7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 08/11/2004 gününde verilen dilekçe ile satış vaadi sözleşmesine dayanan tapu iptali ve tescil, davalı ... ve davalı ... arasında yapılan satış vaadi sözleşmesinin iptali, davalı ... lehine verilen satış vaadi sözleşmesi şerhinin terkini talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01/10/2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, sonraki tarihli satış vaadi sözleşmesinin iptali, satış vaadi sözleşmesi şerhinin terkini istemlerine ilişkindir.
Davacı vekili; davalı ..."ın Söke 2.Noterliğinin 27/04/1998 tarih 05743 yevmiye no"lu "düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve temlikname" adı altında yaptığı sözleşme ile diğer davalı Sıdıka Türk"den Söke Yenicami Mah. 733 ada 152 no"lu parselde davalı ..."ya düşecek 5 adet taşınmazdan birini satın aldığını, davalı ..."ın taşınmaz vaadi sözleşmesindeki hakkını Söke 3. Noterliğince düzenlenen 07/07/2000 tarih ve 08322 yevmiye no"lu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davacı ..."e satmayı vaadettiğini, davalı ..."in aynı taşınmazı Söke 2. Noterliğince düzenlenen 03/08/2000 tarih 11013 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile bu defa davalı ..."e satmayı vaadettiğini, davacının hakkını yok etmek için danışıklı bir şekilde mal kaçırmak amacıyla sözleşmenin yapıldığını, ..."in kötüniyetli olduğunu ileri sürerek, dava konusu taşınmazın müvekkili davacı adına tescilini, davalı ... ve ... arasında yapılan satış vaadi sözleşmesinin iptalini, davalı ... adına konulan saatış vaadi sözleşmesi şerhinin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, 21.05.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile 733 ada 152 parsel sayılı taşınmazda davalı Sıdıka Türk adına kayıtlı 3. Blok 2. Kat. 6 no"lu bağımsız bölüm sayılı taşınmazın davalı müvekkili adına tescilini talep etmiştir.
Davalı ..., davacının açtığı davayı kabul ettiğini, davalı ..."ye satış yaparken tarafına her hangi bir bedel ödenmediğini amaçlarının taşınmazı davacıdan kaçırmak olduğunu, davacı ..."e yaptığı satışın geçerli olduğunu, davalı ..."nin hiçbir hakkı olmadığını, Ayşe ile yaptığı sözleşmenin danışıklı olduğunu beyan etmiştir.
Davalı ... vekili, davalı ..."ın müvekkili ile önceye dayalı hiçbir ilişkisi olmadığını, iddiaların asılsız olduğunu, haksız açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı arsa sahibi Sıdıka Türk mirasçıları, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davacı ... ile davalı ... arasında yapılan sözleşmenin, diğer davalı ... ile davalı ... arasında yapılan sözleşmeden tarih olarak öncelik taşıdığı gerekçesi ile davanın kabulüne, 733 ada 152 parselde kayıtlı 3. Blok, 2. Kat 6 no"lu bağımsız bölümün davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, şerhin sadece daha sonraki sözleşme yapacaklara karşı etkili olacağı gerekçesi ile davalı ... ile davalı ... arasında yapılan 03/08/2000 tarih ve 11013 yevmiye no"lu Söke 2. Noterliğince düzenlenen gayrimenkul satış vadi sözleşmesinin iptaline, şerhin kaldırılmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Kaynağını Borçlar Kanununun 22. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Borçlar Kanununun 213. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir.
Hukuki yarar, bir kimsenin mahkemeden herhangi bir istemde bulunmasında hukuken korunmaya muhtaç bir ihtiyaç içinde olması şeklinde tanımlanabilmektedir. Bu kavram, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114. maddesinde düzenlenen dava şartlarından biri olup hukuki yararın bulunmaması halinde dava, dava şartı yokluğundan usulden reddedilmelidir.
Dava şartı olarak hukuki yararın varlığının mahkemece, taraflarca dava dosyasına sunulmuş deliller, olay veya olgular çerçevesinde, kural olarak davanın açıldığı tarihe göre kendiliğinden ve yargılamanın her aşamasında gözetilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; davacı ... ile davalı ... arasında yapılan sözleşmenin diğer davalı ... ile davalı ... arasında yapılan sözleşmeden tarih olarak öncelik taşıdığı gerekçesi ile davacının tapu iptali ve tescil davasının kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, borçlandırıcı işlem niteliğinde olup, taahhüt işlemi olarak geçerliliğini korumakla birlikte, sözleşenler arasında kişisel bir hak doğuracağından, davalı ...’nin davalı ...’e yönelik şahsi haklarını ortadan kaldıracak şekilde ve davacının davalı ... ile davalı ... arasında yapılan satış vadi sözleşmesinin iptalini istemekte hukuki yararının bulunmadığı da gözetilmeksizin, davalı ... ile davalı ... arasında yapılan 03/08/2000 tarih ve 11013 yevmiye no"lu Söke 2. Noterliğince düzenlenen gayrimenkul satış vadi sözleşmesinin iptaline karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.10.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.