##########
MAHKEMESİ :##########Ticaret Mahkemesi
##########
##########
##########



Taraflar arasındaki "istirdat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ..... Asliye Ticaret Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 13.12.2012 gün ve 2010/573 E.-2012/476 K. sayılı kararın incelenmesi ........ ile ihbar olunanlar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay.....Hukuk Dairesinin 30.04.2013 gün ve 2013/3460 E.-2013/7113 K. sayılı bozma ilamı ile;
(...Dava, turizm teşvik belgeli tesisin (Nisan 2007-Eylül 2010) tarihleri arasında kullandığı elektriğin bedelinin 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanununun 16.maddesine göre aykırı şekilde ticarethane tarifesi üzerinden ücretlendirilmesi nedeniyle yapılan fazla ödemenin istirdadı istemine ilişkindir.
Davalı vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, 2006/10921 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 16.07.2009 tarih ve 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hazine yardımının kaldırıldığını, ancak daha sonra 2010/428 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hazine yardımının geçmişe yönelik olarak tekrar başladığını, davacının ...na başvurarak tarife farkından kaynaklanan alacağını alabileceğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu"nun 16. maddesine göre Turizm belgeli yatırım ve işletmelerin elektrik bedelini en düşük tarifeden ödeyeceklerinin öngörüldüğü, bu nedenle davalı tarafça ticarethane tarifesi üzerinden yapılan faturalandırmanın kanuna aykırı olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Turizm Teşvik Kanunu"nun 16.maddesi yürürlükte olmakla birlikte, Bakanlar Kurulu"nun 24.05.2010 tarihli Turizm Belgeli Yatırım ve İşletmelere Elektrik Enerjisi Desteği Hakkında Kararı 29.06.2010 tarihinde Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kararda ...ndan "Turizm Yatırım Belgesi" veya "Turizm İşletme Belgesi" almış yatırım ve işletmelerin tükettikleri elektrik enerjisi bedellerinin bir kısmının bütçeden karşılanmasının usul ve esasları düzenlenmiştir. Kararın 16.07.2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği bu kararın 8. maddesinde öngörülmüştür.
Bu durumda 16.07.2009 tarihinden önce Turizm Teşvik Kanunu"nun 16. maddesine aykırı olarak yüksek tarifeden tahsil olunan enerji bedellerinin davalıdan avans faizi ile birlikte tahsili gerekmektedir. Ancak 16.07.2009 tarihinden sonraki enerji bedellerinin ise davalıdan talep edilemeyeceği, anılan Bakanlar Kurulu Kararında öngörülen usul ve esaslara göre ...ndan talep edilebileceği kabul edilmelidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan hukuki esaslar gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır....)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

##########

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, istirdat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkili şirketin sahibi olduğu "Side West Resort Hotel"in" turizm teşvik belgeli bir tesis olduğunu, tesis hakkındaki elektrik faturalarının yürürlükteki 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun16.maddesi uyarınca en düşük sanayi tarifesi üzerinden tahakkuk ettirilmesi gerekirken ticarethane ve şantiyeler tarifesi üzerinden ücretlendirme yapıldığını, elektrik kesintisine sebebiyet vermemek amacıyla fatura bedellerinin ödendiğini ileri sürerek, 2007 yılı Nisan ayından 2010 yılı Eylül ayına kadar yapılan ödemeler nedeniyle tarife farkından kaynaklanan 20.000,00 TL alacağın avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında istemini 236.429,44 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı vekili; davanın zamanaşımına uğradığını, Turizmi Teşvik Kanununun 16.maddesinin işlerliğini yitirdiğini, Bakanlar Kurulu Kararları gereğince davacının teşvik indirimi ile ilgili olarak 16/07/2009 tarihine kadar olan alacaklarını Hazineye, bu tarihten sonraki alacaklarını ise ...na yöneltmesi gerektiğini savunarak, davanın öncelikle zamanaşımı ve husumet nedeniyle, olmadığı takdirde ise esas yönden reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava ... ile ..."na ihbar edilmiş, ihbar olunanlar vekili; davacı şirketin teşvik indiriminden yararlanmak için gerekli olan başvuruları yapmadığını, bu nedenle dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, ayrıca Bakanlar Kurulunun 2010/478 sayılı kararı uyarınca enerji fark bedellerinin ... tarafından ödenmesi gerektiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Yerel Mahkemece; davanın ıslah edilen miktarı üzerinden kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın davalı ve ihbar olunanlar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Özel Dairece yukarıda yazılı gerekçe ile karar bozulmuştur.
