MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili özetle; müvekkilinin 26/08/1996 tarihinde işe başladığını, fesih tarihine kadar alt işveren ... İnş. ve Tic. A.Ş."de operatör olarak aralıksız ve kesintisiz, 930,00 TL."si banka hesabına yatırılmak suretiyle ve 480,00 TL."si elden olmak üzere 1,410,00 TL. ücretle çalıştığını, davacının ... İnş. ve Tic. A.Ş."nin .... ili ... Mahallesi"nde bulunan işyerlerinde uzun yıllar işçi olarak çalıştığını, şirketin ... ili ... Mahallesi şubeleri faaliyetlerine son verdiğinden, işyerinin ...e"ye taşındığını ve davacının da burada çalışmasının istendiğini, davacının davalı işyerinin ikamet adresine en yakın yerinde çalıştığını, işyerinin Yenice"ye taşınmasıyla müvekkilinin işe gidip gelme olanağı kalmadığını, iş akdini davacının haklı nedenle feshettiğini iddia ederek; kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve yıllık izin ücreti alacaklarının faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... İnş. ve Tic. A.Ş. vekili özetle; zamanaşımı itirazları olduğunu, davacının iş akdini istifa ederek sonlandırdığını, mobil pompa operatörü olarak çalıştığını, davacının diğer işçiler gibi hafta tatili yaptığını, dini ve resmi bayramlarda kesinlikle çalışmadığını, fazla mesaisi olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Sanayii Tic. A.Ş. vekili özetle; davacının HMUK 107. maddesine dayanarak açtığı davanın kısmi dava olduğunu, usulden reddi gerektiğini, davacının müvekkili şirket işçisi olmadığını, pasif husumet itirazları doğrultusunda kendilerinin tazminatlardan sorumlu olmadıklarını, davalı ... İnş. Tic. A.Ş. ile aralarında alt işveren- üst işveren ilişkisi olmadığını, anahtar teslim suretiyle çimento değil beton işini yaptıklarını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... San. ve Tic. A.Ş. vekili özetle; açılan kısmi davanın yasaya aykırı olarak açıldığını, delil aşamasına girmeden dava şartı yokluğundan davanın reddedilmesi gerektiğini, davacının müvekkili şirket ile bir ilişkisi olmadığını, davacının ... İnş. ve Tic. A.Ş. işçisi olduğunu, ... İnş. ve Tic. A.Ş. ile müvekkili arasında alt işveren - üst işveren ilişkisi olmadığını, tüm sorumluluğun ... İnş. ve Tic. A.Ş."ye ait olduğunu, zamanaşımı def’inde bulunduklarını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak; davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, tarafların temyizi üzerine 7. Hukuk Dairesi’nin 03/05/2016 tarih ve 2015/20789 Esas 2016/9917 Karar sayılı ilamıyla özetle ve sonuç olarak;
“ 1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının tüm, davalı ...Ş. ve... San. Tic. A.Ş."nin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki itirazlarının reddine,
2-Davacı işçinin hafta tatili çalışması yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Hafta tatili çalışması günlerinde çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen hafta tatili çalışması alacağının ödendiği varsayılır.
Hafta tatili çalışmasının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, hafta tatili çalışmasının yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de hafta tatili çalışması olup olmadığı araştırılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı dava dilekçesinde ayda bir hafta tatilinde çalıştığını beyan ederek hafta tatili alacağı talebinde bulunmuştur. Davalılar davacının hafta tatili çalışması olmadığını savunmuştur. Yargılama sırasında dinlene davacı tanığı Bayram “haftada bir gün izinlerinin olduğu” şeklinde beyanda bulunmuştur. Mahkemece davacın tanığının beyanı da dikkate alınarak hafta tatili alacağı talebinin reddi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
3- Taraflar arasında hüküm altına alınan alacak miktarlarının davacının talebini aşıp aşmadığı hususu uyuşmazlık konusudur.
6100 sayılı HMK’nun 26. maddesinde hâkimin, tarafların talepleriyle bağlı olduğu, talepten fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği belirtilmiştir
Somut uyuşmazlıkta, davacı vekili dava dilekçesinde alacakların miktarlarını ayrı ayrı belirtmeden tümü için 1.000,00 TL. alacak talebinde bulunmuş ve alacaklar bu miktar üzerinden bedel arttırım dilekçesi ile arttırılmıştır. Mahkemece fazla çalışma alacağının dava dilekçesi ile istenilen kısmının 142,00 TL. olarak kabul edilerek hüküm altına alınması hatalı olup, dava dilekçesinde toplam olarak talep edilen 1000,00 TL.’nin davacının talep ettiği alacak sayısına bölündüğünde çıkacak rakam belirlenerek (1.000,00 TL:6) ve davacının talebi de dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken fazla çalışma alacağı yönünden talep aşılarak karar verilmesi bozma nedenidir.
4- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı ayda 10 gün 05.00-22.00 saatleri arasında diğer günler ise 07.00-22.00 saatleri arasında çalıştığını beyan ederek fazla çalışma alacağı talebinde bulunmuş, tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı kabul edilerek alacak hüküm altına alınmıştır. Dosya incelendiğinde davalı tarafça bir kısım bordolar ve ödeme belgeleri sunulmuştur. Mahkemece fazla çalışma alacağının hesaplanması yönünden de ücret bordrolarının değerlendirilmesi bakımından işyeri ödeme belgeleri ve banka kayıtları birlikte değerlendirilerek alacağın hesaplanması gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir “ gerekçeleriyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir
2-Somut uyuşmazlıkta; ilk kararın temyizi bakımından, davalılardan ... Çimento San. Tic. A.Ş. ve ... San. Tic. A.Ş."nin yaptığı temyiz, ortak def’i niteliğinde olup, bozmadan kararı temyiz etmeyen (eski ünvanı ile ... İnş. ve Tic. A.Ş.) yeni ünvanı ile ... İnşaat ve Ticaret A.Ş. de yaranlanmalıdır. Bu husus gözardı edilerek verilen karar hatalı olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün 6100 sayılı HMK"nun geçici 3/2. Maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK.nun 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
F) SONUÇ:
Hüküm fıkrasının, fazla mesai ücreti ve genel tatil ücretlerine ilişkin bentlerinin çıkartılarak yerlerine;
“17,598,88 TL. fazla çalışma alacağının, 166,66 TL."sinin dava tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihi olan 26/09/2014 tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle,
552,98 TL. genel tatil ücretinin, 166,00 TL."sinin dava tarihi, bakiyesi için ıslah tarihi olan 26/09/2014 tarihinden itibaren bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine“ bentlerinin yazılmasına, hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine, 22/02/2018 gününde oybirliği ile karar verildi.