Danıştay 6. Daire 2021/9657 Esas 2022/1218 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/9657
Karar No : 2022/1218

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Vakfı İktisadi İşletmesi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ambalaj atıklarının geri kazanımı konusunda yetkilendirilen davacı kuruluş tarafından 2008 yılında çıkış olarak belgelendirilen toplam 297.909.955 kg ambalaj atığından, ÇEVKO'ya belgelendirme yapan bazı işletmelerin ambalaj atığı toplama ayırma tesisi lisans belgesinin bulunmadığının, toplanan ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gönderilmediğinin ve özet tabloda yer alan faturaların belgelendirme dosyalarında bulunmadığının tespit edildiğinden bahisle, 191.511.545 kg'lık kısmının belgelendirilmesinin kabul edilmesi ile kabul edilen ambalaj atığı miktarının üyeleri olan piyasaya süren işletmelere paylaştırılarak kırılımlı listenin hazırlanması ve kırılımlı listenin 31/10/2013 tarihine kadar Bakanlığa gönderilmesi gerektiğine, aksi takdirde yükümlülüklerin yerine getirilmediği addedilerek Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 22. maddesi (doğrusu 21. maddesi) uyarınca üyelerine bildirileceğine ilişkin 03/10/2013 tarih ve 39736 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 11/03/2020 tarih ve E:2019/7720, K:2020/3649 sayılı kararıyla bozulması üzerine, bozma kararına uyularak verilen temyize konu kararda; uyuşmazlıkta, yetkilendirilmiş kuruluş olan ÇEVKO'nun, Yönetmeliğin 11. maddesi uyarınca 19. maddedeki geri kazanım hedeflerini sağlamakla yükümlü olduğu, bunun için de sözleşmeler doğrultusunda toplanan ve geri kazanımı sağlanan ambalaj atıklarına ait belgelerin her yıl Bakanlığa sunması gerektiği ve 41. maddenin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca geri kazanım hedeflerine ilişkin 19. maddenin, 01/01/2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, diğer maddelerinin ise yayım tarihi ile birlikte yürürlüğe girdiği, ayrıca 23. maddenin 3. fıkrası uyarınca Bakanlığın, ikinci fıkrada sayılan ve yürürlük tarihi ertelenen belgelere ilave olarak ek bilgi ve belge isteyebileceği de dikkate alındığında, Yönetmeliğin 23. maddesinin 2. fıkrası uyarınca sunulması gereken bazı belgelerin yürürlük tarihinin, 41. maddenin 1. fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca ertelenmiş olmasının, ÇEVKO'nun 2008 yılına ait belgelendirme yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, anılan Yönetmeliğinin 21. maddesinde, yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda, Bakanlık tarafından ihtar edilerek, yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla en fazla 6 ay süre verilebileceği ve bu durumun, üyesi olan tüm piyasaya sürenlere bildirileceği düzenlendiği halde, yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, Yönetmeliğin 22. maddesi uyarınca üyelere bildirileceği yönünde dava konusu işlem tesis edilmiş ise de, savunma dilekçesinde, 2008 yılına ait belgelendirme yükümlülüğü nedeniyle iş ve işlemlerin, 24/06/2007 günlü, 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik çerçevesinde yürütüldüğü belirtildiğinden, dava konusu işlemde yer alan 22. maddenin, 24/08/2011 günlü, 28035 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde düzenlendiği görülmüş olup, davalı idare tarafından sehven bu maddeye yer verildiği değerlendirilerek, yargılamanın da uyuşmazlığa uygulanacak diğer maddelerde olduğu gibi iş ve işlemlerin yürütüldüğü 24/06/2007 günlü, 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin aynı yöndeki düzenlemeyi içeren 21. maddesi çerçevesinde yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa sunulacak bilgi ve belgelerin ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması konusunda, piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşların, belediye ve lisanslı toplama ayırma tesisleri arasında yapılan, idari, teknik, hukuki ve mali şartları ilgili taraflarca belirlenen sözleşmenin örneği, ambalaj atıklarının toplanması amacıyla sözleşme imzalanan lisanslı toplama ayırma tesisinin giriş ve çıkış belgeleri ve bunları içeren özet tablonun, ambalaj atıklarının lisanslı geri dönüşüm tesisine verildiğini gösteren belge ve bunları içeren özet tablo, ihraç edildiyse gümrük çıkış beyannamelerinin verilmesi gerektiği ancak ÇEVKO'ya bilgilendirme yapan … Plastik Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti., … Geri Dönüşüm Müh. Ltd. Şti., ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti, Şahinler Metal Sanayi ve Tic. A.