11. Hukuk Dairesi 2019/3797 E. , 2020/1164 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ADLİYE MAHKEMESİ 13. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında görülen davada İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi"nce bozmaya uyularak davanın reddine dair verilen 27/06/2019 tarih ve 2019/1217 E- 2019/920 K. sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasında 21/12/2012 tarihinde Franchise Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme ile birlikte B-Fit Spor merkezinin eğitmenleriyle birlikte davacıya devredildiğini, iş yerinin devralınmasından sonra yapılan araştırmada yerin konut tahsisli olduğunu, iş yeri olarak kullanıma everişli olmadığını, bu yüzden çalışma izin ve ruhsatının bulunmadığını, o güne kadar kaçak olarak işletildiğini, belediye tarafından kapatılmasına karar verildiğini ancak kapatılmadığının tespit edildiğini, bu tespitlere rağmen davacının sözleşmenin devamını sağlamak amacı ile taşınmazı iş yeri olarak kullanabilmek için ilgili mercilerde gerekli girişimlerde bulunduğunu, daireyi spor merkezine çevirmek için önemli tadilatlar yaptığını ancak ruhsat ve izin işlemlerine müsaade edilmediğini ve faaliyete geçmeden belediyece 02/08/2013 tarihinde kapatıldığını, davalının iş yerinin kaçak kullanıldığını, çalışma izni ve ruhsat verilmeyeceğini kendisinden saklayıp bu konularda bilgi vermediğini, müvekkilinin iradesinin fesada uğratıldığını ve sözleşmenin hile yoluyla imzalatıldığını ileri sürerek, franchise bedeli olarak yatırılan 5.000,00 TL"nin, 28.02.2013 ve 30/04/2013 vadeli senetler için ödenen ayrı ayrı 4.000,00’er TL"nin, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile tamir tadilat bedeli olarak harcanan 1.000,00 TL"nin, izin ve ruhsat için harcanan 2.100,00 TL"nin işleyecek ticari faizleri ile birlikte davalıdan alınmasına, İstanbul 37. İcra Müdürlüğü 2013/22114 E. sayılı ve 2013/22116 E. sayılı dosyadan yapılan takiplerde borçlu olmadıklarının tespitine, kira olarak her ay için ödenen 900,00 TL"sine ayrı ayrı ticari faiz uygulanmasına, spor eğitmenleri için maaş ve sigorta primi olarak ödenen toplam 3.118.00 TL"nin 8 ay boyunca her ay için ticari faizi ile birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 04.11.2016 tarihli ıslah dilekçesiyle tamir ve tadilat nedeniyle yaptığı giderler yönünden davayı ıslahla 4.271,60 TL"nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili, davacı tarafından ödenmediği için İstanbul 37. İcra Müdürlüğünün 2013/22114 E. sayılı dosyasından takibe konulan senetlerin alacaklısı ile davacı tarafından vadesinde ödemesi yapılan 4.000,00’er TL bedelli 2 adet senedin alacaklısının müvekkili olmayıp 3. kişi... olduğunu, davalı şirketin bu senetlerle bir ilgisinin bulunmadığını, İstanbul 37. İcra Müdürlüğünün 2013/22116 Esas sayılı takip dosyasına konu senetlere ilişkin takibin kesinleştiğini, taraflar arasındaki sözleşme uyarınca senetlerin ödenmesi gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşme imzalanmasından önce tüm bilgilerin en ince detayına kadar davacıya verildiğini, ruhsat konusunda taahhütte bulunulmadığının açıkça davacıya bildirildiğini, davacının bilgi sahibi olarak sözleşmeyi imzaladığını, sözleşmeye göre iş yerinin açılmasına faaliyete geçmesine dair tüm sorumluluğunun davacıda olduğunu, davacının sözleşmenin mahiyetini idrak edebilecek durumda bulunduğunu, sözleşmenin karşılıklı müzakere edilerek imzalandığını, davacının basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gerektiğini, davacının iradesinin sakatlandığı hususununu hayatın olağan akışına aykırı, soyut ve gerçek dışı bir beyan olduğunu, müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi, iddia, savunma, toplanan deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre;taraflar arasındaki sözleşmeye konu olan dairenin bilirkişi raporunda belirtildiği üzere konut tahsisli olduğu, iş yeri olarak işletilmeye müsait olmadığı, davalı tarafça devir işlemi yapılırken söz konusu hususlarda davacının bilgilendirilmediği ve davalının hileli davranışları nedeniyle sözleşmenin imzalandığı, bu nedenle hile nedeniyle sözleşmenin iptalinin gerektiği, sözleşmenin iptali nedeniyle herkes verdiğini iade etmekle yükümlü olduğu, davacının doğan zararının tazminini talep edebileceği, takibe konu edilmeyen ancak dava konusu yapılan 28/02/2013 ve 30/04/2013 vade tarihli toplam 8.000,00 TL bedelli 2 adet senet ile İstanbul 37 İcra Müdürlüğünün 2013/22114 Esas sayılı takibine konu olan 30/03/2013 ve 30/05/2013 vadeli toplam 6.200,00 TL bedelli 2 adet senedin ve takip alacaklısının dava dışı 3.kişi olması nedeniyle davalının pasif taraf ehliyeti bulunmadığı, diğer senetler bakımından ise davacının borçlu olmadığı gerekçeleri ile davacının talep ettiği 5.000,00 TL"nin 21/12/2012 tarihinden, 20.000,00 TL"nin 26/12/2012 tarihinden, imar ve ruhsat işlemleri için ödenen 2.100,00 TL ile tamir ve tadilat nedeniyle 4.271,60 TL 31/07/2013 tarihinden, kira bedeli 8.100,00 TL, maaş ödemesi 19.552,00 TL ve SGK prim ödemesi 5.392,00 TL"nin dava tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, İstanbul 37.İcra Müdürlüğünün 2013/22116 Esas sayılı takibine konu toplam 10.000,00 TL bedelli 2 adet senet yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, 28/02/2013 ve 30/04/2013 vade tarihli toplam 8.000,00 TL bedelli 2 adet senet ile İstanbul 37 İcra Müdürlüğünün 2013/22114 Esas sayılı takibine konu olan 30/03/2013 ve 30/05/2013 vadeli toplam 6.200,00 TL bedelli 2 adet senedin ve takip alacaklısının dava dışı 3.kişi olması nedeniyle davalının pasif taraf ehliyeti bulunmadığından bu senetler yönünden açılan menfi tespitine ilişkin talebin pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstinaf Mahkemesince , iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, davalı ile Franchise sözleşmesi imzalayarak iş yerini devir alarak işletmeyi amaçlayan davacının basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülüğü olduğu, tarafların kabulünde olan 21.12.2012 tarihli sözleşmenin işin yürütülmesi ve işyeri başlıklı kısmının 5.4.2, 5.4.3 ve 5.4.4 maddesindeki düzenlemeler kapsamında, işyeri ile ilgili her türlü izin, ruhsat ve benzeri gerekliliklerin davacı yanca temin edileceğinin kararlaştırıldığı, davacının davalı yanca sözleşmenin kuruluşu aşamasında ne surette aldatıldığının somut delillerle kanıtlanmadığı gerekçesiyle, davalının istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırımasına, davacı aleyhine İstanbul 37. İcra Müdürlüğünün 2013/22114 Esas sayılı takip dosyası ile başlatılan icra takibine konu bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespiti isteminin pasif husumet yokluğundan reddine, diğer talepleri yönünden ise davanın esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, Bölge Adliye Mahkemesince uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK"nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK"nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 10,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 10/02/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.