Mahkemece; önceki gerekçeler tekrar edilerek, istirdat davalarında husumetin fazla tahsilatı yapan tarafa düşeceği gibi davalı şirketin fark bedellerini ödeme yükümlülüğü olan ...na rücu imkanının bulunduğu gerekçesi ile direnme kararı verilmiştir.
Direnme kararını davalı vekili ile ihbar olunanlar vekili temyiz etmiştir.
Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık, turizm teşvik belgeli işletmeye ait elektrik tüketim bedellerinin sanayi tarifesi yerine ticarethane tarifesi üzerinden tahakkuk ve tahsil edilmiş olması nedeniyle her iki tarife arasındaki fark bedellerinin istirdadı amacıyla açılan davada, 16.07.2009 tarihinden sonraki dönem için davacının abonesi olduğu davalı şirketten talepte bulunup bulunulamayacağı, diğer bir anlatımla anılan tarihten sonraki fark alacakları için talebin tahsilatı yapan elektrik dağıtım şirketine mi, yoksa ...na mı yöneltilmesi gerektiği noktasında toplanmaktadır.
1-)İhbar olunanlar ... ile ...nın temyizi bakımından yapılan incelemede,
Hemen belirtmek gerekir ki; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 61.(HMUK."nun 49.) maddesinde, görülmekte olan bir davanın sonucundan hukuki yararı bir şekilde etkilenecek olan kişi ya da kişilerin davadan haberdar olmasını sağlamak amacıyla "davanın ihbarı" kurumu düzenlenmiş olup, bu şekilde dava kendilerine ihbar edilen üçüncü kişi ya da kişilerin isterlerse davayı kazanmasında hukuki yararı olan taraf yanında davaya katılma (müdahil olma) olanağı sağlanmıştır.( HMK. md 63., HMUK.md. 50.) Diğer bir anlatımla, davanın ihbarı ile üçüncü bir kişiye müdahale edebileceği bir davanın açılmış ve görülmekte olduğu bildirilir.
Somut olayda, dava kendilerine ihbar olunanlar davaya karşı beyanlarını bildirmekle yetinmiş, her hangi bir müdahale talebinde bulunmamışlardır. Bu durumda, davada taraf sıfatı ve müdahale talebi olmayan ihbar olunanların direnme hükmünü temyiz haklarının bulunduğundan söz edilemez.
Yukarıda açıklanan nedenle, ihbar olunanlar vekilinin temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
2-)Davalı vekilinin temyizine gelince;
Bilindiği üzere, 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 16. maddesi
"Turizm belgeli yatırım ve işletmeler elektrik, gaz ve su ücretlerini o bölgedeki sanayi ve meskenlere uygulanan tarifelerden en düşüğü üzerinden öderler." hükmünü içermektedir.
Ne var ki, 4736 sayılıKamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1. maddesinde,
" Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar, kefalet sandıkları, sosyal güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müesseseleri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, özel bütçeli kuruluşlar, özelleştirme işlemleri tamamlanıncaya kadar, 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanuna tabi kuruluşlar ve özel hukuk hükümlerine tabi, kamunun çoğunluk hissesine sahip olduğu kuruluşlar, kamu banka ve kuruluşları ile bunlara bağlı iş yerleri ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca üretilen mal ve hizmet bedellerinde işletmecilik gereği yapılması gereken ticari indirimler hariç herhangi bir kişi veya kuruma ücretsiz veya indirimli tarife uygulanmaz.
Belediyeler ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler, toplu taşım hizmetlerinde malul, yaşlı, öğrenci ve basın kimlik kartı sahiplerine indirim uygulamaya yetkilidirler.
24/02/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun, 03/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve 12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ücretsiz veya indirimli tarife uygulanması ile ilgili hükümleri saklıdır.
Bakanlar Kurulu birinci fıkra hükmünden muaf tutulacak kişi veya kurumları tespit etmeye yetkilidir.
Bu Kanunun yayımı tarihinden önce üçüncü fıkrada belirtilen kanunlar dışında; kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, genelge ve benzeri düzenleyici işlemler ile diğer idari işlemlerle tesis edilmiş bulunan ücretsiz veya indirimli tarife uygulamalarına 31/12/2001 tarihinden itibaren son verilir."
şeklinde düzenleme yapılarak 31.12.2001 tarihinden itibaren Kanunda sayılan istisnalar dışında indirimli tarife uygulamalarına son verilmiş ve muafiyetler konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir.
Bunun üzerine, Bakanlar Kurulunun 23.05.2002 gün ve 24763 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 12/4/2002 gün ve 2002/4100 sayılı Kararı ile indirimli tarifeden yararlanacak kişi ve kurumlar düzenlenmiş, adı geçen kararının 2. maddesinin (b) bendinde 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu"nun 16. maddesi uyarınca turizm belgeli yatırım ve işletmelerin de indirimli tarifeden yararlanacağı kararlaştırılmıştır.