Ş. ve ... Fiber Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. unvanlı işletmelerin ambalaj atığı toplama ayırma tesisi lisans belgesinin bulunmadığının, toplanan ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gönderilmediğinin ve özet tabloda yer alan faturaların belgelendirme dosyalarında bulunmadığı görüldüğünden tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, belgelendirmeye konu 2008 yılında yürürlükte olan mevzuat gereği lisanslı işletmelerle çalışma yükümlülüğünün olmadığı, kaldı ki 2008 yılına ait belgelendirme yükümlülüğünün yerine getirildiği, dava konusu işleme gerekçe olarak gösterilen hususların ise 2009 yılında yürürlüğe girdiği, Mahkemece mevzuatın hatalı yorumlanarak karar verildiği, yükümlülüklerin yerine getirilmesi nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddiaların 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinde belirtilen temyiz sebeplerinden hiçbirine uymadığından temyiz talebinin reddine karar verilmesi gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının aşağıda belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden, husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 17/2. maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek, işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Yetkilendirilmiş kuruluş olan davacı tarafından 2008 yılına ait belgelendirme dosyalarının davalı idareye sunulması üzerine yapılan incelemede, ÇEVKO'ya bilgilendirme yapan ... Plastik Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti., ... Geri Dönüşüm Müh. Ltd. Şti., ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti, ... Metal Sanayi ve Tic. A.Ş. ve ... Fiber Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. unvanlı işletmelerin ambalaj atığı toplama ayırma tesisi lisans belgesinin bulunmadığının, toplanan ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gönderilmediğinin ve özet tabloda yer alan faturaların belgelendirme dosyalarında bulunmadığının tespit edildiği belirtilerek, belgelenen 297.909.955 kg ambalaj atığının 191.511.545 kg'sı kabul edilmiştir.
Kabul edilen 191.511.545 kg ambalaj atığının üyeleri olan piyasaya süren işletmelere paylaştırılarak kırılımlı listenin hazırlanması ve kırılımlı listenin 31/10/2013 tarihine kadar Bakanlığa gönderilmesi gerektiğine, aksi takdirde yükümlülüklerin yerine getirilmediği addedilerek Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 21. maddesi uyarınca üyelerine bildirileceğine ilişkin 03/10/2013 günlü, 39736 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesinde; "Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. Kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle; kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler." hükmü, 11. maddesinde; "Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluşan atıklarını alıcı ortamlara doğrudan veya dolaylı vermeleri uygun görülmeyen tesis ve işletmeler ile yerleşim birimleri atıklarını yönetmeliklerde belirlenen standart ve yöntemlere uygun olarak arıtmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve öngörülen izinleri almakla yükümlüdürler. Atıkların üretiminin ve zararlarının önlenmesi veya azaltılması ile atıkların geri kazanılması ve geri kazanılabilen atıkların kaynağında ayrı toplanması esastır. Atık yönetim plânlarının hazırlanmasına ilişkin esaslar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. Üretici, ithalatçı ve piyasaya sürenlerin sorumluluğu kapsamında yükümlülük getirilen üreticiler, ithalatçılar ve piyasaya sürenler, ürünlerinin faydalı kullanım ömrü sonucunda oluşan atıklarının toplanması, taşınması, geri kazanımı, geri dönüşümü ve bertaraf edilmelerine dair yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve bunlara yönelik gerekli harcamalarının karşılanması, eğitim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla Bakanlığın koordinasyonunda bir araya gelerek tüzel kişiliği haiz birlikler oluştururlar. Bu kapsamda yükümlülük getirilen kurum ve kuruluşların sorumluluklarının bu birliklere devrine ilişkin usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir. Atık geri kazanım, geri dönüşüm ve bertaraf tesislerini kurmak ve işletmek isteyen gerçek ve/veya tüzel kişiler, yönetmelikle belirlenen esaslar doğrultusunda, ürün standardı, ürünlerinin satışa uygunluğu ve piyasadaki denetimi ile ilgili izni, ilgili kurumlardan almak kaydı ile Bakanlıktan lisans almakla yükümlüdür. Bu Kanunun uygulanmasını sağlamak üzere alınması gereken izinler ve bu izinlerin tâbi olacağı usûl ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir." hükmü, 12. maddesinde; "Bu Kanun hükümlerine uyulup uyulmadığını denetleme yetkisi Bakanlığa aittir." hükmüne yer verilmiştir.
