MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki kira bedelinin tespiti davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine; Daremizce kararın onanmasına karar verildikten sonra kararın kesinleşmesinin ardından davacı tarafca tavzih talep edilmiş, mahkemece 15.02.2019 tarihli ek karar ile tavzih talebinin reddine karar verilmiş, davacı tarafca ek kararın temyiz edilmesi üzerine temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davada, taraflar arasında yapılan 01.01.1957 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile kiralananda kiracı olarak bulunan davalı tarafından yapılan kira artışlarının yetersiz kaldığı gerekçesiyle aylık kiranın brüt 162.500TL olarak tespiti istenilmiş, mahkemece davanın kısmen kabulü ile mecurun 01.01.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin brüt 128.000TL olarak tesbitine karar verilmiş, verilen karar süresinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm dairemizce onanarak kesinleşmiştir.
Davacılar vekili 08.01.2019 ve 09.01.2019 tarihli tavzih talepli dilekçeler ile, peşin alınan 3.712,50TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve hükmün 5. bedindeki "davacı tarafından yapılan 8.962TL masrafından davacıdan alınarak davalıya verilmesine" ibaresinin "davalıdan alınarak davacıya verilmesine" şeklinde, tavzihen düzeltilmesini talep etmiştir.
Mahkemece 15.02.2019 tarihli ek karar ile; taleplerinin ...nun 305. maddesinin 1. fıkrası kapsamında kaldığı, tavzih yolu düzeltme yapılamayacağı verilen kararın Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiği anlaşılmakla tavzih talebinin reddine karar verilmiş, mahkemece verilen ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan esasa ilişkin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının yargılama giderlerine ilişkin tavzih talebine dair yapılan incelemede;
Hükümlerin tavzihi; hükmün müphem olması veya birbirine aykırı (çelişik) fıkralar ihtiva etmesi halinde, hükmün gerçek anlamının meydana çıkarılması için başvurulan bir yoldur.
HMK 304-305 maddelerinde (HUMK m. 455) belirtildiği gibi, açık olmayan veya çelişik fıkraları kapsayan hükümlerin açıklanması istenebilir. Yargılamanın iadesine karar verilmedikçe veya hüküm temyiz edilip bozulmadıkça verilen hükmün değiştirilmesi mümkün değildir. Hükümlerin tavzihi de bunun bir istisnası olarak kabul edilemez. Hakim burada hükmün başka türlü anlaşılmasını önlemek için gerçeği ortaya koymakla ödevlidir.
Tavzih, kural olarak sadece hüküm fıkrası hakkında olur. Hükmün gerekçesinin açıklanması için, tavzih yoluna başvurulamaz. Ancak, hüküm fıkrası ile gerekçe arasında bir çelişki varsa, bu çelişkinin giderilmesi için tavzih yoluna başvurulabilir. (YHGK"nun 14.06.1967 gün ve 1967/9-462 E, 300 K, sayılı ilamı)
Tavzih yoluna başvurabilmek için hükmün kesinleşmesini beklemeye gerek yoktur. Kesinleşmemiş olan kararlar hakkında da hükmün icrasına (yerine getirilmesine) kadar tavzih istenebilir. Fakat tavzih talebinde bulunulmakla temyiz süresi durmaz.
İlamın icraya konmasından sonra da, ilam tamamen icra edilinceye kadar hükmün tavzihinin istenilmesi mümkündür. İcra Müdürünün hükmü yorumlamak (tavzih etmek) yetkisi yoktur. Hüküm ancak onu vermiş olan mahkemece tavzih edilir.
Hakim tavzih yolu ile hükümde unutmuş olduğu talepler hakkında karar verip bunu hükmüne ekleyemez. Bunun gibi hüküm verirken unutmuş olduğu vekalet ücreti veya faiz hakkında tavzih yolu ile bir karar verip bunu hükmüne dahil edemez. Aynı şekilde kısa kararla gerekçeli karar arasındaki çelişki de tavzih yolu ile giderilemez. Bütün bu anlatımlardan çıkan netice, tavzih yolu ile kesinleşmiş olan hüküm sınırlandırılamaz, genişletilemez ve değiştirilemez. (Prof, Dr. Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Altıncı Baskı, 2001r cilt 5, sayfa 5270 vd.)
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir (HMK m.304/1). HMK m. 304/1 hükmü, 1086 sayılı Kanunun 459. maddesinin “İki tarafın isim ve sıfat ve neticei iddialarına mütaallik hatalar ve esas hükümdeki hesap hataları kendilerinin istimaından sonra mahkeme tarafından tashih olunur” şeklindeki birinci cümlesindeki düzenlemeye karşılık gelmekte olup, bu düzenlemeyle, karardaki açık hataların mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine tashih edilebileceği esası getirilmiştir. Aynı yasanın 183. maddesine göre de; iki tarafın veya hakimin açık yazı ve hesap hataları Mahkemece doğrudan doğruya her zaman gerçek şekline dönüştürülebilir.
Somut olayda; Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 01.01.2013 tarihinden itibaren aylık kira bedelinin brüt 128.000TL olarak tesbitine karar verildiği bu nedenle de kabul oranına göre davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin bir kısmının davalıya yükletilmesi gerekeceği gerçeği karşısında, talebin, maddi hatanın düzeltilmesi şeklinde yorumlanarak HMK’nun 304 vd maddeleri gereğince işlem yapılmak üzere kabulü ile sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde reddi doğru görülmemiştir.
Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması HUMK"un 436/2. maddesi hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün 5. bendinde yer alan "Davacı tarafça yapılan 11.377TL. yargılama giderinin kabul ve red durumuna göre 8.962TL"sinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına," ifadesi çıkarılarak yerine "Davacı tarafça yapılan 11.377TL. yargılama giderinin kabul ve red durumuna göre 8.962TL"sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına," ifadesinin yazılmasına, hükmün bu suretle düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 24.09.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.