20. Hukuk Dairesi 2018/1546 E. , 2018/3571 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVALILAR : Hazine - ...
FERÎ MÜDAHİL : ... - ...
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi ferî müdahiller ... ve ... vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 08/05/2018 günü için yapılan tebligat üzerine, temyiz eden ferî müdahiller ... ve ... vekili Av. ... ile davalı Hazine vekili Av. ... geldiler, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Daha sonra dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 12.03.2013 tarihli dilekçesiyle, müvekkilinin eski isminin... Konut Yapı Kooperatifi olduğunu, ... 19. Noterliğinin 08.01.1993 gün ve 827 yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesi ile tapu maliki davalı ...’ndan satın alınan taşınmaza müvekkilinin 5 blok inşaat yaptığını, ancak dava konusu yerin orman sınırları içinde kaldığı ve 1981 yılından önce orman niteliğini yitirdiği iddiasıyla, Hazine tarafından açılan dava sonucunda, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1990/284 E. - 1993/593 K. sayılı kararı ile tüm tapuların iptal edildiğini ve dava konusu yerin Hazineye geçtiğini, 26.04.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6292 sayılı Kanunun 7. maddesine göre Hazine adına tescil edilen taşınmazların eski tapu maliklerince müracaat halinde bedelsiz olarak önceki kayıt malikine iade edileceğini, Milli Emlak Müdürlüğünün taşınmazı iadeye mecbur olduğunu ileri sürerek ... ... 1664 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ...’na iadeden önce Hazine adına olan tapusunun iptali ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, davacının satış vaadinden doğan borcunu ödemediğini, davanın zamanaşımına uğradığını, davalı taşınmazın henüz müvekkili adına tescil edilmediğini, sözleşmenin ifa olanağının bulunmadığını belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılmış olması nedeniyle ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.09.1993 gün ve 1990/284 E. - 1993/593 K. sayılı kararı ile davalılara ait tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Yargılama sırasında, kooperatif ortakları olduklarını bildiren ... ve ... davacı yanında davaya katılma talebinde bulunmuş, talepleri mahkemenin 15/07/2009 tarihli ara kararıyla reddedilmiştir.
Mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı ve fer"i müdahale talep edenler vekili tarafından temyiz edilmekle bozulmuştur.
-2-
2018/1546 - 2018/3571
Hükmüne uyulan Yargıtay ... Hukuk Dairesinin 02/06/2016 gün ve 2016/6664 E. - 6251 K. sayılı bozma kararı özetle; "Dosyadaki kanıt ve belgelerden; ... Mahallesi 1664 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 1974 yılında yapılan tapulama sırasında Temmuz 1961 tarih 154 numaralı tapu kaydı uygulanmak suretiyle 176000 m² yüzölçümüyle ve arsa niteliğiyle ... İnş. ve Turizm A.Ş. adına tespit edilerek tapuya tescil edildiği daha sonra yapılan satışlar ile paylı olarak davalı ... ve dava dışı kişiler adına kayıtlı iken Hazine tarafından açılan tapu iptali ve tescil davası sonucu ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 20/09/1993 gün, 1990/284 E. - 593 K. sayılı kararıyla, çekişmeli taşınmazın 1981 yılında nitelik yitirdiği gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkarıldığı bu nitelikteki taşınmazların özel mülke konu olamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne ve 1164 ada 1 parsel sayılı taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tesciline karar verildiği, hükmün temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 21/04/1995 gün ve 13780-6094 sayılı kararıyla onandığı, karar düzeltme taleplerinin 1. Hukuk Dairesinin 11/03/1996 gün ve 1426 E. - 2487 K. sayılı karıyla reddedilerek aynı gün kesinleştiği, bu davanın devamı sırasında ... 