24/06/2007 günlü, 26562 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işleme esas belgelendirmenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 4. maddesinde; "v) Piyasaya süren: Bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen gerçek veya tüzel kişiyi, üretici tarafından direk olarak piyasaya sürülmemesi durumunda ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı, cc) Yetkilendirilmiş kuruluş: Piyasaya sürenlerin, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmek üzere oluşturdukları, Bakanlık tarafından yetki verilen ve kar amacı gütmeyen tüzel kişiliği haiz kuruluşları ifade eder." olarak tanımlanmış olup, "Yetkilendirilmiş kuruluşların yükümlülükleri" başlıklı 11. maddesinde; " a) Temsil ettiği piyasaya sürenlerin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu'nu internet aracılığıyla doldurmalarını ve bir sureti ile birlikte her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa göndermelerini sağlamakla, b) Bu Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde belirtilen geri kazanım hedeflerini sağlamakla, c) Temsil ettikleri piyasaya sürenler adına, ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için öncelikle düzenli depolama sahası olan belediyeler ve lisansı/geçici çalışma izni almış işletmeler ile birlikte sözleşmeler yapmakla, ç) Yapılan sözleşmeler doğrultusunda hazırlanan ve belediyeler tarafından Bakanlığa sunulan ambalaj atıkları yönetim planına göre; ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması ve tüketicileri bilgilendirici eğitim faaliyetlerinde bulunmakla ve ilgili harcamaları karşılamakla, d) bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde belirtildiği şekilde her yıl Bakanlığa sunmakla, e) Bakanlığa müracaatı olmayan piyasaya süren işletmeleri tespit etmek amacıyla satış noktaları ile işbirliği yapmakla, f) Kaynağında ayrı toplama çalışmalarının yapıldığı belediye sınırları içerisinde yer alan belediyelerin ve tüketicilerin eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları için o bölgede eğitimin sürekliliğini sağlamakla yükümlüdürler." kuralına, 19. maddesinde ise, yetkilendirilmiş kuruluşlar ile yetkilendirilmiş kuruluşa üye olmayan piyasaya sürenler, ambalaj atıklarını maddede yer alan tabloda belirtildiği oranlarda geri kazanmakla yükümlü oldukları belirtilerek 2008 yılında %35 oranında geri dönüşüm sağlamakla yükümlü oldukları kuralına yerilerek, "Yetkilendirilmiş kuruluşların denetimi ve yetki iptali" başlıklı 21. maddenin 3. fıkrasında; "Yetkilendirilmiş kuruluşların, bu Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklerden herhangi birinin yerine getirmemesi halinde, Bakanlık tarafından ihtar edilir ve yükümlülüklerini yerine getirmesi için en fazla altı aylık bir süre verilir. Bu husus ayrıca üyesi olan tüm piyasaya sürenlere bildirilir." kuralına, 23. maddesinde; "(1) (Değişik fıkra: 06/11/2008- 27049 S.R.G Yön/3.mad.) Piyasaya sürenler, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu'nu, internet aracılığıyla doldurarak bir sureti ile birlikte her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirimde bulunurlar. Bakanlığın, bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (f) bentlerindeki yetkisini, il çevre ve orman müdürlüklerine devretmesi halinde ise il çevre ve orman müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler. Bu formda, bir önceki yıl piyasaya sürülen ürünlerde kullanılan ambalajların cinsi, satış miktarları, ithal ve ihraç edilen miktarları ve stok miktarları belirtilmek zorundadır. Piyasaya sürenlerin, ürünlerini depozitolu olarak satışa sunmaları halinde, depozitolu ambalajın toplama sistemine ilişkin bilgi ve belgelerinin de Bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir. Depozitolu ambalajların geri kazanımında, o yıl için ambalajın tekrar kullanılamayan miktarı esas alınarak hesaplanır. (Değişik fıkra: 06/11/2008- 27049 S.R.G Yön/3.mad.) Piyasaya sürenler; toplama, geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili olarak gerçekleştirdikleri çalışmaları kapsayan bilgi ve belgeleri her yıl Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa bildirirler. Bakanlığın, bu Yönetmeliğin altıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (f) bentlerindeki yetkisini, il çevre ve orman müdürlüklerine devretmesi halinde ise il çevre ve orman müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler. Yetkilendirilmiş kuruluşlara üye olan piyasaya sürenlerin toplama, geri dönüşüm ve geri kazanım ile