Bakanlar Kurulunun 29.06.2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 24.05.2010 tarih ve 2010/478 sayılı kararında ise; 12.04.2002 tarih ve 2002/4100 sayılı Kararnameye ekli Kararın turizm belgeli yatırım ve işletmelerle ilgili olan 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılarak, ...ndan Turizm Yatırım Belgesi veya Turizm İşletme Belgesi almış olan yatırım veya işletmelerin tükettikleri elektrik enerjisi bedellerinin bir kısmının bütçeden karşılanmasının esasları düzenlenmiştir.
Bakanlar Kurulu"nun Turizm Belgeli Yatırım ve İşletmelere Elektrik Enerjisi Desteği Hakkındaki 2010/478 sayılı Kararının "Tanımlar" başlıklı 2. maddesinde, kararda geçen "Bakanlık" ifadesinin "...nı" ifade ettiği belirtilmiş, 3. maddesinde ise " Elektrik enerjisi desteği miktarı, Bakanlıkça belgelendirilmiş turizm yatırımları veya işletmelerinde, şantiye dönemi dâhil tüketilen elektrik enerjisi giderlerinin; tesisin bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan tarifelerden en düşüğü ile kendi abone grubuna uygulanan tarife arasındaki fark kadardır. Elektrik enerjisi desteği ödemeleri, Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten karşılanır." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kararın 4. maddesinde ise elektrik enerjisi desteğinden yararlanma usul ve esasları düzenlenmiş olup, elektrik enerjisi giderlerine ilişkin farkın Bakanlıkça karşılanabilmesi için, turizm belgeli yatırım ve işletme sahiplerinin madde kapsamında belirtilen bilgi ve belgelerle İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerine başvurmaları gerektiği, il müdürlükleri tarafından yapılan incelemeler neticesinde ödemeye hak kazanan firmaların tespit edileceği, 4. maddenin 7. fıkrasında ise yapılan nihai değerlendirme sonucunda enerji desteğine hak kazanmış firmaların ödemelerinin Bakanlıkça (...) işletmelerin banka hesaplarına aktarılacağı düzenlenmiş, 2010/478 sayılı Bakanlar Kurulu kararının 8. maddesinde ise kararın 16/7/2009 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Yukarıda açıklanan tüm bu düzenlemeler göstermektedir ki; Bakanlar Kurulunun 2002/4100 sayılı kararı ile turizm belgeli yatırım ve işletmelerin indirimli tarifeden yararlanacakları kararlaştırılmış iken, 16.07.2009 tarihinde yürürlüğe giren 2010/478 sayılı kararla turizm işletmeleri hakkındaki indirimli tarife uygulaması yürürlükten kaldırılarak, turizm belgeli yatırım ve işletmelere yaptıkları elektrik enerjisi sarfiyatının bir kısmının enerji desteği olarak ödenmesi kararlaştırılmıştır. Enerji desteği ödemesinin ise ...nca yapılacağı ve ilgililerin banka hesaplarına aktarılacağı açık bir şekilde hüküm altına alınmıştır.
O halde, Mahkemece; 16.07.2009 tarihinden sonraki dönemde tarife farkından kaynaklanan alacaklar nedeniyle davalı şirketten talepte bulunulamayacağı, bu tarihten sonraki dönem için Bakanlar Kurulu"nun 2010/478 sayılı Kararında gösterilen usul ve esaslar çerçevesinde ...ndan elektrik enerjisi desteği talep edilebileceği gözetilerek bir karar verilmesi gerekmektedir. . Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında, 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 16. maddesi uyarınca, davacıya ait turizm belgeli işletmenin elektrik ücretinin o bölgedeki en düşük sanayi tarifesi üzerinden fatura edilmesi gerekirken, yüksek tarife üzerinden ücretlendirme yaparak fazla tahsilatta bulunan davalı elektrik dağıtım şirketinin tarifeler arasındaki fark kadar sebepsiz olarak zenginleştiği, bu nedenle 16.07.2009 tarihinden sonraki dönem için tahsilatı yapan davalı şirketten istirdat isteminde bulunulabileceği ve yerel mahkemece verilen direnme kararının onanması gerektiği görüşü ileri sürülmüş ise de; bu görüş yukarıda belirtilen gerekçelerle Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.
Hal böyle olunca, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: I-(1) numaralı bentte gösterilen nedenlerle; ihbar olunanlar vekilinin temyiz isteminin REDDİNE,
II-(2) numaralı bentte gösterilen nedenlerle; davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 20.01.2016 gününde oyçokluğu ile karar verildi.