19. Noterliğinin 08/01/1993 tarih 827 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde satış vaadi sözleşmesi ile ... ’nun Yeni Kayıkent Konut Kooperatifine 1664 ada 1 parsel sayılı 20 hektar 6000 m² yüzölçümündeki taşınmazın 20666/154697 hissesini bütün hukuki vecibeleri ile birlikte satmayı taahhüt ettiği, satış bedelini 48 adet senet karşılığında aldığını, borcun hitaminda kat’i ferağ ve temlik takririni vereceğini taahhüt ettiği, 6292 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra Yılmazlar Yaşamkent Konut Yapı Kooperatifi (Yeni ... tarafından 1664 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 19/04/2012 tarihli ve 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun kapsamında hissesinin iadesi talebiyle 16/08/2013 tarih ve 60360 sayılı dilekçe ile başvurusu üzerine Maliye Bakanlığının (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) 21.10.2013 tarih ve 13495 sayılı yazısı ile ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.09.1993 gün ve 1990/284 - 1993/593 sayılı kararında taşınmazın Hazine adına tescil gerekçesinin, orman tahdit hudutları içinde olan ve Devletleştirme sonucu Hazine adına tescil edilen bir yerin eski tapu kaydına dayandırılarak kadastro tespiti suretiyle davalıların evvelki malikleri adına (mükerrer) tapu tesis edilmesinin hukuki değer ifade etmemesine dayandırdığı, taşınmaza ait şahıs tapusu iptal gerekçesinin 2/B olmadığı hususu gözetildiğinde 6292 sayılı Kanunun 7. maddesine göre iade hakkından yararlanma konusunda yapılacak bir işlemin bulunmadığının bildirildiği, ..... Yapı Kooperatifinin, İdarenin anılan 21/10/2013 tarih ve 13495 sayılı işleminin iptali için açtığı davanın ...3. İdare Mahkemesinin 31/12/2014 gün ve 2014/328- 2486 sayılı kararıyla, davanın çözümü görevinin Adli Yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verildiği, kararın davacı Kooperatif tarafından temyiz edilmesi üzerine Danıştay 8. Hukuk Dairesinin 15/12/2015 gün ve 2015/6616 E. - 12265 K. sayılı kararıyla uyuşmazlığın çözüm yerinin idari yargı olduğu gerekçesiyle bozulduğu anlaşılmaktadır.
Temyize konu davada ise davacı satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak 6292 sayılı Kanun gereğince taşınmazın tapu kaydının iptaliyle, iadesini talep etmektedir. Dava konusu taşınmazın bedelsiz olarak iadesi talebinin reddine dair idari işlemin iptaline yönelik davada verilecek hüküm bu davanın sonucunu etkileyeceğinden idare mahkemesinde açılan davanın HMK"nın 165/1. maddesi gereğince görülmekte olan eldeki dava için bekletici mesele yapılması gerekirken, bu hususun dikkate alınmaması doğru olmadığından hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Bundan ayrı; HMK"nın 66-68. maddeleri dikkate alınarak hukuki yararı bulunan ... ve ...’nün fer’i müdahale talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, reddine karar verilmesi de doğru değildir." şeklindedir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra, davacı vekilinin 25.10.2017 tarihli feragat dilekçesi sunması nedeniyle, davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm fer"i müdahiller vekili tarafından temyiz edilmiştir.
-3-
2018/1546 - 2018/3571
Dava, tapu kaydı iptal edilen taşınmazın, satış vaadi sözleşmesine dayalı olarak 6292 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca iadesi istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın feragat nedeniyle reddine ilişkin olarak kurulan hüküm davacı kooperatif tarafından temyiz edilmemiştir. HMK"nın 68. maddesinde de belirtildiği üzere, feri müdahil, lehine katıldığı tarafla birlikte hareket eder, yani, onun yardımcısıdır; hüküm, lehine müdahale edilen davacı hakkında verildiğinden, bu hükme karşı temyiz yoluna başvurma yetkisi de doğal olarak somut olayda davacı tarafa aittir. Lehine müdahale talep edilen davacı taraf, hükmü temyiz etmediğine ve hakkında hüküm kurulmayan ferî müdahale talebinde bulunanların da yalnız başına kararı temyiz etme yetkisi bulunmadığına göre temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, ferî müdahillerin temyiz dilekçesinin REDDİNE, Yargıtaydaki duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir edilen 1630,00 TL vekalet ücretinin feri müdahillerden alınarak, kendisini vekil ile temsil ettiren davalı Hazineye verilmesine, temyiz harcının istek halinde iadesine 08/05/2018 günü oy birliği ile karar verildi.