MAHKEMESİ : 15. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : TESPİT
MAHKEMESİ : . İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı ... birleşen dava dosyası davacısı vekili, davacı şirketler arasında imzalanmış olan “Destek Hizmetleri Sözleşmesi” çerçevesinde Torbalı işletmesinde, asıl iş dışında kalan bahçe bakım, temizlik, tahmil-tahliye, yükleme-boşaltma-istifleme, depolama vb. işlerde hizmet verildiğini, iş müfettişleri tarafından yapılan denetleme ve incelemelerin mevzuata aykırı olduğunu, iş müfettişi tarafından inceleme yapıldığı tarihte sezonun sona ermesi nedeniyle işyerinde üretim yapılmadığını, tespitin yapıldığı işyerinin bir salça üretim tesisi olup iki aylık sezon boyunca üretim yapıldığını ve şirketin diğer işletmelerinden gelen kalifiye elemanlarla da desteklendiğini, aynı işyerine daha önce farklı tarihlerde farklı iş müfettişlerince düzenlenen iş müfettişi raporlarında asıl işveren-alt işveren ilişkisinde mevzuata aykırı durum olmadığının tespit edildiğini, davaya konu iş teftiş raporunun daha önceki iş teftiş raporu ile çeliştiğini, bu nedenle asıl-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olmadığını, hukuki dayanaktan yoksun dava konusu inceleme raporunun iptalini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı yan, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, dava dosyası ve birleşen dava dosyası yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davacı ... birleşen dava dosya davacısı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, her ne kadar İlk Derece Mahkemesi kararının başlığında davalı olarak ... yazılı ise de, bu hususun Mahkemece her zaman düzeltilebilecek nitelikte maddi hataya dayandığı, 4857 sayılı Yasanın 2/6-7.maddesindeki düzenleme ve Alt İşveren Yönetmeliğinde açıklanan muvazaalı işlemlere göre; bilirkişi heyeti raporu ve dosya kapsamı itibariyle, asıl işveren tarafından ... İstihdam Hizmetleri Turizm A.Ş"nin işçilerine yaptırılan işlerin, üretimin bir parçası niteliğinde, asıl iş kapsamında olduğunun, yardımcı iş olmadığının, işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerden de olmadığının tespit edildiği, yine ... İstihdam Hizmetleri Turizm A.Ş işçilerinin asıl üretimin diğer aşamalarında da destek verdikleri ve üretim süreçlerine katıldıkları, asıl iş olan üretime yönelik faaliyetin, domateslerin havuza dökülüp yıkanması işlemi ile başlayıp, mamullürin ambalajının yapılması ile son bulduğu, davacılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu anlaşıldığından, İlk Derece Mahkemesinin hizmet alım sözleşmesinin muvazaaya dayalı olduğu ve iş müfettişleri tarafından yapılan tespitte usul ve yasaya aykırı herhangi bir yönün bulunmadığı yönündeki kabulünün isabetli olduğu gerekçesiyle davacı ... birleşen dosya davacısının istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davacı, birleşen dosya davacısı, davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Türkiye İş Kurumu vekilleri temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Türkiye İş Kurumu’nun tüm, davacı ... birleşen dosya davacısının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Taraflar arasında iş teftiş müfettişi raporu ile belirlenen muvazaa tespitinin doğru olup olmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Dava dosyası ve birleşen dava dosyasında, iş müfettişi tarafından düzenlenen raporun iptali ve asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olmadığının tespiti talep edilmektedir.
Davalı yan, davacı ... birleşen dava dosyası davacısı arasında belirli bir işin hizmet alım sözleşmesi ile gördürülmesinden çok işçi temini söz konusu olduğunu, davacıların işçilerinin birlikte çalışarak aynı işi yaptıklarını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Destek hizmet sözleşmesine ek protokol ile destek hizmetlerin kapsamı belirlenmiş olup 30.12.2015 tarihli iş müfettişi teftiş raporunda verilen işlerin tamamının yardımcı iş olmayıp asıl iş olduğu ve teknolojik uzmanlık gerektirmediği, altişveren işçilerinin yaptığı işin üretim aşamasının bir zinciri olduğu şirketlerin aralarındaki işin belli bir işin verilmesinden çok asıl işverene işçi temin edilmesi olduğu belirtilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı gerekçe ile davanın reddine; Bölge Adliye Mahkemesince de aynı gerekçe ile istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş ise de; varılan sonuç eksik araştırmaya dayalıdır.
İlk Derece Mahkemesince, davalılara ait iş yerinde refakate bilirkişi heyeti alınarak keşif icra edilmiş ve bu keşif dayanak yapılarak bilirkişi raporu hazırlatılmıştır. Ne var ki; gerek müfettiş raporuna esas teftiş tarihinde, gerekse İlk Derece Mahkemesince keşif yapılan tarihte işyerinde fiilen üretim bulunmadığı görülmektedir. Öte yandan, dosya içerisinde bulunan belgelere göre daha önce de müfettiş incelemeleri yapıldığı ve teftiş raporlarında asıl-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olmadığının tespit edildiği görülmektedir.
Açıklanan nedenlerle, Mahkemece fiilen üretimin yapıldığı bir tarihte bir başka deyişle sezon döneminde yeniden keşif yapılıp önceki tarihli müfettiş raporları da değerlendirmeye tabi tutularak alt işveren işçilerinin işyerinde fiilen yaptığı iş belirlenmeli, üretimin başladığı ve bittiği zaman ve alt işveren işçilerinin bu sürece dahil olup olmadıkları tespit edilmeli, önceki tarihli iş teftiş müfettiş raporları ile davaya konu iş teftiş müfettiş raporu arasındaki çelişkilerin giderilmesine yönelik rapor hazırlatılmalı sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre karar verilmelidir.
Bu husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 10.10.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.