ilgili belgelendirmeleri ise üye oldukları yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa bildirilir. Yetkilendirilmiş kuruluşlara üye olmayan piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa sunulacak bilgi ve belgeler aşağıda belirtilmiştir; a) Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması konusunda, piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşların, belediye ve lisanslı toplama ayırma tesisleri arasında yapılan, idari, teknik, hukuki ve mali şartları ilgili taraflarca belirlenen sözleşmenin örneği, b) Ambalaj atıklarının toplanması amacıyla sözleşme imzalanan lisanslı toplama ayırma tesisinin giriş ve çıkış belgeleri ve bunları içeren özet tablo, c) Ambalaj atıklarının lisanslı geri dönüşüm tesisine verildiğini gösteren belge ve bunları içeren özet tablo, ihraç edildiyse gümrük çıkış beyannameleri (3) Bakanlık, ikinci fıkrada sayılanlara ilave olarak ek bilgi ve belge isteyebilir. (4) Belgelendirmeler, yetkilendirilmiş kuruluşa üye olanlar hariç piyasaya sürenler tarafından Bakanlığa gönderilir. Çevre lisanslı firmalar, ambalaj üreticileri tarafından gönderilen belgeler kabul edilmez. Birden fazla ambalaj malzemesine sahip piyasaya sürenler belgelendirmelerini toplu olarak Bakanlığa gönderirler. (5) Belgelendirmelerde, toplama ayırma tesislerinin çıkış rakamları esas alınır. Tesislerin lisanslı oldukları dönemlere ait belgeler geçerlidir. Lisans verilen tesislerin, o yıl içerisinde topladıkları ambalaj atıklarına ilişkin belgeler de Bakanlıkça kabul edilir. Ambalaj atıklarının geri kazanılması faaliyetlerine ilişkin belgeler, ait oldukları yıl için geçerli olup, takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar Bakanlığa gönderilir. (6) Geri kazanım çalışmalarına ait bilgi ve belgeleri ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu'nu Bakanlığa bildirmeyenler hakkında 2872 sayılı Kanunun ilgili maddelerine göre cezai müeyyide veya idari yaptırım uygulanır. (7) Piyasaya sürülen ürünlerde kullanılan kağıt, karton, plastik, cam, metal ve kompozit ambalajlarının tamamının toplamı yıllık olarak üçbin kilogram ve üçbin kilogramın altında kalan işletmeler, bu maddede belirtilen bildirim ve belgeleme yükümlülüğünden muaftır." kuralına, "Ambalaj atıklarının ayrı toplanma zorunluluğu" başlıklı 27. maddesinin 3. fıkrasında; "Ayrı olarak biriktirilen ambalaj atıkları, hazırlanan ambalaj atığı yönetim planları doğrultusunda ilgili belediye veya ilgili belediyenin sözleşme yaptığı çevre lisanslı/geçici faaliyet belgeli toplama ayırma tesisi işletmelerince toplanır. Ambalaj atıklarının bunların dışındaki kişiler tarafından toplanması ve alınması yasaktır." kuralına, 41. maddesinde; "(1) Bu Yönetmeliğin; a) 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri 1/1/2009 tarihinde, b) 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinde yer alan lisans şartı 1/1/2010 tarihinde, c) 19 uncu maddesinde yer alan malzemeye göre yıllık geri kazanım hedefleri ile 24 üncü maddesi 1/1/2005 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, d) Diğer maddeleri ise yayımı tarihinde yürürlüğe girer." kuralına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 24/08/2011 günlü, 28035 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin "Yetkilendirilmiş kuruluşun denetimi ve yetki iptali" başlıklı 22. maddesinin 3. fıkrasında; "Bakanlık, yetkilendirilmiş kuruluşu, 12 nci maddede belirtilen yükümlülüklerden herhangi birini yerine getirmemesi halinde ihtar eder ve yükümlülüklerini yerine getirmesi için en fazla bir yıla kadar süre verir. Bakanlık, bu durumu üyesi olan piyasaya sürenlere bildirir veya duyurur." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; piyasaya süren işletmelerin geri kazanım hedeflerinin yerine getirilmesi için bir araya gelerek tüzel kişiliğe haiz bir yapı oluşturabileceği, bu yapının Bakanlık tarafından yetkilendirileceği, yetkilendirilmiş kuruluşun, Yönetmeliğin 19. maddesinde belirtilen oranlarda ambalaj atıklarını 01/01/2005 tarihinden itibaren geri kazanmakla yükümlü oldukları (ki bu oran 2008 yılı için %35'tir), bunun için de sözleşmeler doğrultusunda toplanan ve geri kazanımı sağlanan ambalaj atıklarına ait belgelerin, bu Yönetmeliğin 23. maddesinde belirtildiği şekilde her yıl Bakanlığa sunulması gerektiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, her ne kadar İdare Mahkemesince; bozma kararına uyularak, yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından Bakanlığa sunulacak bilgi ve