belirlenmiştir. Bu durumda tazminatında yöntemine uygun şekilde tespit edildiği söylenemez.
O halde 177 ada 92 parselde bulunan ... Tur. Tic. San. Ltd. Şti adına tapuda kayıtlı olan 1, 4, 10, 14 ve 16 nolu bağımsız bölümlerin yer aldığı bina 1999 depreminde yıkıldığından uzman bilirkişiler huzuruyla keşif yapılıp ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.11.2007 gün 2007/334 E-2007/407 K. sayılı ilamıyla arsa sahiplerinden ...’a ait 95237/1323420 payın ... Tur. Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakılmasına karar verildiğinden, anılan ilamda yükleniciye ait olupta iptaline ve davacı gerçek kişiler adlarına tescile karar verilen pay oranları gözetilerek 02.12.2013 tarihi itibariyle emsal incelemesi ve kıyaslaması yöntemiyle gerçek zararın belirlenmesi, sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı Hazine vekilinin ve dahili davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 03/05/2018 günü oy birliği ile karar verildi.