belgelerin ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması konusunda, piyasaya sürenler ile yetkilendirilmiş kuruluşların, belediye ve lisanslı toplama ayırma tesisleri arasında yapılan, idari, teknik, hukuki ve mali şartları ilgili taraflarca belirlenen sözleşmenin örneğinin, ambalaj atıklarının toplanması amacıyla sözleşme imzalanan lisanslı toplama ayırma tesisinin giriş ve çıkış belgeleri ve bunları içeren özet tablonun, ambalaj atıklarının lisanslı geri dönüşüm tesisine verildiğini gösteren belge ve bunları içeren özet tablo, ihraç edildiyse gümrük çıkış beyannamelerinin verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, söz konusu konusu belgelerin Yönetmeliğin 23. maddesinin 2. fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde düzenlendiği ve (a) ile (b) bentlerinin 41. maddenin 1. fıkrasının (a) bendi gereği 01/01/2009 tarihinde, (c) bendinde yer alan lisans şartının ise 41. maddenin 1. fıkrasının (b) bendi gereği 01/01/2020 tarihinde yürürlüğe girdiği görülmüş olup, dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler ile savunmanın birlikte değerlendirilmesinden, davacının iddiasının aksine dava konusu işlemin bu maddelerde yer alan ve yürürlüğü ertelenen belgelerin eksik olması nedeniyle değil, ÇEVKO'ya bilgilendirme yapan ... Plastik Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti., ... Geri Dönüşüm Müh. Ltd. Şti., ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti, Şahinler Metal Sanayi ve Tic. A.Ş. ve ... Fiber Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. unvanlı işletmelerin ambalaj atığı toplama ayırma tesisi lisans belgesinin bulunmaması, toplanan ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gönderilmemesi ve özet tabloda yer alan faturaların belgelendirme dosyalarında bulunmaması nedeniyle tesis edildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu işlemin yargısal denetimine gelince, davacı tarafından lisanslı firmalarla çalışma yükümlülüğünün 2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmediği ileri sürülmüş ise de, yürürlüğü ertelenen lisans hususunun geri dönüşüm tesislerine yönelik olduğu, 2008 tarihi itibarıyla yürürlükte olan Yönetmeliğin 27. maddesinin 3. fıkrası gereği ambalaj atıklarının ilgili belediyenin sözleşme yaptığı lisanslı/geçici çalışma izinli toplama ayırma tesisi işletmelerince toplanması gerektiği halde, ÇEVKO'ya belgelendirme yapan ... Plastik Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti., ... Geri Dönüşüm Müh. Ltd. Şti., ... Plastik San. ve Tic. Ltd. Şti, Şahinler Metal Sanayi ve Tic. A.Ş. ve ... Fiber Geri Kazanım San. Tic. A.Ş. unvanlı işletmelerin ambalaj atığı toplama ayırma tesisi lisans belgesinin bulunmadığı, ikinci olarak, lisanslı toplama ayırma tesislerince toplanan ambalaj atıklarının belgelendirmede kullanılabilmesi için tekrar lisanslı geri dönüşüm tesislerine verilmesi şartının, 41. maddenin 1. fıkrasının (b) bendi gereği 2010 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdiği anlaşılmakla birlikte, lisans şartının 2010 tarihinde yürürlüğe giriyor olmasının, ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine verilmesi bakımından muafiyet getirmediği, dolayısıyla lisanslı toplama ayırma tesisinden malzemenin türüne göre geri dönüşüm tesisine verilmesi gerektiği halde, toplanan ambalaj atıklarının geri dönüşüm tesisine gönderilmediği, üçüncü olarak özet tabloda yer alan faturaların belgelendirme dosyalarında bulunmaması hususunda kastedilenin 41. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi gereği yürürlüğü ertelenen 23. maddesinin 2. fıkrasının (b) bendindeki özet tablonun olmadığı, ÇEVKO tarafından indeks olarak sunulan tabloda yer alan belgelerin dosya içinde yer almaması hususunun olduğu sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, dava konusu işlemde belirtilen sebepler nedeniyle bazı belgelerin kabul edilmeyerek, kabul edilen 191.511.545 kg ambalaj atığının üyeleri olan piyasaya süren işletmelere paylaştırılarak kırılımlı listenin hazırlanması ve kırılımlı listenin 31/10/2013 tarihine kadar Bakanlığa gönderilmesi gerektiğine, aksi takdirde yükümlülüklerin yerine getirilmediği addedilerek Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin 21. maddesi uyarınca üyelerine bildirileceğine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, Mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolunda …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 08/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.